Trong bối cảnh Việt Nam đang từng bước tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu của ngành công nghiệp bán dẫn, Hà Nội được xem là địa phương có nhiều lợi thế để tiên phong. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, để nắm bắt cơ hội này, Thủ đô cần đổi mới tư duy trong nghiên cứu, phát triển và quản trị, đặc biệt là về nguồn nhân lực, tài sản trí tuệ và năng lực R&D.
Hà Nội đã xác định rõ sứ mệnh đi đầu trong ba lĩnh vực trọng yếu: khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Trong đó, công nghệ lõi, chip và bán dẫn được coi là nền tảng chiến lược, góp phần tạo giá trị gia tăng và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Việc làm chủ công nghệ không chỉ mang lại sức bật mới cho nền kinh tế Thủ đô, mà còn giúp Hà Nội khẳng định vai trò đầu tàu trong hành trình chuyển đổi số của cả nước.
Tại tọa đàm “Định vị trong việc tham gia chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu” diễn ra ngày 22/10, nhiều chuyên gia khẳng định Hà Nội đang giữ vị trí then chốt trong chiến lược phát triển ngành bán dẫn quốc gia. Không chỉ có lợi thế về nguồn nhân lực và hạ tầng khoa học, Thành phố còn sở hữu vị trí địa lý đặc biệt khi nằm liền kề Khu công nghệ cao Hòa Lạc - nơi được định hướng trở thành trung tâm APT (đóng gói, lắp ráp, kiểm thử) của Việt Nam.
Thực tế, Hà Nội đặt mục tiêu xây dựng Hòa Lạc thành “Thung lũng Silicon của Việt Nam”, tập trung vào nghiên cứu và phát triển (R&D) trí tuệ nhân tạo (AI), thiết kế chip, Internet vạn vật (IoT) và nông nghiệp công nghệ cao. Thành phố kỳ vọng đến năm 2030 có thể thu hút khoảng 10 tỷ USD đầu tư, trong đó 30% đến từ khối doanh nghiệp FDI hoạt động trong lĩnh vực bán dẫn.
Đáng chú ý, HĐND Thành phố đã thông qua sáu nghị quyết liên quan đến phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Những chính sách này không chỉ thể hiện tầm nhìn chiến lược, mà còn khẳng định quyết tâm của Hà Nội trong việc đảm nhận vai trò dẫn dắt, xây dựng nền tảng công nghiệp công nghệ cao của đất nước.
Theo GS.TSKH Nông Đức Kế, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Công nghệ cao ASIAN (AIAT), muốn đi xa trong cuộc đua bán dẫn, Hà Nội phải biết “định vị” đúng vai trò của mình trong chuỗi giá trị toàn cầu. Ông dẫn chứng rằng các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới, như tại Hoa Kỳ, đầu tư hàng chục tỷ USD cho lĩnh vực này, đòi hỏi trình độ kỹ thuật và quản trị cực cao. Vì vậy, phát triển ngành bán dẫn không thể là nỗ lực đơn lẻ của một địa phương, mà cần một chiến lược quốc gia đồng bộ, với tinh thần “chịu chơi, chịu chi và chịu chia”, tức là dám đầu tư, dám tham gia và sẵn sàng hợp tác.
Cùng quan điểm, TS. Ngô Đắc Thuần, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần IP Group, cho rằng để hình thành trung tâm công nghiệp bán dẫn đúng nghĩa, Hà Nội cần song song phát triển các yếu tố nền tảng như đào tạo nguồn nhân lực, ươm tạo công nghệ, bảo hộ sở hữu trí tuệ và hỗ trợ khởi nghiệp công nghệ cao. Theo ông, Thành phố không nên chỉ chú trọng đào tạo kỹ sư thiết kế chip, mà cần phân bổ hợp lý: 30% tập trung vào thiết kế, 40% tham gia quy trình sản xuất và 30% đảm nhiệm khâu đóng gói, kiểm thử.
Để hiện thực hóa mục tiêu này, Hà Nội cần thúc đẩy tư duy sáng tạo, đầu tư mạnh cho R&D và quản trị tài sản trí tuệ, đồng thời xây dựng hệ sinh thái công nghiệp phụ trợ gắn kết doanh nghiệp FDI với các doanh nghiệp trong nước. Khi các mắt xích này được kết nối chặt chẽ, Hà Nội sẽ không chỉ là trung tâm hành chính - chính trị, mà còn trở thành “trái tim công nghệ cao” của Việt Nam, góp phần đưa quốc gia vươn lên trong cuộc đua bán dẫn toàn cầu.
