Giống như các thợ đào tiền điện tử khác đã hoạt động ngầm kể từ khi Bắc Kinh đàn áp ngành này vào đầu năm nay, Ben - người chỉ yêu cầu được xác định bằng biệt danh để đảm bảo an toàn cho mình - đang sáng tạo để tránh bị phát hiện. Ben đã phổ biến thiết bị khai thác của mình trên nhiều địa điểm để không có hoạt động nào nổi bật trên lưới điện của đất nước. Ông cũng đã “đi sau đồng hồ đo”, lấy điện trực tiếp từ các nguồn điện nhỏ, cục bộ không được kết nối với lưới điện lớn hơn, chẳng hạn như các con đập. Anh ấy cũng đang thực hiện các bước để che giấu dấu vết kỹ thuật số địa lý của mình.
Ben nói với CNBC rằng anh ấy đã quen với việc “xoay sở mọi thứ” khi điều hành một doanh nghiệp ở Trung Quốc, nhưng sáu tháng qua đã thực sự nâng cao lợi nhuận. “Chúng tôi không bao giờ biết chính phủ của chúng tôi sẽ cố gắng đàn áp… để xóa sổ chúng tôi ở mức độ nào,” Ben nói.
Theo dõi những kẻ ngoài vòng pháp luật; Ben không đơn độc.
Mặc dù Bắc Kinh đã trục xuất các thợ đào tiền điện tử của mình vào tháng 5 và sau đó giảm gấp đôi lệnh cấm khai thác vào tháng 9 và một lần nữa vào tháng 11, nhiều nguồn tin cho CNBC biết rằng có tới 20% tất cả các thợ đào bitcoin trên thế giới vẫn ở Trung Quốc. Con số này khá cao so với mức cao nhất là khoảng 65% đến 75% thị trường toàn cầu, nhưng về cơ bản nó còn nhiều hơn một ước tính chính thức từ Đại học Cambridge đặt thị phần hiện tại của Trung Quốc ở mức 0%.
Dữ liệu từ công ty an ninh mạng Qihoo 360 của Trung Quốc cho thấy hoạt động khai thác tiền điện tử ngầm dường như đang tồn tại và phát triển tốt ở Trung Quốc. Trong một báo cáo tháng 11, nhóm nghiên cứu ước tính rằng trung bình có khoảng 109.000 địa chỉ IP khai thác tiền điện tử đang hoạt động ở Trung Quốc hàng ngày. Hầu hết các địa chỉ đó, theo báo cáo, là ở các tỉnh Quảng Đông, Giang Tô, Chiết Giang và Sơn Đông. Hoạt động khai thác tiền điện tử đã tồn tại ở Trung Quốc, một phần là do nhiều người khai thác không chắc liệu Bắc Kinh có thực sự nghiêm túc với lệnh cấm hay không.
Trung Quốc đã nhiều lần chống lại các loại tiền kỹ thuật số, nhưng mỗi lần như vậy, sự khó chịu dần giảm đi và các quy tắc cuối cùng đã dịu đi. Thông báo của đất nước vào mùa xuân này rằng họ sẽ ngăn chặn hoạt động khai thác tiền điện tử bắt đầu từ kỷ niệm một trăm năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Trung Quốc, thời điểm có áp lực buộc các nhà lập pháp phải thể hiện sức mạnh. Một số thợ mỏ - đặc biệt là các nhà khai thác quy mô nhỏ hơn, những người không có tài nguyên hoặc kết nối để di cư ra nước ngoài - nhận thấy rằng rất nhiều cuộc nói chuyện về tiền điện tử của chính phủ là dũng cảm, vì vậy họ đã ngừng hoạt động, đặt ở mức thấp trong vài tuần, và sau đó đến trực tuyến trở lại, thực hiện một số biện pháp phòng ngừa bổ sung khi chúng xảy ra.
Nhưng cuộc đàn áp tiền điện tử này có vẻ khác vì một vài lý do lớn. Đầu tiên, Trung Quốc đang thiếu năng lượng, một nguồn nhiên liệu quan trọng đối với quá trình khai thác bitcoin. Đất nước này đã phải đối phó với tình trạng thiếu năng lượng tồi tệ nhất trong một thập kỷ, dẫn đến việc cắt điện. Bắc Kinh cũng đã nói rõ rằng khai thác tiền điện tử đang cản trở các mục tiêu khí hậu tích cực của họ, khi họ cố gắng đạt được mức trung tính carbon vào năm 2060. Vào tháng 11, người phát ngôn của chính phủ Meng Wei đã chỉ trích hoạt động khai thác bitcoin, gọi đó là một hoạt động "cực kỳ có hại" và tuyên bố các biện pháp thực thi chặt chẽ hơn.
Cũng có sự cạnh tranh từ đồng nhân dân tệ kỹ thuật số. Nước này đang thử nghiệm tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng trung ương của riêng mình, điều này có thể cấp cho chính phủ quyền lực lớn hơn để theo dõi chi tiêu trong thời gian thực. Theo Fred Thiel, Giám đốc điều hành của Marathon Digital Holdings và thành viên của Hội đồng khai thác Bitcoin, khiến việc giao dịch bằng tiền điện tử đối thủ trở nên khó khăn hơn có thể là một phần của kế hoạch lớn hơn nhằm đảm bảo việc áp dụng loại tiền kỹ thuật số ngân hàng trung ương mới này.
Thiel suy đoán: “Chính phủ Trung Quốc đang làm mọi thứ có thể để đảm bảo rằng bitcoin và các loại tiền điện tử khác biến mất khỏi hệ thống tài chính và nền kinh tế Trung Quốc. "Một phần của điều này là để đảm bảo việc chấp nhận tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng trung ương Trung Quốc và một phần của điều này có lẽ là để đảm bảo các hoạt động giám sát tài chính có thể nhìn thấy tất cả các hoạt động kinh tế."
Dù động lực là gì, sự thù địch ngày càng tăng của chính phủ đối với những nỗ lực liên quan đến tiền điện tử là rõ ràng. Ví dụ: ở các tỉnh Chiết Giang, Giang Tây, Hà Bắc và Nội Mông, chính phủ đã thực hiện các hành động ở các mức độ khác nhau, chẳng hạn như yêu cầu các quan chức địa phương tự kiểm tra tuân thủ, sàng lọc địa chỉ IP cho hoạt động khai thác bất hợp pháp, truy quét bất hợp pháp khai thác tiền điện tử ngầm, bắt giữ và trục xuất các đảng viên bị nghi ngờ tham gia vào các kế hoạch khai thác tiền điện tử. Các nhà chức trách dường như đặc biệt chú ý đến hoạt động khai thác tại các cơ sở nghiên cứu, trung tâm cộng đồng và trường học, nơi giá điện đôi khi rẻ hơn giá bình thường. Vào tháng 11, chính phủ tuyên bố sẽ tăng giá năng lượng đối với các tổ chức sử dụng năng lượng được trợ cấp để khai thác.
Các nhà chức trách cũng không can thiệp vào các doanh nghiệp nhà nước tham gia vào thương mại.
Tuần này, Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương Trung Quốc, cơ quan giám sát chống tham nhũng của nước này, cho biết họ đã xác định được hàng chục tổ chức thuộc sở hữu nhà nước ở phía đông tỉnh Chiết Giang đang sử dụng các nguồn lực công cộng để khai thác 12 loại tiền điện tử, bao gồm bitcoin, ether, litecoin và monero. Trong số gần 50 người bị phạt, có 21 người làm việc tại các doanh nghiệp nhà nước hoặc các cơ quan của Đảng Cộng sản.
Các thực thể thuộc sở hữu nhà nước cũng đã bị ràng buộc trong các kế hoạch khai thác tiền điện tử ở những nơi khác. Tại khu vực ven biển Giang Tô, cơ quan giám sát truyền thông của tỉnh đã phát hiện ra rằng 21% địa chỉ IP tham gia khai thác tiền điện tử là từ các tổ chức thuộc sở hữu nhà nước. Bất chấp những nỗ lực đáng kể và ngày càng tăng của chính phủ nhằm loại bỏ tất cả những người khai thác tiền điện tử, nhiều người, giống như Ben, đã tìm ra cách để tồn tại mà không bị phát hiện.
Đi ngầm
Khi Trung Quốc bắt đầu yêu cầu gỡ bỏ hoạt động khai thác tiền điện tử vào tháng 5, hầu hết ngành công nghiệp hầu như chìm trong bóng tối qua đêm, khi các thợ mỏ chờ đợi lớp bụi lắng xuống. CNBC đã nói chuyện với nhiều người tham gia vào thị trường khai thác tiền điện tử bất hợp pháp của Trung Quốc, một số người trong số họ đã dành thời gian ở Trung Quốc và những người khác có kiến thức trực tiếp về cách các hoạt động này tiếp tục tồn tại dưới sự giám sát ngày càng tăng của các cơ quan quản lý.
Những người chơi lớn nhất trong ngành kinh doanh, những người đã có mối quan hệ ở nước ngoài và tiền mặt để dự phòng, đã nhanh chóng thoát ra. Nhiều người đã vận chuyển thiết bị và đội của họ đến Kazakhstan, Hoa Kỳ và các điểm đến quốc tế khác với nguồn điện chi phí thấp và khả năng lưu trữ sẵn có. Một số đại gia hạng nặng đã bỏ mặc thiết bị của họ trong các nhà kho ở châu Á và trắng tay đến những đồng cỏ xanh hơn, thay vì đặt hàng những chiếc máy thế hệ mới nhất để được chuyển đến những ngôi nhà mới của họ ở nước ngoài.
Nhưng các công ty khai thác nhỏ hơn với thu nhập khả dụng hạn chế và ít kết nối quốc tế hơn khó có thể chuyển địa điểm do hạn chế đi lại liên quan đến đại dịch, tắc nghẽn chuỗi cung ứng và vận chuyển cũng như chiến tranh thương mại giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ. Việc bán thiết bị cũng không hiệu quả, vì lượng hàng tồn kho tràn vào thị trường bán lại đã làm gia tăng tốc độ tăng giá cho các thiết bị khai thác. Theo một chuyên gia nói với CNBC, các công ty khai thác quy mô trung bình đã "hoàn toàn bị ảnh hưởng" trong cuộc đàn áp năm nay. Họ không thể giảm tải thiết bị của mình để bù đắp tổn thất, cũng như không thể khai thác lại hết công suất, vì dấu vết điện của họ rất dễ lấy ra.
Nhưng đối với quy mô nhỏ hơn, như loại mà Ben đang chạy, việc ẩn nấp dưới lưới radar sẽ dễ dàng hơn. Một số người đã chia hoạt động khai thác của họ thành nhiều trang trại trên khắp đất nước mà các nhà chức trách ít để ý đến. Những người khác hoạt động với những nguồn điện nhỏ, cục bộ, giống như những con đập nhỏ ở các vùng nông thôn không được kết nối với lưới điện chính. Một người khai thác bitcoin đã dành nhiều năm khai thác tiền điện tử trên khắp thế giới, kể cả ở Trung Quốc, cho biết: “Khai thác không còn là một ngành kinh doanh lớn nữa, và yêu cầu giấu tên vì sợ nhà chức trách. Thay vào đó, ngành công nghiệp này đã trở thành một hoạt động đồng bộ hơn, với “một vài nghìn thợ mỏ ở đây, một vài nghìn thợ mỏ ở đó”. “Nó giống như một loại hỗ trợ để kiếm tiền giúp chuyển những người khai thác ra khỏi đất nước”.
Chạy một mỏ tiền điện tử bất hợp pháp
Ben - người đã khai thác tiền điện tử từ năm 2015 - có một nghìn giàn khai thác được cung cấp bởi điện lưới và năm nghìn đơn vị khác được kết nối với thủy điện, trực tiếp từ nguồn ở tỉnh Tứ Xuyên, miền nam. Đối với hàng trăm thợ mỏ đang sử dụng điện lưới, Ben nói với CNBC rằng anh ta đã rải chúng ra khắp đất nước để trốn tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng. "Họ ở khắp mọi nơi. Bạn sẽ không tìm thấy một hình mẫu nào cả, ”Ben nói về thiết bị khai thác mà anh ấy đã cắm vào các đường dây điện công nghiệp ở bất cứ nơi nào bạn bè của anh ấy sẽ cho phép anh ấy có thêm một chút năng lượng.
Theo Marshall Long, đây là thực tế phổ biến đối với nhiều thợ đào, người đã khai thác tiền điện tử trong hơn một thập kỷ ở những nơi như Thụy Điển, Iceland và Trung Quốc. Long nói: “Họ đang khai thác từ lưới điện, và quy mô nhỏ hơn bây giờ, vì vậy chúng bị phân mảnh,” Long nói khi nhắc đến nhiều người bạn đang khai thác ở Trung Quốc dưới góc nhìn của radar. "Họ thường làm điều đó với khối lượng 20 megawatt hoặc nhỏ hơn, vì vậy họ giống như mua nhà theo cách của họ để cho phép họ khai thác quy mô nhỏ."
Để điều đó phù hợp với bối cảnh, trung tâm thành phố Dallas sử dụng 200 megawatt và khi việc xây dựng hoàn tất, mỏ lớn nhất của Mỹ sẽ có tổng công suất điện là 750 megawatt. Nhưng Ben cho biết vấn đề với kỹ thuật này là giá lưới “thực sự đắt”. Sử dụng nguồn điện ngoài lưới cho phép mang lại tỷ suất lợi nhuận tốt hơn nhiều và dễ vận hành hơn. Mùa mưa ở Trung Quốc kéo dài từ tháng 5 đến cuối mùa thu, và lượng mưa ở cấp độ gió mùa dẫn đến lượng thủy điện dồi dào, dễ dàng thu được từ phía sau mét hơn.
Các lệnh cấm tiền điện tử của Bắc Kinh được đưa ra khi các thợ đào đã đến Tứ Xuyên và Vân Nam, hai trong số các tỉnh chính để khai thác tiền điện tử, nhờ vào hàng nghìn con đập phi tập trung của họ. So với các nhà máy than ở các tỉnh phía bắc Tân Cương và Nội Mông, những nơi từng là cơ sở của mạng lưới khai thác tiền điện tử, những con đập này khó theo dõi hơn và khó xác định hơn - và do đó ít phải chịu trách nhiệm trước quy định của chính phủ.
Kevin Zhang của công ty tiền tệ kỹ thuật số Foundry cho biết: “Chắc chắn có rất nhiều thợ mỏ gắn bó với hàng trăm nghìn đập thủy điện ở Tứ Xuyên,” Kevin Zhang, công ty tiền tệ kỹ thuật số Foundry, công ty đã giúp đưa hơn 400 triệu USD thiết bị khai thác từ Trung Quốc vào Bắc Mỹ. Trong trường hợp của Ben, hầu hết các giàn khoan của anh ấy đều chạy bằng thủy điện. Anh ấy có hai địa điểm ở Tứ Xuyên. Một là 12 megawatt và thứ hai là tám megawatt. Ben nói với CNBC rằng ở Trung Quốc, một mỏ có công suất trên 1 megawatt tại một địa điểm hiện được coi là khá lớn.
Các kỹ thuật để không bị phát hiện
Ngay cả trước khi có lệnh cấm, việc các thợ mỏ thuê (hoặc chế tạo) các máy biến áp và trạm biến áp của riêng họ, để cung cấp điện cho các công trường khai thác trực tiếp từ các nhà máy điện đã trở nên phổ biến hơn. Máy biến áp lấy điện từ một trạm biến áp và chuyển nó thành điện áp thấp hơn, sau đó có thể được sử dụng để cung cấp năng lượng cho những người khai thác bitcoin. Tại một trong những địa điểm của mình ở Tứ Xuyên, Ben đã trả một khoản phí một lần để thuê toàn bộ một nhà máy điện hoạt động ngoài lưới điện, đó là một cách anh ta giảm khả năng bị phát hiện.
Mặc dù Ben đã thực hiện các bước để che giấu hoạt động của mình, nhưng anh ấy không hoàn toàn miễn nhiễm với việc bị phát hiện. Ông nói rằng China Telecom, một trong những công ty viễn thông lớn nhất của đất nước, đã tăng gấp đôi cảnh sát khai thác mỏ ở Trung Quốc bằng cách theo dõi việc sử dụng điện đáng ngờ. Sau khi được xác định, chuỗi mệnh lệnh sẽ trở thành một trò chơi điện thoại - China Telecom đề cập hoạt động với chính quyền trung ương, người sau đó chuyển thông tin này đến tỉnh hoặc thị trấn cụ thể nơi xảy ra vụ khai thác bị cáo buộc. Từ đó, theo Ben, chính quyền địa phương gọi điện trực tiếp cho nhà máy điện để điều tra cáo buộc.
Điều này gần đây đã xảy ra với Ben, nhưng anh ấy nói rằng anh ấy may mắn vì chủ nhà máy điện thích anh ấy. Khi chính quyền liên hệ với nhà máy điện về hoạt động đáng ngờ, chủ sở hữu đã bảo hiểm cho Ben. Sau cuộc gọi, Ben tắt mỏ trong vài ngày, thực hiện thêm một số bước để che bớt lưu lượng mạng của mình, sau đó bật nguồn trở lại. Loại vệ sinh CNTT này (This kind of IT hygiene) là rất quan trọng để giữ cho các thợ mỏ tránh xa tầm ngắm. Những người khai thác che giấu địa chỉ IP của họ bằng cách sử dụng mạng riêng ảo hoặc VPN, để che dấu vết kỹ thuật số địa lý của họ. Nhưng Bắc Kinh rất khôn ngoan khi sử dụng VPN như một công cụ để trốn tránh sự kiểm duyệt của chính phủ và đã thẳng tay ngăn chặn việc sử dụng chúng.
Hầu hết các thợ đào ngầm hiện đang chuyển sang các nhóm khai thác như một cách khác để che giấu dấu vết của họ, tham gia cùng các thợ đào tiền điện tử trên khắp hành tinh để kết hợp sức mạnh tính toán của họ. Mặc dù nhiều nhóm khai thác đã thông báo tạm ngừng dịch vụ bên trong Trung Quốc, nhiều nguồn tin cho CNBC biết rằng một số nhóm khai thác nước ngoài vẫn đang đăng ký với các thợ đào Trung Quốc. Ben giải thích: “Họ ẩn hashrate của mình. Hashrate là một thuật ngữ trong ngành được sử dụng để mô tả sức mạnh tính toán chung của tất cả các thợ đào trong mạng bitcoin.
Thông thường, khi một khối giao dịch được “khai thác” và thêm vào sổ cái kỹ thuật số của các giao dịch được gọi là blockchain, nhóm giành được nó sẽ ký tên vào khối. Nhiều nguồn tin cho CNBC biết rằng giờ đây, khi các thợ đào Trung Quốc đóng góp sức mạnh tính toán của họ để giải quyết một khối, các nhóm sẽ chọn không ký tên của họ, điều này khác với giao thức trước đây. Ben tiếp tục: “Một nhóm không nhất thiết phải tiết lộ bất kỳ dữ liệu nào. “Về cơ bản, bạn đang nói với cả thế giới rằng doanh thu của tôi chỉ bằng một nửa so với những gì tôi thực sự có. Bạn đừng khoe khoang về điều đó.". Điều này có thể giúp giải thích tại sao thị phần của Trung Quốc trên thị trường bitcoin toàn cầu gần như bằng 0 chỉ sau một đêm, vì chỉ số khai thác bitcoin dựa trên dữ liệu được chia sẻ một cách tự nguyện bởi các nhóm khai thác.
Theo nhiều nguồn tin, mặc dù các nhóm khai thác kín tiếng về việc hợp tác với các công ty khai thác Trung Quốc, nhưng họ đã rất hữu ích cho nhiều hoạt động ngầm ở hậu trường này. “Có một số hồ bơi lớn hơn, những người vẫn quan tâm. Họ thực sự cung cấp rất nhiều hỗ trợ kỹ thuật để giúp bạn, trong trường hợp người của bạn không có khả năng kỹ thuật để thiết lập nó, ”Ben nói. Long nói với CNBC rằng nhiều hồ bơi nước ngoài cung cấp cho họ công nghệ ngụy trang những gì họ đang làm. Long nói: “Họ đang mã hóa các gói tin của họ khi nó rời khỏi trung tâm dữ liệu, vì vậy nó giống như lưu lượng truy cập web thông thường.
Như Ben đã mô tả, một pool mà anh ấy làm việc cùng đã giúp anh ấy thiết lập một máy chủ khiến mỏ của anh ấy trông như thể nó có ít “điểm kết nối hơn”. Khi một địa chỉ IP có hàng nghìn điểm kết nối, mỗi điểm đều gửi một lượng lớn dữ liệu, điều đó có vẻ đáng ngờ đối với các nhà chức trách, đặc biệt là ở một vùng nông thôn như Tứ Xuyên. Nhưng Ben nói rằng các pool giúp các thợ mỏ vượt qua được điều đó. “Sau khi họ làm phép, bạn sẽ chỉ thấy năm chiếc máy, sau đó không có gì đáng ngờ, bởi vì bất kỳ hộ gia đình nào cũng có thể có nó,” Ben nói.
Cuộc di cư vào “mùa khô”
Nhưng những người khai thác hầm lò của Trung Quốc gặp phải một vấn đề mới và rất lớn: Mùa mưa đã qua. Trong những năm trước, các thợ mỏ sẽ đóng gói thiết bị của họ và vận chuyển nó đến Tân Cương hoặc Nội Mông để khai thác điện do các nhà máy chạy bằng than tạo ra. Cả hai khu vực này hiện đã bị đóng cửa đối với các thợ đào. Zhang cho biết: “Nó sẽ thực sự thú vị”, người ước tính rằng thị phần của Trung Quốc trên thị trường bitcoin toàn cầu sẽ giảm mạnh xuống còn 5% khi các đập thủy điện cạn kiệt. “Rất nhiều thợ đào sẽ phải đầu tư và gửi thiết bị ra nước ngoài.” Zhang nói với CNBC rằng "rất đau đớn" khi bạn phải rút phích cắm và định tuyến lại các thợ đào của mình nhiều lần, vì vậy anh ấy nghi ngờ rằng nhiều người sẽ tìm đến Bắc Mỹ, nơi họ có thể ký các thỏa thuận dài hạn. "Đó là một khuôn khổ ổn định hơn và nó sẽ không thay đổi đối với bạn trong một sớm một chiều", ông nói.
Ben đang cân nhắc lựa chọn đó ngay bây giờ.
Nhưng cho đến khi anh ấy đạt được thỏa thuận với một chủ nhà Mỹ, Ben đang ở trong tình thế khó khăn. Mặc dù anh ấy nói rằng anh ấy đang bán một số Antminer ASIC dòng S19 của mình, nhưng phần lớn, anh ấy đang gắn bó với rất nhiều máy của mình cho đến khi anh ấy tìm ra các bước tiếp theo.
Zhang giải thích: “Về cơ bản đây là những máy in tiền,” Zhang giải thích, người đã đưa ra quan điểm rằng những chiếc máy này cấp quyền truy cập gần như ngay lập tức vào bitcoin hoặc đô la Mỹ nếu bạn thanh lý cổ phần tiền điện tử của mình. Ở một quốc gia có sự kiểm soát vốn rất chặt chẽ, loại chính sách bảo hiểm đó khá có giá trị. Zhang cho biết: “Đó là lý do lớn khiến nhiều thợ đào không đầu tư vốn và bán thiết bị của họ, bởi vì đối với họ, đó là khả năng tiếp cận nguồn vốn ở nước ngoài… một khi họ đã cắm vào”./.
