Người được nhắc đến câu chuyện trên là cựu chiến binh Trần Văn Quận (49 tuổi, trú tại thôn Quyết Tiến, xã Hàm Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình). Vốn có sở thích sưu tầm vỏ bom, đạn làm đồ trang trí ông đã xây dựng “khu vườn kỷ vật chiến tranh” theo lối nghệ thuật sắp đặt hiện thực, sắp xếp, tạo dáng, diễn tả sinh động như kể một câu chuyện thời chiến. Trong khu vườn này, vỏ bom nằm đan xen giữa những bồn hoa, cây xanh, qua đó ông Quận muốn gửi đến mọi người một thông điệp hòa bình.
Từng tham gia quân đội, ông Quận đã ấp ủ ý tưởng thiết kế nên khu vườn này từ lâu. Ban đầu, khi còn trong quân ngũ, ông Quận thường sưu tầm một số kỷ vật nhỏ để trưng bày, trang trí cho thỏa mãn thú vui. Đến năm 2018, ông đã về quê xây dựng dự án cà phê sân vườn kết hợp vườn kỷ vật chiến tranh của mình.
Được biết, ông đi từ Bắc vào Nam sưu tầm kỷ vật chiến tranh, nhiều nhất là các vỏ bom. Những mảnh bom, vỏ bom được ông đưa về sắp xếp theo các góc nghiêng khác nhau, tái hiện hướng rơi của từng loại bom khi bom tiếp đất. Người xem có thể sờ vào hiện vật và xoay tròn những vỏ quả bom ở mọi tư thế. Ban đêm, những vỏ bom được chiếu sáng bằng hệ thống đèn led rất ấn tượng.
Nhiều người gọi khu vườn này là tác phẩm nghệ thuật sắp đặt hiện thực bởi xen lẫn trong khóm hoa và các luống rau là những vỏ bom, đạn không còn tính chất gây nổ. Khu vườn vỏ bom toát lên thông điệp hòa bình gửi gắm tới nhiều thế hệ. Càng ngày, ông Quận sưu tập thêm nhiều kỷ vật chiến tranh khác nhau.
Ông Trần Văn Quận tâm sự: "Khu vườn kỷ vật chiến tranh góp phần giúp mọi người hiểu thêm về chiến tranh ở Việt Nam, tôi muốn chuyển tải 3 thông điệp cốt lõi. Đó là, cho hôm qua: tri ân tất cả những anh hùng liệt sĩ, thương binh, cựu chiến binh đã từng tham gia cuộc chiến khốc liệt để giành độc lập tự do của Tổ quốc".
"Thông điệp hôm nay cho hôm nay thì có cho bạn và cho tôi, khi đến đây hoàn toàn miễn phí, chụp hình, tham quan và cho hôm nay cũng là cho thế hệ học sinh đến đây được chạm tay vào lịch sử, kết nối với lịch sử. Và thông điệp thứ 3 là cho mai sau. Các thế hệ học sinh sau này làm chủ đất nước biết được quá khứ chiến tranh đau thương, mất mát, tàn khốc và những người sau này làm chủ đất nước, đừng để chiến tranh xảy ra. Thông điệp hòa bình chính là từ những điều đó", ông Quận chia sẻ.
"Vườn kỷ vật chiến tranh" của ông Quận thu hút nhiều người đến tham quan, đặc biệt có nhiều học sinh đến tìm hiểu lịch sử. Khi đến với khu vườn này, mọi người có thể chạm tay vào hiện vật để nhận dạng được các loại bom, mìn còn sót lại sau chiến tranh, từ đó tránh xa bom mìn, vật liệu nổ nếu như bắt gặp ở bên ngoài.
Ông Nguyễn Văn Phương, Phó Chủ tịch UBND xã Hàm Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình cho biết: "Những năm gần đây, một số người dân thích sưu tầm vỏ bom, đạn làm đồ trang trí. Nhiều người sở hữu hàng trăm loại vỏ bom, đạn sắp xếp, tạo dáng đem ra trưng bày, lôi cuốn mọi người đến tham quan, tìm hiểu. Những vỏ bom, vỏ đạn trong khu vườn kỷ vật chiến tranh của cựu chiến binh Trần Văn Quận đều là những vật liệu đã được lực lượng chức năng xử lý an toàn trước khi đưa về đây".
Cũng theo ông Phương, các hiện vật được chế tác khá nghệ thuật khiến người xem như lạc vào không gian của những năm tháng chiến tranh bom rơi, đạn lạc ác liệt, những hy sinh mất mát của dân tộc để bảo vệ độc lập, tự do. Khu vườn này cũng trở thành địa chỉ đỏ, bồi dưỡng lòng yêu nước, thu hút mọi người đến đây tham quan, khám phá lịch sử.
“Mô hình này rất có ý nghĩa, UBND xã sẽ đề xuất với Đảng ủy, HĐND huyện để có chính sách và tạo điều kiện thuận lợi để cho phát triển mô hình này và thực hiện đúng quy định của pháp luật”, ông Phương nói.
