Ngày 31/10/2022 vừa qua, vụ án “Tranh chấp chia thừa kế, hủy giấy chứng nhận QSDĐ, hủy hợp đồng tặng cho QSDĐ, hủy hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ" giữa: Nguyên đơn là ông Trịnh Duy Trí với bị đơn là ông Trịnh Quốc Trị đã được đưa ra xét xử, tuy nhiên sau khi kết thúc phiên tòa, bị đơn đã tiếp tục có đơn kháng cáo toàn bộ bản án của phiên xét xử này.
Theo hồ sơ vụ án, cụ Trịnh Duy Trữ (mất năm 1959) có 02 vợ, vợ cả Nguyễn Thị Trường (mất năm 1974) không có con; vợ 2 Cụ Nguyễn Thị Chung (mắt năm 2003) cả 3 đều sinh sống trên mảnh đất thuộc thôn Yên Nhân, xã Tiền Phong, huyện Mê Linh, thành phố Hà Nội. Cụ Trữ và cụ Chung có 7 người con, trong số đó đã có 4 người mất từ khi bố mẹ còn sống và 4 người này đều không có các hàng thừa kế khác. Cụ Trữ và cụ Chung khi ấy còn lại 3 người con trai là ông Trịnh Quốc Trị sinh năm 1940; Trịnh Duy Trí, sinh 1943 (mất năm 2014) và Trịnh Tài Tuệ, sinh năm 1949.
Tài liệu xác minh tại UBND xã Tiền Phong thì toàn bộ diện tích đất thửa 275 và thửa 319 mà gia đình ông Trí và ông Trị đang sử dụng tại thôn Yên Nhân theo bản đồ đo đạc năm 1985 gồm 05 thửa đất liền kề là các thửa số 213,214,216,217,229 với tổng diện tích 1.297m2 và cả 05 thừa này chỉ có 01 lỗi đi. Theo bản đồ năm 1997 thì 05 thửa đất trên được chia thành 02 thửa; thửa số 319, tờ bản đồ 18, diện tích 1.200m2 (được tách ra từ thửa 214,216,217 và một phần thửa 229) đứng tên chủ sử dụng là ông Trị đã được cấp Giấy chứng nhận QSDĐ vào năm 2011. Ông Trị cũng đã tặng quyền sử dụng đất cho vợ mình là bà Nguyễn Thị Lan cùng các con là anh Trịnh Quốc Lưu, Trịnh Quốc Long, Trịnh Quốc Luân.
Thửa 275, tờ bản đồ 18, diện tích 256m2 (tách ra từ thừa 213 và một phần thửa 229) mang tên chủ sử dụng là bà Ngạc (vợ ông Trí) đã được cấp Giấy chứng nhận QSDĐ vào năm 2011 hiện nay các con của ông Trí đang sử dụng.
Từ năm 1970, ông Trí và vợ con được các cụ cho ra ở riêng trên thửa đất 275 còn cụ Trường, cụ Chung và gia đình ông Trị cùng ông Tuệ vẫn sử dụng thửa 319; ngoài ra ông Trí còn được các cụ cắt diện tích đất 46m2 thuộc thửa 319 tiếp giáp thửa 275 để ông làm công trình phụ.
Năm 1983 cụ Chung cho ông Tuệ 393m2 đất thuộc thửa 319 để ông Tuệ làm nhà và ra ở riêng, sau đó do ông Tuệ chuyển lên Phúc Yên, Vĩnh Phúc ở nên đã bán lại cho con trai của ông Trịnh Duy Trí.
Phía ông Trị cho rằng cả thửa 319 và 275 là do cụ Trường mua, cụ Trữ chỉ ở rể; cụ Trường lấy cụ Chung cho cụ Trữ nên cụ Chung mới về ở đất này cùng cụ Trường và cụ Trữ. Theo ông Trị thì cụ Trường đã cho ông thửa đất 319 này từ những năm 1960, ông Trị cũng đã đóng tiền thuế sử dụng đất cho Nhà nước từ năm 1993 (theo Pháp lệnh về thuế nhà, đất ngày 31/7/1992 của Hội đồng nhà nước và các Văn bản hướng dẫn thì hành) cho đến nay. Hồ sơ địa chính lưu trữ tại UBND xã Tiền Phong, huyện Mê Linh thể hiện tại bản đồ đo đạc 299 năm 1985, Sổ dã ngoại và tính diện tích (Số mực kê đất đai) khu Làng Yên, xã Tiền Phong do Trung tâm công nghệ địa chính thuộc Sở địa chính tỉnh Vĩnh Phúc thực hiện tháng 5/1997, Bản đồ địa chính năm 1997 do Trung tâm đo đạc bản đồ tỉnh Vĩnh Phúc lập đều ghi ông Trị là chủ sử dụng đất.
Còn phía gia đình ông Trí cho rằng, thửa 275 là của cụ Lưu Thị Nhiêu là mẹ cụ Chung để lại, ông Trí được gia đình bên ngoại nhà cụ Chung giao cho sử dụng thửa đất này để thờ cúng gia tiên bên ngoại nhà cụ Chung.
Ngoài lời khai ra, các đương sự đều không đưa ra được tài liệu, chứng cứ chứng minh cho lời khai của mình. Không có tài liệu nào thể hiện việc ông Trí sử dụng thừa 275 là do bên ngoại cụ Chung giao cho.
Mặc dù vậy ông Trịnh Duy Trí lại cho rằng mình chưa được các cụ cho đất nên năm 2012 ông đã "đâm đơn" kiện chính người anh trai của mình để đòi chia thửa đất 319 mà ông Trị đang sinh sống cho ông Trí và ông Tuệ.
Bản án sơ thẩm số 82/2020/DS-ST ngày 11/9/2020 của TAND Mê Linh đã chấp nhận yêu cầu khởi kiện việc chia thừa kế đối với riêng thửa đất 319 và tuyên huỷ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông Trịnh Quốc Trị, huỷ các hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất đối với anh Trịnh Quốc Lưu, Trịnh Quốc Long, Trịnh Quốc Luân, bà Nguyễn Thị Lan.
Tại phiên tòa phúc thẩm, TAND thành phố Hà Nội đã tuyên hủy một phần Bản án sơ thẩm số 82/2020/DS-ST ngày 11/9/2020 của TAND Mê Linh và giao hồ sơ cho TAND huyện Mê Linh giải quyết, xét xử lại từ giai đoạn sơ thẩm.
Mới đây tại phiên xét xử sơ thẩm ngày 31/10/2022, TAND huyện Mê đã tuyên chấp nhận yêu cầu khởi kiện thu hồi và huỷ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông Trịnh Quốc Trị, huỷ các hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất cấp cho anh Trịnh Quốc Lưu, Trịnh Quốc Long, Trịnh Quốc Luân, bà Nguyễn Thị Lan và chia di sản thừa kế theo quy định của pháp luật.
Bản án cũng nêu: “Xác nhận thửa đất số 319, tờ bản đồ 18, diện tích 1.200m (Trong đó có 900m2 đất ở và 300m2 đất vườn) và thửa đất số 275, tờ bản đồ 18, diện tích 250m đất ở tại thôn Yên Nhân, xã Tiền Phong, huyện Mê Linh, Hà Nội là di sản thừa kế của cụ Trịnh Duy Trữ, cụ Nguyễn Thị Trường và cụ Nguyễn Thị Chung. Có tổng giá trị 9.064,200.000₫ (Chín tỷ, không trăm sáu mươi tư triệu, hai trăm nghìn đồng)
Diện tích đất ở 1.156m2 chia cho ông Tuệ 368m2 đất ở còn 788m2 chia đều cho ông Trí, ông Trị mỗi người được 394m2 đất ở; 300m2 đất vườn chia cho ông Trí, ông Trị mỗi người 150m2. Như vậy ông Tuệ được chia 368m2 đất ở trị giá 2.870,4000001 (Hai tỷ, tám trăm bảy mươi triệu, bốn trăm nghìn đồng), Ông Trị, ông Trị mỗi người được chia 514m2 (trong đó 394m2 đất ở, 150m dài vườn) trị giá 3 096.900.000d (Ba tỷ, không trăm chín mươi sáu triệu, chín trăm nghìn đồng).
Ngay sau khi có bản án, anh Trịnh Quốc Lưu (người được ông Trị ủy quyền) đã có đơn kháng cáo lại toàn bộ bản án sơ thẩm số 63/2022/DSST của TAND huyện Mê Linh. Anh Trịnh Quốc Lưu cho rằng, “Tòa án Nhân dân huyện Mê Linh chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn về việc tranh chấp chia thừa kế, huỷ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, huỷ hợp đồng tặng cho QSDĐ, huỷ hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất để yêu cầu chia di sản thừa kế đối với thửa đất số 319, thuộc tờ bản đồ số 18 với diện tích là 1200m2 ở tại xóm Cầu, thôn Yên Nhân, xã Tiền Phong, huyện Mê Linh là không có căn cứ, không có cơ sở pháp lý”.
Cùng với đó, việc Toà án nhân dân huyện Mê Linh quyết định huỷ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông Trị và huỷ các hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất cấp cho anh Trịnh Quốc Lưu, Trịnh Quốc Long, Trịnh Quốc Luân, bà Nguyễn Thị Lan là không đúng quy định của pháp luật về đất đai.
Tại đơn kháng cáo anh Trịnh Quốc Lưu cho rằng việc khởi kiện của ông Trịnh Duy Trí từ năm 2012 và phải mất 8 năm sau phiên toàn sơ thẩm đầu tiên mới được mở đây là vi phạm về thời hiệu xét xử của vụ án dân sự.
Hơn thế nữa, đại diện phía chính quyền huyện Mê Linh cũng khẳnh định việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Trịnh Quốc Trị và các con ông Trị là hoàn toàn đúng theo quy định của pháp luật. Vậy, dựa vào cơ sở nào mà tòa lại tuyên hủy các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà chính quyền đã cấp đúng theo quy định?
Bên cạnh đó, Tòa án Nhân dân huyện Mê Linh tuyên gộp 2 thửa 319 và 275 vào rồi chia cho 3 người là ông Trí, ông Trị và ông Tuệ nhưng lại cho rằng ông Trị và ông Trí có công sức ngang sau trong khi mảnh đất mà ông Trị phải trực tiếp quản lý, tôn tạo lớn hơn còn ông Trí vẫn giữ quan điểm thửa đất 275 là “của riêng” bên nhà ngoại?
Từ những năm đầu đời sinh ra ông Trị đã ở cùng bố mẹ, năm 1960 ông đã bắt đầu trực tiếp có công quản lý, tôn tạo và sau đó là đóng thuế cho khu đất thuộc thửa 319. Ông Trị cũng trực tiếp là người nuôi dưỡng rồi thờ cúng cho cả 3 cụ Trữ, Trường, Chung, Viện kiểm sát huyện Mê Linh cũng đã có ý kiến nhận định ông Trịnh Quốc Trị có công sức lớn hơn nhưng tòa án lại không hề xét tới? - Anh Lưu nêu quan điểm với báo chí.
Xét thấy Thẩm phán Lương Thị Diệu Kim đã chấp nhận đơn khởi kiện của ông Trịnh Duy Trí là không có cơ sở pháp lý và gạt bỏ đi phần công sức lớn lao của ông Trị trong quá trình xét xử cùng với đó Hội đồng xét xử cho rằng chính quyền huyện Mê Linh cấp Giấy chứng nhận QSDĐ sai đối tượng là thiếu căn cứ nên anh Lưu đã làm đơn kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm số 63/2022/DSST của TAND huyện Mê Linh.
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin.
