Phát biểu khai mạc cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, trong bối cảnh nguồn cung của thị trường xăng dầu thế giới diễn biến phức tạp, khó lường, từ bài học điều hành, quản lý xăng dầu vừa qua, chúng ta cần phải có cách tiếp cận nhanh và thích ứng hơn. Nhà nước cần sửa đổi bổ sung chính sách kịp thời và sát hơn với thị trường. Thời gian qua, lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ đã có chỉ đạo cụ thể với các bộ, ngành chức năng, trong đó đơn vị thực hiện cần rà soát đánh giá nguyên nhân chủ quan để đảm bảo từ nay không xảy ra cú sốc xăng dầu như thời gian qua. Vì vậy, cuộc họp hôm nay với các đơn vị đầu mối rất quan trọng nhằm đưa ra kịch bản về nguồn cung xăng dầu năm 2023, đảm bảo nguồn cung trong mọi tình huống, cũng như góp ý bổ sung, sửa đổi Nghị định số 95 và Nghị định số 83.
Về phân giao tổng nguồn xăng dầu năm 2023, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, dựa trên con số thực hiện của năm 2022 và tính toán trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế đạt 6,5% trở lên, tương ứng hệ số 1,3-1,4 GDP, con số phân giao sẽ phải tăng khoảng 10% so với số thực hiện của năm nay. Tuy nhiên, trước nhu cầu thực tế của nền kinh tế, cần phải có phương án 2 là tăng 15% so với năm 2022 để chủ động trong mọi tình huống.
Phần tổng nguồn xăng dầu tối thiểu tăng thêm dựa trên tỷ trọng số lượng đăng ký tổng nguồn của từng thương nhân so với tổng nguồn của toàn bộ thương nhân, theo từng chủng loại xăng dầu.
Nêu quan điểm về vấn đền này, ông Trần Ngọc Năm, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho rằng nên có sự phân giao theo quý, tháng để kiểm soát việc tổ chức, tiến độ thực hiện. Các thương nhân đầu mối phải bình đẳng, trách nhiệm như nhau.
Còn ông Nguyễn Đăng Trình, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOil) lại cho rằng nên xem xét tổng nguồn tăng trưởng phù hợp với năng lực của doanh nghiệp và khả năng cung ứng thị trường.
Đánh giá cao vai trò của doanh nghiệp đầu mối, thương nhân phân phối xăng dầu hết sức quan trọng, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết, trước đây, việc phân giao được thực hiện cho cả năm và Bộ vẫn thường xuyên rà soát theo tháng, quý, 6 tháng. Thậm chí rà soát từng thời điểm nếu xảy ra biến cố bất thường để điều chỉnh tăng giảm linh hoạt, song quan trọng nhất vẫn là đảm bảo nguồn cung.
Tuy vậy, theo Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải, hàng năm, hai nhà máy lọc dầu Bình Sơn và Nghi Sơn đều có thời gian bảo hành, bảo trì, bảo dưỡng. Trong trường hợp hai nhà máy bắt buộc phải dừng thì với tổng nguồn đăng ký của doanh nghiệp cũng phải làm rõ để đảm bảo tổng nguồn cụ thể trong nước và nhập khẩu. Do đó, các doanh nghiệp đầu mối nên phối hợp với nhau để đảm bảo nguồn cung. Việc phân giao là bước đầu, năm 2023, Bộ Công Thương thực hiện phân giao theo quý, tháng chứ không cứng nhắc. Nếu đảm bảo đủ nguồn cung thì không bắt phải nhập.
Ngoài ra, cũng theo Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải, kế hoạch phân giao sản lượng cả năm cho các doanh nghiệp được phân bổ chi tiết tới từng tháng, quý là cơ sở cho việc bảo đảm nguồn cung và công tác thanh tra, kiểm tra của các lực lượng chức năng.
Trên cơ sở tổng hợp ý kiến, Bộ Công thương đưa ra 2 kịch bản dự kiến về phân giao tổng nguồn xăng dầu tối thiểu năm 2023. Kịch bản 1, tỷ lệ tăng trưởng 10% so với năm 2022, tương đương 25 triệu 900 ngàn m3, tấn; kịch bản 2 tăng trưởng 15%, tương đương 26 triệu 760 ngàn m3, tấn. Sản lượng này phải được phân bổ từng tháng, quý và sẽ có sự điều chỉnh cho phù hợp.
Bộ trưởng Bộ Công thương đề nghị, trong phân giao này cần tách bạch tương đối giữa sản lượng nhập khẩu và sản lượng mua trong nước. Nếu doanh nghiệp nào không có đủ năng lực thì liên kết với nhau để nhập. Từng doanh nghiệp phải có sản lượng nhập để khẳng định trong mọi tình huống có nguồn cung ra thị trường. Ngoài ra, các doanh nghiệp đầu mối cần thường xuyên báo cáo những chi phí thực tế phát sinh với Bộ Tài chính. Đây là quyền lợi và nghĩa vụ của các thương nhân đầu mối.
Ngoài ra, Bộ Công thương cũng cho biết, trong chiều 21/11 đã gửi Thủ tướng Chính phủ về Tờ trình đề nghị xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 95 và Nghị định số 83 về kinh doanh xăng dầu. Trong đó, nêu cụ thể về đối tượng, phương thức và thời gian lấy ý kiến.
