Bức tranh thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong những tháng cuối năm 2025 đang cho thấy sự phân hóa rõ nét giữa áp lực thanh toán và hoạt động phát hành mới. Sau giai đoạn cao điểm mua lại và đáo hạn trong tháng 8, thị trường bước sang tháng 9 với nhịp chậm hơn, cả ở phát hành và mua lại. Ước tính đến giữa tháng 9, khoảng 19 đợt phát hành mới với tổng giá trị xấp xỉ 20.000 tỷ đồng đã được ghi nhận, thấp hơn hẳn so với mức 60.600 tỷ đồng của tháng 8.
Đáng chú ý, tháng 8 từng chứng kiến sự nổi bật của nhóm bất động sản, đặc biệt là hai lô trái phiếu trị giá 15.000 tỷ đồng từ Vinhomes, góp phần nâng tổng giá trị huy động qua kênh trái phiếu riêng lẻ của ngành này từ đầu năm lên 62.100 tỷ đồng.
Ở chiều ngược lại, hoạt động mua lại trái phiếu trước hạn trong tháng 8 diễn ra sôi động, với giá trị đạt 45.800 tỷ đồng, tăng hơn gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái. Các doanh nghiệp bất động sản và ngân hàng tiếp tục dẫn đầu, trong đó nổi bật có NVL với 6.700 tỷ đồng và các thương vụ lớn từ Phú Long, Luxury Living hay Hoàng Trường. Lũy kế tám tháng đầu năm, tổng giá trị mua lại trên toàn thị trường đạt gần 198.600 tỷ đồng, khẳng định xu hướng các doanh nghiệp chủ động giảm áp lực nợ thông qua việc tất toán sớm.
Tuy nhiên, bước sang tháng 9, hoạt động này có phần chững lại với khoảng 7.800 tỷ đồng được mua lại. Các chuyên gia dự báo trong tháng 10 và tháng 11, quy mô mua lại sẽ tiếp tục thu hẹp, do áp lực thanh toán tập trung nhiều hơn vào tháng 12 - thời điểm được coi là “đỉnh điểm” của năm với dòng tiền gốc và lãi trái phiếu đến hạn lên tới 45.100 tỷ đồng. Ngược lại, tháng 10 được coi là giai đoạn “thở nhẹ” khi giá trị thanh toán dự kiến chỉ khoảng 21.700 tỷ đồng, thấp hơn nhiều so với các tháng cao điểm trước đó.
Theo số liệu từ FiinGroup, riêng nhóm phi ngân hàng trong tháng 10 dự kiến phải trả khoảng 12.600 tỷ đồng gốc trái phiếu, tăng 32% so với tháng 9. Trong đó, bất động sản chiếm hơn một nửa, với khoảng 6.800 tỷ đồng, nhưng vẫn giảm 22% so với tháng trước. Một số doanh nghiệp có lượng trái phiếu đáo hạn lớn gồm Vinhomes (3.500 tỷ đồng), Phú Mỹ Hưng (1.900 tỷ đồng) và Bất động sản Thế Kỷ (650 tỷ đồng). Ngoài ra, ngành tiện ích và dịch vụ tài chính cũng lần lượt có 2.200 tỷ đồng và 1.900 tỷ đồng trái phiếu đến hạn.
Tính rộng hơn, trong 4 tháng cuối năm, tổng dòng tiền gốc và lãi phải trả từ trái phiếu doanh nghiệp dự kiến ở mức 108.900 tỷ đồng, trong đó nhóm bất động sản tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn. Áp lực thanh toán còn hiện hữu và sẽ tăng trở lại vào đầu năm 2026, khi nhóm phi ngân hàng có khoảng 81.500 tỷ đồng trái phiếu đến hạn, 70% trong số đó thuộc về bất động sản.
Trong khi FiinGroup đưa ra con số áp lực khá cao, Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA) thống kê giá trị đáo hạn trong ba tháng cuối năm chỉ khoảng 51.400 tỷ đồng, thấp hơn đáng kể. Dù số liệu có sự chênh lệch, cả hai nguồn đều cho thấy tháng 10 là thời điểm “hạ nhiệt”, tạo khoảng lặng cần thiết để các doanh nghiệp cơ cấu lại dòng tiền và chuẩn bị cho giai đoạn áp lực dồn dập vào cuối năm.
Sau những biến động mạnh mẽ ở tháng 8, thị trường trái phiếu doanh nghiệp bước vào quý cuối năm với sự đan xen giữa cơ hội và thách thức. Khoảng thời gian “dễ thở” trong tháng 10 có thể coi là cơ hội ngắn hạn để doanh nghiệp ổn định, nhưng bài toán thanh toán trái phiếu vẫn sẽ là gánh nặng lớn khi tháng 12 đến gần và kéo dài sang nửa đầu năm 2026.
