Tại Quyết định số 922/QĐ-TTg ngày 2/8/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 đã nêu rõ phát triển du lịch nông thôn là một trong những giải pháp, nhiệm vụ trọng tâm của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025; phát huy vai trò chủ thể của người dân và cộng đồng; thúc đẩy sự tham gia tích cực và chủ động của doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ chức kinh tế khác vào phát triển kinh tế du lịch nông thôn thông qua các hình thức liên kết chuỗi giá trị du lịch hiệu quả.
Du lịch nông thôn đã đóng góp vào việc nâng cao nguồn thu nhập cho các gia đình, sinh kế cho người dân, thúc đẩy tiêu thụ các sản phẩm đặc trưng vùng miền, từ đó góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương, nâng cao chất lượng xây dựng nông thôn mới.
Ở miền Bắc, hiện có nhiều tour du lịch nông nghiệp khai thác các hoạt động trồng, cấy lúa nước truyền thống, các nghề thủ công, trang trại chăn nuôi... Đáng nói, quanh khu vực ngoại thành Hà Nội hiện có 11 trang trại nông nghiệp sinh thái hoạt động theo mô hình giáo dục, du lịch trải nghiệm; 5 hợp tác xã chuyên ngành kết hợp giáo dục, du lịch trải nghiệm và nhiều vùng có tiềm năng, lợi thế để phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn.
Theo Tiến sỹ Phạm Hương Trang, giảng viên ngành Quản trị du lịch và khách sạn, Đại học RMIT cho biết, để đảm bảo phát triển hiệu quả, các hoạt động du lịch nông nghiệp cần có không gian dịch vụ bài bản như nông trại, cánh đồng, vườn cây ăn trái, làng nghề truyền thống hay các vùng quê có giá trị văn hóa, lễ hội, ẩm thực địa phương độc đáo. Đặc biệt, sự tham gia của cộng đồng địa phương là vô cùng quan trọng. Họ trở thành người bảo tồn, lan tỏa những giá trị văn hóa nông nghiệp, góp phần tạo nên trải nghiệm du lịch đặc trưng riêng.
Trong bối cảnh công nghệ số phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội không chỉ là công cụ giao tiếp mà còn trở thành kênh quảng bá hữu hiệu cho nhiều lĩnh vực, đặc biệt là du lịch nông nghiệp. Ngày càng có nhiều người dân địa phương tận dụng Facebook, TikTok, YouTube để giới thiệu vẻ đẹp quê hương, chia sẻ những trải nghiệm chân thực về cuộc sống và sản xuất nông thôn. Nhờ đó, du khách có cơ hội tiếp cận những điểm đến mới lạ, gần gũi và đầy tính trải nghiệm.
Đơn cử, trên mạng xã hội, ngày càng xuất hiện nhiều tài khoản của những người trẻ đến từ Lào Cai, Hà Giang, Yên Bái, Thái Nguyên và nhiều vùng đồng bằng khác. Họ không chỉ giới thiệu sản phẩm OCOP như trà xanh, miến, bánh chưng, măng, kẹo lạc, trà táo mèo, quế, mà còn đăng tải những video sinh động về du khách tham quan và trải nghiệm.
Dù nội dung được trình bày một cách đơn giản, góc quay có phần nghiệp dư, nhưng chính sự chân thực ấy lại thu hút đông đảo người xem. Một ví dụ điển hình là trang “Mẩy Kim Dao Đỏ” tại bản Tà Phìn (huyện Sa Pa, Lào Cai), với hơn 8.000 lượt thích và hơn 200.000 người theo dõi. Điểm hấp dẫn của trang này nằm ở những thước phim về khung cảnh núi rừng hùng vĩ, vườn rau hữu cơ trên nương, cuộc sống lao động của đồng bào vùng cao, hay những sự kiện văn hóa đặc sắc như ngày hội của người Dao, lễ hóa vàng ngày Tết.
Ngoài ra, những khoảnh khắc đời thường như bữa cơm núi rừng đầm ấm, cảnh quê yên bình hay du khách nước ngoài trải nghiệm hái rau, nuôi heo cũng tạo nên sức hút đặc biệt. Chính những nội dung ấy đã khơi gợi sự tò mò và thôi thúc nhiều du khách tìm đến để tận mắt chứng kiến và trải nghiệm.
Không chỉ riêng Sa Pa, tại Thái Nguyên, một nông dân đã ghi lại cảnh làm kẹo lạc ngay trong chính ngôi nhà của mình. Video này không chỉ thu hút gần 5.000 người theo dõi mà còn khiến nhiều khách du lịch tò mò tìm đến tận nơi để tự tay thử làm sản phẩm. Điều đặc biệt là những cảnh quay mộc mạc ấy có sự tham gia của cả gia đình, từ con cháu đến họ hàng, tạo nên một không khí ấm cúng, gần gũi và đậm chất truyền thống. Nhờ đó, không chỉ sản phẩm OCOP được tiêu thụ mạnh hơn, mà còn góp phần thúc đẩy du lịch trải nghiệm tại địa phương.
Theo bà Nguyễn Thị Khánh, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch TP.HCM, nhận định rằng việc tận dụng mạng xã hội để quảng bá hình ảnh đất nước, con người và văn hóa Việt Nam là một hướng đi đầy tiềm năng, phù hợp với xu thế phát triển của du lịch nông nghiệp. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả cao hơn, cần có sự hỗ trợ dành cho nông dân và các cá nhân đang xây dựng kênh quảng bá du lịch. Bà nhấn mạnh: "Tôi cho rằng các cơ quan quản lý nhà nước và các ban ngành liên quan cần có định hướng rõ ràng để tránh tình trạng trùng lặp nội dung, đồng thời khuyến khích sự sáng tạo hơn trong cách làm."
Cùng quan điểm đó, ông Nông Việt Yên, Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Yên Bái, cho biết làn sóng phát triển du lịch, hay còn gọi là "công nghiệp không khói", đang lan rộng mạnh mẽ tại Yên Bái thông qua nhiều kênh quảng bá khác nhau, trong đó có sự đóng góp không nhỏ từ những nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo… Điều này đóng góp vào tăng trưởng của du lịch địa phương. Cụ thể, năm 2024 ngành du lịch tăng trưởng bằng 103% so với năm 2023, với 270.000 lượt khách quốc tế; hơn 1,8 triệu khách nội địa; từ 119 cơ sở lưu trú tăng lên 562 cơ sở lưu trú trong năm qua, đẩy doanh thu đột phá, đạt gần 2.000 tỉ đồng.
"Sắp tới, tỉnh có chuyên đề hỗ trợ du lịch, nâng giá trị sản phẩm OCOP, tổ chức các buổi tập huấn bồi dưỡng cho chủ cơ sở du lịch. Ngoài ra, tập huấn để trao đổi thêm phương thức, cách làm video tạo xu hướng, cách tạo hình ảnh để bảo tồn, phát huy hơn giá trị văn hóa Tây Bắc", ông Yên nói.
Theo PGS.TS. Phạm Hồng Long, Trưởng khoa Du lịch học, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội), du lịch nông nghiệp, nông thôn có nhiều tiềm năng phát triển, song việc truyền thông, quảng bá hiện nay vẫn tập trung vào du lịch biển đảo, văn hóa, đô thị và sinh thái. Do vậy, để khai thác tốt tiềm năng của du lịch nông nghiệp, nông thôn, cần có chiến lược xúc tiến, truyền thông quảng bá bài bản đến du khách trong và ngoài nước.
“Truyền thông quảng bá cũng rất quan trọng, phải để du khách thấy rằng mỗi chuyến đi trải nghiệm là một chuyến đi trở về nhà; ở đó khách du lịch được xem như người thân và được chào đón. Đặc biệt, cần tạo ra điểm nhấn cho các chương trình du lịch nông thôn. Những chương trình mùa vàng Tây Bắc, các chương trình gắn với sông nước miệt vườn ở đồng bằng sông Cửu Long, hay những chương trình gắn với nông thôn và con người vùng đồng bằng châu thổ sông Hồng... cần được đầu tư truyền thông, quảng bá mạnh mẽ” – ông Long chia sẻ.
Tiến sỹ Phạm Hương Trang - Giảng viên ngành Quản trị du lịch và khách sạn, Đại học RMIT cho biết, để đảm bảo phát triển hiệu quả, các hoạt động du lịch nông nghiệp cần có không gian dịch vụ bài bản như nông trại, cánh đồng, vườn cây ăn trái, làng nghề truyền thống hay các vùng quê có giá trị văn hóa, lễ hội, ẩm thực địa phương độc đáo. Đồng thời, việc xây dựng những tour tuyến chung, liên kết trong các hoạt động truyền thông, xúc tiến quảng bá du lịch giữa các địa phương liên kết làm tăng sức hút cho các điểm đến du lịch nông thôn./.
