Tại thông báo kết luận thanh tra số 161/TB-TTCP về việc chấp hành quy định pháp luật công tác quản lý, sử dụng đất đai, quản lý đầu tư xây dựng cơ bản tại tỉnh Hà Nam (giai đoạn 2012-2018) do ông Bùi Ngọc Lam – Phó tổng Thanh tra Chính phủ ký ngày 17/01/2023.
Kết luận chỉ rõ, UBND tỉnh Hà Nam phê duyệt điều chỉnh, mở rộng Cụm Công nghiệp Kiện Khê I từ 56,15ha (ban đầu) 150,86 ha tại Quyết định số 722/QĐ-UBND ngày 20/05/2016 là không đúng quy định tại khoản 1 Điều 2 Quy chế quản lý Cụm công nghiệp ban hành kèm theo Quyết định số 105/2009/QĐ-TTg ngày 19/08/2009 của Thủ tướng Chính phủ (Cụm công nghiệp có tổng diện tích sau khi mở rộng không vượt quá 75 ha). Tuy nhiên sau đó trên cơ sở đề nghị của UBND tỉnh Hà Nam về việc mở rộng và đổi tên cụm công nghiệp thành Khu công nghiệp Thanh Liêm, Thủ tướng Chính phủ đã chấp thuận tại văn bản số 469/TTg-CN ngày 03/04/2017
Dự án được đầu tư bằng vốn ngân sách nhà nước, đến thời điểm thanh tra còn nợ đọng xây dựng cơ bản đối với các nhà thầu xây dựng số tiền trên 122.109,2 triệu đồng. UBND tỉnh Hà Nam vẫn chưa có biện pháp xử lý dứt điểm nợ đọng xây dựng cơ bản, vi phạm chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ: số 27/CT-TTg ngày 10/10/2012, số 07/CT-TTg ngày 30/04/2015.
UBND tỉnh Hà Nam thực hiện cơ chế hỗ trợ một phần chi phí đầu tư san nền, hạ tầng kỹ thuật đối với 04 dự án đã đầu tư vào Cụm công nghiệp Kiên Khê I không đúng quy định với tổng số tiền 164.154,6 triệu đồng, gồm: Dự án nhà máy Hoa Sen, Hà Nam 76.752,1 triệu đồng; Nhà máy sữa Nutifood Hà Nam 31.222,7 triệu đồng; Nhà máy Number One Hà Nam 50.460,3 triệu đồng; Nhà máy sản xuất dược phẩm Hoa Thiên Phú 5.719,5 triệu đồng.
Ngoài ra, chủ đầu tư Nhà máy Number One Hà Nam còn nợ 80.934,5 triệu đồng tiền chi phí san nền, hạ tầng kỹ thuật phải nộp tính từ năm 2016.
Ngày 18/06/2021, UBND tỉnh ban hành các Quyết định thu hồi số tiền 164.154,6 triệu đồng hỗ trợ không đúng nêu trên.
Đến thời điểm tháng 08/2021, chủ đầu tư dự án nhà máy Number One Hà Nam đã nộp 50.460,3 triệu đồng tiền ưu đãi không đúng quy định và số tiền nợ chi phí san nền 80.934,5 triệu đồng vào ngân sách Nhà nước; nhưng tiền chậm nộp đối với số tiền 80.934,5 triệu đồng từ tháng 10/2016 đến ngày 03/08/2021 (hơn 04 năm), UBND tỉnh chưa xác định theo quy định để yêu cầu chủ đầu tư thực hiện.
Đối với 04 dự án thuê đất tại Cụm Công nghiệp Kiện Khê I, UBND tỉnh Hà Nam áp dụng không thống nhất mức tỷ lệ phần trăm để tính đơn giá thuê đất đối với 04 dự án có cùng điều kiện thuê đất thuộc địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn. Trong đó, áp dụng mức tỷ lệ 0,5% để tính đơn giá thuê đất đối với Dự án Nhà máy sữa Nutifood Hà Nam và mức 1% đối với 03 dự án (Nhà máy Hoa Sen Hà Nam, Nhà máy dược phẩm Hoa Thiên Phú, Nhà máy Number One Hà Nam) là thiếu công bằng giữa các dự án tại cụm công nghiệp.
Dự án đầu tư nhà máy Hoa Sen Hà Nam và Dự án đầu tư nhà máy sản xuất dược phẩm Hoa Thiên Phú (nay là Dự án đầu tư nhà máy thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, thuốc, bao bì áp dụng công nghệ cao) chậm tiến độ sử dụng đất theo quy định nhưng UBND tỉnh Hà Nam chưa thực hiện gia hạn thời gian sử dụng đất và thu tiền chậm tiến độ theo quy định của Luật Đất đai.
Thanh tra Chính phủ khẳng định, UBND tỉnh Hà Nam chấm dứt các ưu đãi đầu tư (tiền thuê đất, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế nhập khẩu,…) tại giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đã cấp cho 3 dự án (Nhà máy Hoa Sen Hà Nam, Nhà máy sữa Nutifood Hà Nam, Nhà máy sản xuất dược phẩm Hoa Thiên Phú) với lý do chậm đưa đất vào sử dụng so với tiến độ ghi trong giấy chứng nhận đăng ký đầu tư kể từ khi bàn giao đất trên thực địa, là không đúng quy định.
"Không thực hiện thì chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra để xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật"
Đối với dự án san nền, hạ tầng kỹ thuật Cụm Công nghiệp Kiện Khê I; cơ quan Thanh tra yêu cầu tỉnh Hà Nam phải có biện pháp giải quyết dứt điểm tình trạng nợ đọng xây dựng cơ bản tại dự án với số tiền trên 122.109,2 triệu đồng; chỉ đạo rà soát, xem xét điều chỉnh lại mức tỷ lệ phần trăm để tính đơn giá thuê đất tại các dự án thuê đất trong Cụm công nghiệp Kiện Khê I (nay là Khu công nghiệp Thanh Liêm); xử lý việc ưu đãi đầu tư đối với 03 dự án chậm tiến độ theo đúng quy định pháp luật. Xác định và thu tiền chậm nộp đối với số tiền 80.934,5 triệu đồng chi phí san nền, hạ tầng kỹ thuật do chủ đầu tư Dự án nhà máy Number One Hà Nam chậm nộp từ tháng 10/2016 đến 03/08/2021 theo đúng quy định, đảm bảo không gây thất thoát ngân sách nhà nước.
Đối với số tiền trên 164.154,6 triệu đồng do hỗ trợ không đúng quy định của 04 dự án thuê đất tại Cụm Công nghiệp Kiện Khê I, Thanh tra Chính phủ nêu rõ: "Sau 1 năm kể từ ngày ban hành kết luận thanh tra, nếu chủ đầu tư các dự án không thực hiện thì chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra để xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật".
Tại kết luận thanh tra này, Thanh tra Chính phủ đã chuyển vụ việc liên quan đến dự án tổ hợp khách sạn, trung tâm thương mại và căn hộ Mường Thanh tại Hà Nam đến Bộ Công an để xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật. Thanh tra Chính phủ chuyển Kết luận thanh tra đến Ủy ban kiểm tra Trung ương để xem xét xử lý theo thẩm quyền đối với các tổ chức, cá nhân liên quan đến các vi phạm, khuyết điểm nêu tại Kết luận thanh tra.
Ngoài ra, hàng loạt "vấn đề", vi phạm liên quan đến Dự án khu du lịch Tam Chúc và Dự án hạ tầng kỹ thuật Khu du lịch Tam Chúc đã được Thanh tra Chính phủ chỉ ra./.