Lan tỏa những mô hình nông nghiệp ứng dụng khoa học công nghệ
Năm 2025, tỉnh Lai Châu đề ra mục tiêu tiếp tục phát triển nông nghiệp hàng hóa tập trung gắn với xây dựng nông thôn mới theo hướng thực chất, bền vững và hiệu quả. Đẩy mạnh thâm canh, ứng dụng công nghệ; tập trung vào cây trồng chủ lực, giống cây trồng chất lượng cho năng suất cao; khuyến khích phát triển nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ, hỗ trợ mở rộng diện tích áp dụng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn.
Theo đó, để hoàn thành mục tiêu đề ra, một trong những giải pháp được tỉnh thực thi là thúc đẩy ứng dụng và phát triển mạnh mẽ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. Tăng cường công tác quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi biến đổi khí hậu.
Nhờ chủ trương tích cực áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, từ năm 2021 đến nay tỉnh Lai Châu đã thực hiện gần 100 mô hình khuyến nông, khuyến công, chuyển giao khoa học kỹ thuật sản xuất cho hơn 5.000 hộ nông dân và các doanh nghiệp, HTX tham gia. Ngoài ra, các địa phương đã thực hiện hiệu quả chương trình mỗi xã 1 sản phẩm OCOP, nâng tổng số sản phẩm OCOP của địa phương đạt trên 3 sao lên gần 250 sản phẩm.
Tại HTX Cựu TNXP huyện Tân Uyên, tỉnh Lai Châu khi mới thành lập HTX chỉ có 1 máy sấy mi ni để chế biến mắc ca, mỗi ngày sản xuất được khoảng 30kg quả. Nhờ nguồn vốn hỗ trợ khuyến công hơn 300 triệu đồng, HTX đã đầu tư máy sấy thực phẩm 20 khay và máy sấy đảo chiều gió, nâng công suất chế biến của đơn vị lên gấp 50 lần. Nhờ đó, HTX đã bao tiêu được hết sản phẩm cho bà con nông dân đồng thời tăng thu nhập cho các xã viên.
Cũng như HTX Cựu TNXP huyện Tân Uyên, từ một cơ sở sản xuất miến dong nhỏ lẻ, năm 2018 HTX Nông nghiệp dịch vụ Bình Lư, tại xã Bình Lư, huyện Tam Đường (Lai Châu) được thành lập. Để đảm bảo nguồn cung dong củ phục vụ sản xuất và đầu ra ổn định, HTX đã mạnh dạn liên kết với các hộ sản xuất miến dong thủ công nhỏ lẻ trong vùng, để sản xuất bằng máy theo hướng hàng hóa. Với việc sử dụng dây chuyền sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, sản phẩm của HTX không chỉ đạt chuẩn OCOP 3 sao mà con đưa thương hiệu “Miến dong Bình Lư” vươn xa khắp cả nước.
Ông Nguyễn Ngọc Ánh, Giám đốc HTX Nông nghiệp dịch vụ Bình Lư cho biết, hàng năm HTX đều nhận được sự hỗ trợ của cơ quan chức năng và chính quyền địa phương về vốn vay, các thủ tục hành chính, mở rộng vùng nguyên liệu. HTX đã không ngừng cải tiến sản xuất để đưa ra những sản phẩm mới. Đến nay HTX đã sản xuất được từ 250 - 300 tấn miến dong/năm và sản phẩm miến dong Bình Lư đã từng bước chiếm lĩnh lòng tin của người tiêu dùng, khẳng định thương hiệu trên thị trường.
"Từ khi được công nhận sản phẩm miến dong là sản phẩm OCOP, tôi thấy sản phẩm đã được giới thiệu rộng rãi và được nhiều người biết đến. Nhiều siêu thị, nhà hàng và các đối tác họ đã quan tâm đến sản phẩm của địa phương và chúng tôi cũng đã ký được rất nhiều hộp đồng. Trong thời gian tới, các đối tác cũng đang hướng tới bao tiêu toàn bộ sản phẩm của mình và tôi thấy là gần đây khách qua lại luôn trú trọng đến việc mua sản phẩm, nên rất là khả quan", ông Ánh nói.
Khoa học công nghệ góp phần tạo nên những vùng nông nghiệp hàng hóa chất lượng cao
Để đưa nông nghiệp phát triển bền vững, các địa phương trên địa bàn tỉnh Lai Châu đã không ngừng đầu tư, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, hình thành các vùng sản xuất nông nghiệp hàng hóa tập trung, từng bước đưa nông nghiệp trở thành vùng kinh tế trọng điểm của tỉnh. Đến nay Lai Châu đã có nhiều vùng sản xuất hàng hóa tập trung, như lúa, chè, quế, mắc ca, cao su, dược liệu và cây ăn quả, với hơn 65.000ha.
Đặc biệt, thực hiện Nghị quyết 17 năm 2024 về phát triển sâm Lai Châu trên địa bàn, giai đoạn 2024 – 2030, định hướng đến năm 2045; trên cơ sở kết quả phê duyệt chương trình phát triển sâm Việt Nam của Thủ tướng Chính phủ, Lai Châu đã hình thành các vùng trồng sâm tại các huyện Mường Tè, Phong Thổ, Tam Đường, Sìn Hồ.
Theo UBND huyện Tam Đường cho biết, trên cơ sở định hướng của tỉnh và qua rà soát thì huyện Tam Đường có 3 xã là Hồ Thầu, Giang Ma và Khun Há đã và đang được lựa chọn, tiến hành tổ chức ươm giống và trồng sâm. Hiện nay các hộ dân đã tự làm đất để ươm sâm giống và một số hộ dân đã có thu nhập từ trồng sâm...
Tại huyện Tân Uyên cũng là địa phương có nhiều đột phá trong ứng dụng khoa học công nghệ phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa tập trung, gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Đề án phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa giai đoạn 2020-2025 đã được triển khai hiệu quả, khai thác tốt tiềm năng, lợi thế của địa phương, góp phần nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp.
Một trong những điểm sáng của Tân Uyên là việc ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất. Diện tích sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, đặc biệt là mô hình nhà màng, đã được mở rộng. Tính đến nay, toàn huyện đã có hơn 5 ha nhà màng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc kiểm soát các yếu tố môi trường, nâng cao năng suất và chất lượng nông sản.
Mô hình nhà màng không chỉ giúp nâng cao hiệu quả sản xuất mà còn góp phần quan trọng trong việc tiêu thụ sản phẩm. Nông sản được sản xuất trong nhà màng, với chất lượng vượt trội, đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường, dễ dàng tiếp cận các kênh phân phối hiện đại, mang lại thu nhập ổn định cho người nông dân.
Bên cạnh phát triển nhà màng, huyện Tân Uyên cũng chú trọng đến việc đa dạng hóa sản phẩm nông nghiệp, phát triển các sản phẩm chủ lực như chè, đạt tiêu chuẩn OCOP, hướng tới xuất khẩu.
Khoa học kỹ thuật đã và đang trở thành thành yếu tố then chốt trong việc thúc đẩy nền nông nghiệp Lai Châu phát triển mạnh và bền vững. Những ứng dụng tiên tiến không chỉ giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm mà còn mở ra cơ hội phát triển kinh tế, nâng cao đời sống cho người dân và bảo vệ môi trường.
Năm 2024, ngành Nông nghiệp tỉnh Lai Châu đã triển khai thực hiện nhiều chỉ tiêu đạt, vượt kế hoạch: Tổng sản lượng lương thực có hạt ước đạt 226.100 tấn (tăng 885 tấn so với năm 2023); trồng mới cây ăn quả ước đạt 520ha (đạt 123,9% kế hoạch); trồng mới chè ước đạt 520ha, đạt 135% kế hoạch, nâng tổng diện tích chè trên địa bàn tỉnh lên 10.531ha...
Năm 2025, ngành Nông nghiệp Lai Châu đề ra một số chỉ tiêu chủ yếu cần thực hiện như: Tổng sản lượng lương thực đạt 226.000 nghìn tấn; trồng mới 330ha chè; tốc độ tăng đàn gia súc đạt 5,0%; tổng sản lượng thủy sản đạt 3.760 tấn; trồng mới rừng đạt 5.236ha, tỷ lệ che phủ rừng 54%.
Để thúc đẩy phát triển nông nghiệp, hoàn thành các mục tiêu đề ra, tỉnh Lai Châu xác định cần tiếp tục đầu tư vào nghiên cứu, phát triển nông nghiệp công nghệ cao, cải thiện hạ tầng và mở rộng thị trường tiêu thụ. Khi đó, nông nghiệp Lai Châu mới có thể trở thành nền tảng kinh tế vững chắc cho sự phát triển bền vững của nông nghiệp, nông thôn Việt Nam./.
