Trong bối cảnh chuyển đổi số đang trở thành yêu cầu cấp thiết của quốc gia, Bộ Giáo dục và Đào tạo đặt mục tiêu đến hết ngày 31/12/2025 sẽ hoàn tất việc cấp hơn một triệu văn bằng số cho học sinh tốt nghiệp trung học phổ thông. Đây được xem như bước đệm quan trọng để từ năm 2026, hệ thống văn bằng số có thể được triển khai đồng bộ ở tất cả các cấp học, từ trung học phổ thông tới giáo dục nghề nghiệp, đại học và sau đại học.
Theo Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng Huỳnh Văn Chương, ngành giáo dục đang chạy đua với thời gian để hiện thực hóa những nhiệm vụ được giao trong các nghị quyết lớn của Đảng và Chính phủ. Trong đó nổi bật là Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá khoa học - công nghệ và chuyển đổi số quốc gia, cùng Nghị quyết số 71-NQ/TW về phát triển giáo dục và đào tạo. Chính phủ cũng đã cụ thể hóa các định hướng này thông qua Nghị quyết 281/NQ-CP - chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 71.
Từ các quy định này, Bộ Giáo dục và Đào tạo được giao vai trò chủ trì trong việc phối hợp với các bộ ngành, địa phương để triển khai loạt nhiệm vụ liên quan đến quản lý văn bằng, chứng chỉ. Một trong những nhiệm vụ trọng tâm là xây dựng cơ sở dữ liệu học bạ số và văn bằng số cho toàn bộ người học, gắn với mã định danh cá nhân, hoàn thành trong năm 2025.
Song song với đó, Bộ sẽ ban hành quy định chuẩn hóa và số hóa dữ liệu bằng cấp, ưu tiên thực hiện đối với công dân sinh từ năm 1970 đến nay, với hạn chót ngày 15/12/2025. Việc đề xuất cơ chế sử dụng mã định danh công dân để định danh văn bằng cũng nằm trong lộ trình nhằm bảo đảm tính thống nhất, minh bạch và an toàn dữ liệu.
Kế hoạch cấp hơn một triệu văn bằng số cho học sinh tốt nghiệp trung học phổ thông chính là dấu mốc lớn nhất trên hành trình chuẩn bị triển khai đại trà hệ thống văn bằng số từ năm 2026. Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, khi hoàn thành mục tiêu này, ngành giáo dục sẽ có nền tảng dữ liệu đủ lớn để mở rộng sang các bậc học khác một cách đồng bộ và hiệu quả hơn.
Không chỉ tập trung vào hạ tầng dữ liệu, Bộ Giáo dục và Đào tạo còn thúc đẩy mạnh mẽ việc hoàn thiện hành lang pháp lý liên quan. Hiện ba dự án luật quan trọng đang được Bộ chủ trì sửa đổi gồm: Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học và Luật Giáo dục nghề nghiệp. Các đề xuất sửa đổi đều hướng đến tính đột phá, đặc biệt trong quản lý văn bằng chứng chỉ.
Điểm đáng chú ý là việc luật hóa văn bằng số và chứng chỉ số; thay bằng tốt nghiệp trung học cơ sở bằng xác nhận học bạ hoàn thành chương trình; trao quyền cấp bằng tốt nghiệp THPT cho hiệu trưởng; bổ sung văn bằng tốt nghiệp trung học nghề; đồng thời cấp chứng chỉ giáo dục đại học cho người học khi hoàn thành một phần chương trình, thay vì chỉ nhận bằng sau khi tốt nghiệp.
Cùng lúc với quá trình xây dựng luật, Bộ cũng đang dồn lực hoàn thiện các văn bản quy phạm nhằm sớm triển khai trên thực tế. Trong số này, dự thảo Thông tư ban hành Quy chế văn bằng, chứng chỉ của hệ thống giáo dục quốc dân đang thu hút sự quan tâm lớn. Bộ cho biết đã nhận góp ý từ 24 sở giáo dục và hơn 50 cơ sở giáo dục đại học. Các ý kiến này đang tiếp tục được Bộ tổng hợp, chỉnh lý để đảm bảo Thông tư khi ban hành sẽ là khung pháp lý thống nhất, hỗ trợ hiệu quả cho quá trình số hóa văn bằng trên toàn quốc.
Với tiến độ hiện nay, mục tiêu hoàn thành hơn một triệu văn bằng số trong năm 2025 không chỉ là nhiệm vụ mang tính kỹ thuật, mà còn là biểu tượng cho quyết tâm chuyển đổi số của ngành giáo dục. Đây sẽ là nền tảng để Việt Nam bước vào giai đoạn quản lý giáo dục hiện đại, minh bạch và tiệm cận các chuẩn mực quốc tế.
