Chùa Trấn Quốc điểm đến lý tưởng trong lễ hội đầu năm
Mùa xuân là mùa của những hy vọng mới, của sự tươi vui và tràn đầy năng lượng. Những ngày đầu năm, các ngôi chùa, đền, miếu trở thành điểm đến đông đúc, nhộn nhịp, với dòng người đi lễ không ngớt. Mọi người đến đây không chỉ để bày tỏ lòng thành kính, tưởng nhớ tổ tiên, mà còn để gửi gắm ước nguyện về một năm mới hạnh phúc, may mắn, an khang thịnh vượng…
“Lễ Phật đầu năm không chỉ là một phong tục, mà còn là dịp để người dân gửi gắm những ước nguyện, mong muốn cho một năm mới an lành, may mắn và hạnh phúc. Trong văn hóa tâm linh của người Việt, việc đi lễ chùa đầu năm là thể hiện lòng thành kính đối với Phật, tổ tiên và trời đất, đồng thời cầu mong sức khỏe, tài lộc cho bản thân và gia đình”, Đại đức Thích Nguyên Chính, Ủy viên Thư ký Ban Thường trực Hội đồng Trị sự, Phó Chánh Văn phòng T.Ư GHPGVN chia sẻ.
Chùa Trấn Quốc, với lịch sử hơn 1.500 năm, luôn là nơi để mọi người tìm đến sự bình an và sự tĩnh tâm, nhất là trong những ngày đầu năm, khi tâm trí con người còn đang suy nghĩ về một năm mới với những điều tốt đẹp đang chờ đón.
Với Hà Nội Chùa Trấn Quốc, Chùa Một Cột, Văn Miếu - Quốc Tử Giám… đều là những điểm đến thu hút hàng nghìn lượt du khách, cả người dân trong nước lẫn khách quốc tế. Mỗi điểm đến lại có những nghi thức khác nhau, nhưng tất cả đều chung một mục đích: cầu cho một năm mới tốt lành, bình an.
Chị Nguyễn Thị Mai (Hà Nội) chia sẻ: Trong tiềm thức của nhiều thế hệ người Hà Nội, chùa Trấn Quốc là một trong những ngôi chùa linh thiêng bậc nhất ở chốn kinh kỳ. Vì vậy, đến chùa Trấn Quốc lễ Phật là việc không thể thiếu trong ngày đầu năm mới hay ngày rằm, mùng 1 đối với nhiều người, nhiều gia đình. Đến với chùa Trấn Quốc, ngoài dâng hương lễ Phật cầu an, ta còn có dịp hiểu thêm về lịch sử dân tộc, thêm tự hào về một danh thắng đặc biệt của Thủ đô, của đất nước.
Từ lâu chùa Trấn Quốc đã trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn thu hút rất nhiều khách du lịch trong và ngoài nước ghé thăm. Nhờ sự linh thiêng và lịch sử ngàn năm mà đi lễ chùa Trấn Quốc trở thành niềm tin tín ngưỡng của nhiều người. Tọa lạc trên một “hòn đảo” nhỏ, phía đông của hồ Tây, nép mình trầm mặc trên con đường Thanh Nhiên tấp nập, chùa Trấn Quốc mang nét đẹp cổ kính và linh thiêng.
Chùa Trấn Quốc ban đầu có tên là chùa Khai Quốc, xây dựng vào năm 541 thuộc thời Tiền Lý. Lúc đó, chùa nằm gần bờ sông Hồng bởi vậy khi đê sạt lở vào năm 1615 (đời vua Lê Trung Hưng), chùa được di dời vào phía trong đê Yên Phụ khu gò đất Kim Ngưu.
Sau đó, trong khoảng thế kỉ 17, chúa Trịnh cho đắp đê Cố Ngự (nay là đường Thanh Niên) để nối với đảo Kim Ngưu. Chùa đổi tên thành chùa Trấn Quốc vào đời vua Lê Hy Tông (1681 - 1705) với ý nghĩa mong muốn đây sẽ là nơi giúp dân xua đi thiên tai, đem lại cuộc sống bình yên cho toàn dân. Và cái tên đó được sử dụng cho tới tận ngày nay.
Phong tục và nghi lễ đặc trưng trong đi lễ đầu năm
Nét đặc sắc trong phong tục đi lễ chùa đầu năm chính là sự hòa quyện giữa tín ngưỡng và văn hóa cộng đồng. Bất kể là người giàu hay nghèo, bất kể là người già hay trẻ, ai cũng có thể tham gia vào các nghi lễ này, để cùng nhau cầu mong sự bình an, sức khỏe và tài lộc. Các gia đình, nhóm bạn bè hay du khách đều có thể cùng nhau bước vào chùa, thành tâm thắp hương, dâng lễ vật, nguyện cầu cho một năm mới.
Theo bà Phan Thị Lan (56 tuổi, Hà Nội), một người thường xuyên đi lễ chùa đầu năm: "Đi lễ đầu năm là một thói quen và cũng là niềm tin sâu sắc của gia đình tôi. Đó là lúc chúng tôi cùng nhau gắn kết hơn, cùng cầu nguyện cho những điều tốt đẹp trong năm mới. Chúng tôi tin rằng, hành động này giúp tinh thần của mọi người được thanh tịnh và cảm thấy rất là thoải mái”.
Không chỉ có người dân trong nước, phong tục đi lễ đầu năm cũng thu hút sự quan tâm của du khách quốc tế. Anh Mark, một du khách người Mỹ đến thăm chùa Trấn Quốc trong dịp Tết Nguyên đán, chia sẻ với hướng dẫn viên du lịch "Tôi rất ấn tượng với những lễ hội đầu năm ở Việt Nam. Không chỉ đẹp về mặt nghi lễ, mà đây còn là dịp để tôi tìm hiểu thêm về văn hóa, tâm linh của người Việt. Tôi cảm nhận được không khí rất ấm cúng và trang nghiêm".
Ở các ngôi chùa, đền hay miếu, dù có nhiều điểm chung nhưng mỗi nơi lại có những nghi thức riêng biệt. Tại các chùa lớn như chùa Trấn Quốc, chùa Hương… mọi người thường dâng hương, thắp đèn, cầu nguyện và tham gia vào các hoạt động lễ cầu an tại chùa. Mỗi năm, người dân không chỉ tới chùa để cầu cho sự bình an mà còn để tham gia vào các hoạt động văn hóa, tâm linh, nhiều nơi tổ chức các lễ hội vui xuân phục vụ nhân dân và du khách.
Bên cạnh chùa Trấn Quốc là Văn Miếu - Quốc Tử Giám, năm nay ngoài phong tục xin chữ, khu vực Hồ Văn còn có các tiết mục biểu diễn hát quan họ trên thuyền rồng phục vụ người dân Thủ đô cùng du khách thập phương vui xuân đón Tết Ất Tỵ 2025.
Những làn điều quan họ mượt mà tràn ngập không khí xuân được các liền anh liền chị biểu diễn. Đây là loại hình văn hoá dân gian xứ Kinh Bắc thường hát vào mùa xuân, dịp lễ hội. Trong mỗi câu hát đều thể hiện sự tinh tế, ý nhị trong cách ứng xử đó là tâm tư gửi gắm ở mỗi câu ca về cái đẹp của văn hoá quan họ. Qua lời ca tiếng hát các nghệ sĩ như muốn gửi lời chúc bình an hạnh phúc tới nhân dân và du khách trong những ngày đầu xuân.
Đi lễ chùa đầu năm là một nét đẹp văn hóa, thể hiện sự kính trọng đối với tổ tiên, trời đất và các bậc thánh thần. Bên cạnh đó, đây cũng là dịp để mỗi người tĩnh tâm, suy ngẫm và gửi gắm những ước nguyện tốt đẹp cho năm mới. Dù thế giới có thay đổi như thế nào, những phong tục đi lễ cầu may đầu năm vẫn sẽ luôn là một phần không thể thiếu trong đời sống văn hoá tâm linh của người Việt, đó cũng chính là sự gắn kết quá khứ với hiện tại, đồng thời gìn giữ nét đẹp văn hoá truyền thống của dân tộc Việt Nam./.
