Ở xã Gia Phong, tỉnh Ninh Bình, hình ảnh hàng nghìn con cò, vạc, le le… sà xuống những tán cây, mặt nước mỗi buổi chiều đã trở nên quen thuộc. Nơi đây, người dân vẫn nhắc đến ông Hà Văn Lâm, người nông dân gắn bó hơn 10 năm với vùng bãi bồi ven sông Hoàng Long như một tấm gương tiêu biểu trong việc bảo vệ chim hoang dã.
Năm 2006, ông Lâm cải tạo khoảng 10 ha đất nông nghiệp ven đê để sản xuất, nhưng khi nhận thấy nhiều loài chim tìm đến trú ngụ, ông đã quyết định dành riêng hơn 2 ha đất để trồng cây, giữ nước, tạo không gian cho chim sinh sống. Từ đó, khu vực trở thành một “vườn chim tự nhiên”, thu hút hàng nghìn cá thể mỗi mùa di cư.
Ông Lâm chia sẻ: “Thấy chim về ngày càng đông, tôi mừng lắm. Giờ không chỉ gia đình tôi mà bà con xung quanh cũng cùng nhau giữ gìn, không ai bẫy chim nữa. Mình coi chúng như một phần của quê hương vậy.”
Trước thực trạng săn bắt, bẫy và buôn bán chim hoang dã từng diễn ra ở một số nơi, chính quyền tỉnh Ninh Bình đã ban hành Chỉ thị số 05/CT-UBND về việc tăng cường bảo vệ các loài chim hoang dã, chim di cư. Theo đó, các sở, ban, ngành và chính quyền cơ sở được giao nhiệm vụ tuyên truyền, kiểm tra và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.
Ngành Nông nghiệp và Môi trường được giao hướng dẫn việc bảo tồn vùng đất ngập nước – nơi thường là điểm dừng chân của chim di cư – đồng thời lồng ghép nội dung bảo tồn đa dạng sinh học trong quá trình thẩm định các dự án phát triển kinh tế.
Lực lượng kiểm lâm và công an phối hợp tăng cường tuần tra, kiểm soát, xử lý nghiêm hành vi săn bắt, vận chuyển, tiêu thụ chim hoang dã, nhất là trong mùa di cư từ tháng 9 đến tháng 4 hàng năm.
Tại nhiều xã, chính quyền địa phương cũng đã tổ chức ký cam kết với các hộ kinh doanh, nhà hàng, quán ăn – không buôn bán, chế biến thịt chim hoang dã. Song song đó, công tác tuyên truyền trong trường học, thôn xóm được đẩy mạnh, giúp người dân hiểu rõ hơn ý nghĩa của việc bảo tồn thiên nhiên.
Nhờ những nỗ lực bền bỉ ấy, nhiều khu vực đất ngập nước ở Ninh Bình đã trở thành điểm đến an toàn cho các loài chim. Mỗi chiều, từng đàn chim bay rợp trời, đậu kín trên những hàng cây xanh, tạo nên bức tranh sinh thái sống động – minh chứng cho mối quan hệ hài hòa giữa con người và thiên nhiên./.
