Giá gạo giảm do thị trường giao dịch kém
Thông tin cập nhật từ Hiệp hội Lương thực Việt Nam, giá gạo 25% tấm giảm 5 USD xuống còn 625 USD/ tấn. Cùng phân khúc này, gạo của Thái Lan giảm tới 11 USD xuống còn 578 USD/ tấn, thấp hơn gạo Việt Nam 47 USD. Trong khi đó, gạo Pakistan tăng 32USD lên 545 USD/ tấn.
Sau tuần đầu tiên “lặng sóng”, trong tuần này giá gạo của các nguồn cung trên thế giới bất ngờ biến động trái chiều giữa các nguồn cung và các phân khúc gạo. Theo đó, gạo Thái Lan giảm mạnh ở tất cả các phân khúc, mức giảm từ 11-14 USD/tấn, gạo Việt Nam chỉ giảm 5 USD ở phân khúc 25% tấm; còn gạo của Pakistan giảm 1-3 USD cho hai phân khúc 100% và 5% tấm song phân khúc 25% tấm lại đột ngột tăng mạnh 32 USD/tấn.
Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan (TREA), cũng thông báo giá gạo nước này đồng loạt giảm từ 5 - 21 USD/tấn tùy mặt hàng, như gạo Jasmine giảm mạnh nhất - đến 21 USD, xuống còn 827 USD/tấn.
Giải thích về sự hạ nhiệt của thị trường gạo thế giới, một số thương nhân xuất khẩu gạo cho biết, do trong những ngày đầu năm thị trường giao dịch kém bởi nhiều người vẫn còn nghỉ Tết Dương lịch. Bên cạnh đó, giai đoạn cuối năm 2023, giá gạo Thái Lan được đẩy lên cao cùng mức với Việt Nam khiến những nguồn cung khác như Myanmar, Campuchia… được lợi.
Vì vậy, đầu năm mới các thương nhân Thái Lan hạ giá gạo để tăng tính cạnh tranh nhằm tìm kiếm những đơn hàng mới. Trong khi đó, nguồn cung gạo Việt Nam hạn chế vì đa số lúa vẫn còn ở ngoài đồng, đến cuối tháng 2 đầu tháng 3 mới vào vụ thu hoạch rộ. Mặt khác, gạo Việt Nam thuộc phân khúc cao và giá lúa hiện ở mức trên 9.000 đồng/kg nên không thể hạ giá bán gạo.
Giám đốc một doanh nghiệp xuất khẩu gạo có trụ sở tại TP. Hồ Chí Minh cho rằng, giá gạo Thái Lan đã tăng liên tục trong tháng cuối cùng của năm 2023 nên việc giảm giá vào thời điểm này sẽ giúp họ thu hút khách hàng.
“Thời gian vừa qua giá gạo xuất khẩu của Thái Lan và Việt Nam tăng nhanh đã góp phần giúp Miến Điện (Myanmar) trở thành lựa chọn ưu thế. Vì vậy giá gạo Thái Lan giảm thời điểm này có thể nhằm mục đích thu hút đơn hàng. Trong khi đó, gạo Việt Nam vẫn giữ mức cao bởi nguồn cung trong nước vẫn hạn chế và phải ra Tết chúng ta mới có lúa mới thu hoạch”- đại diện doanh nghiệp này nói thêm.
Kỳ vọng những thị trường nhập khẩu gạo tiềm năng
Theo các tổ chức và chuyên gia, dự báo giá gạo thế giới vẫn duy trì mức cao như hiện tại ít nhất đến giữa năm 2024. Nguyên nhân, do yếu tố thời tiết khô hạn vì hiện tượng El Nino đang diễn ra khiến nguồn cung gạo trên phạm vi toàn cầu bị ảnh hưởng. Điều này cũng gián tiếp ảnh hưởng đến các quyết định chính trị của một số nước xuất khẩu gạo lớn như Ấn Độ và nhập khẩu gạo nhiều như Indonesia, Philippines…
Trong những dự báo gần đây, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo đều thống nhất rằng, 2024 tiếp tục thuận lợi cho gạo Việt bởi các thị trường chủ lực và truyền thống gồm Indonesia, Philippines có nhu cầu lớn.
Với Indonesia, theo VFA, Indonesia dự báo sản lượng gạo trong 2 tháng đầu năm 2024 đạt 2,25 triệu tấn, giảm khoảng 46,3% so với năm trước do ảnh hưởng tiêu cực của điều kiện thời tiết El Nino tới vụ thu hoạch.
Còn với Philippines, theo ông Phùng Văn Thành - Tham tán thương mại Việt Nam tại Philippines, gạo là mặt hàng thiết yếu tại Philippines. Nước này nhập 3,5- 4 triệu tấn/năm và năm 2024 cũng vậy.
Trước đó, trong năm 2023 Philippines đã nhập khẩu 387.210 tấn gạo trong tháng 12 năm 2023 (tính đến ngày 28), tăng khoảng 29,19% so với cùng kỳ, theo báo cáo của Business World Online trích dẫn Cục Công nghiệp Thực vật (BPI). BPI báo cáo đã cấp 824 giấy phép nhập khẩu SPSIC trong tháng 12 năm 2023, với số lượng 660.010 tấn. Cũng theo BPI, nhập khẩu gạo của Philippines ước đạt 3,48 triệu tấn từ ngày 1 tháng 1 đến ngày 28 tháng 12 năm 2023. Bộ Nông nghiệp (DA) ước tính tổng lượng gạo nhập khẩu năm 2023 là 3,65 triệu tấn.
Dữ liệu của BPI cho thấy Việt Nam vẫn là nhà cung cấp hàng đầu của Philippines trong năm 2023, chiếm khoảng 2,94 triệu tấn hay 84,27% tổng lượng nhập khẩu. Thái Lan và Miến Điện cung cấp lần lượt 297.200 tấn và 143.920 tấn. Ấn Độ cung cấp 13.758 tấn gạo cho Philippines tính đến ngày 28 tháng 12 năm 2023. Nước này dự kiến sẽ nhận 75.000 tấn gạo từ Ấn Độ vào đầu tháng 1 năm 2024 - đây là một phần trong khoản phân bổ 295.000 tấn được cấp vào tháng 10 năm 2023. Ấn Độ đã ban hành hạn ngạch xuất khẩu gạo trắng non-basmati sang Philippines bất chấp lệnh cấm xuất khẩu gạo đang diễn ra.
Thực tế, theo các thống kê được đưa ra từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Philippines là thị trường số 1 của xuất khẩu gạo Việt Nam khi chiếm khoảng 35% thị phần. Trong 11 tháng của năm 2023, Việt Nam xuất khẩu sang Philippines 2,63 triệu tấn gạo, tương ứng 1,41 tỷ USD. Sở dĩ gạo Việt xuất khẩu mạnh qua Philippines là do gạo Việt Nam có lợi thế về phẩm chất phù hợp người dân nước này, từ người nghèo đến người có thu nhập cao và giá cạnh tranh./.
