Biến đổi khí hậu và El Nino ngày càng trầm trọng thêm
Tại phiên họp lần thứ 80 của Ủy ban Kinh tế và Xã hội châu Á-Thái Bình Dương vào cuối tháng 4 vừa qua, Tổ chức Khí tượng Thế giới cảnh báo biến đổi khí hậu và El Nino đang làm trầm trọng thêm tần suất và cường độ của các hiện tượng này, tác động mạnh đến xã hội, nền kinh tế và quan trọng nhất là tính mạng và môi trường sống của con người. Điều quan trọng hiện nay chính là đẩy mạnh các biện pháp giúp các cộng đồng người thích ứng với biến đổi khí hậu.
Phát biểu trước báo giới, Tổng thư ký Tổ chức Khí tượng thế giới Celeste Saulo, nhấn mạnh: “Biến đổi Khí hậu là nguyên nhân gây ra xung đột và cũng là nguyên nhân dẫn đến di cư, và những cuộc di cư này đôi khi hoàn toàn nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng ta và chúng ta không thể giúp đỡ những người đang di cư vì họ tuyệt vọng, vì họ không thể cung cấp lương thực cho gia đình mình.
Vì vậy, chúng tôi phải giúp họ thích ứng với biến đổi khí hậu và cách duy nhất mà chúng tôi có thể hỗ trợ rất hiệu quả theo cách này là thông qua các cảnh báo sớm và cung cấp các dịch vụ khí hậu tốt hơn để mọi người thực sự hiểu cách thích ứng với các tình huống khác nhau.
Từ đầu năm đến nay, thế giới thường xuyên phải đối mặt với nhiều hình thái thời tiết cực đoan từ nắng nóng ở Ấn Độ, Trung Quốc, tại các quốc gia Đông Nam Á cho đến những trận lũ lụt gây thiệt hại nặng nề ở Bra-xin, Áp-ga-ni-xtan, Pa-kít-xtan và hạn hán nghiêm trọng đặc biệt là ở các khu vực châu Phi.
Chính phủ nhiều quốc gia Nam Phi như Malawi, Zambia và Zimbabwe tháng qua đã phải ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia do hạn hán khi gần 5 triệu người cần được hỗ trợ lương thực khẩn cấp. Trong khi đó tại khu vực Đông Phi, kể từ tháng 3 vừa qua, hiện tượng El Nino đã gây ra những trận mưa lớn bất thường trút xuống nhiều nước như Kenya, Tanzania, Uganda khiến nhiều người thiệt mạng. Riêng tại Burundi, một trong những quốc gia nghèo nhất thế giới, khoảng 96 nghìn người đã phải rời bỏ nhà cửa đi lánh nạn do mưa lớn kéo dài nhiều tháng qua.
Cùng với biến đổi khí hậu, hiện tượng El Nino cũng góp phần làm tăng mức độ nghiêm trọng và tần suất của các hiện tượng thời tiết cực đoan, đặt thêm gánh nặng cho các cộng đồng đang phải đối mặt với tình trạng dễ bị tổn thương do xung đột.
Theo dự báo cập nhật của Liên Hợp Quốc, hiện tượng thời tiết El Nino trong năm nay sẽ là một trong 6 hiện tượng thời tiết ảnh hưởng mạnh nhất trong lịch sử được ghi nhận, làm tăng khả năng xảy ra các hiểm họa về khí hậu cực đoan.
Cần những hành động cấp thiết để bảo vệ cộng đồng trước El Nino
Ông Gernot Laganda, Giám đốc, Khí hậu và Khả năng phục hồi, Chương trình Lương thực Thế giới nhận định: “Trong số ba nguyên nhân chính gây ra nạn đói; xung đột, cú sốc kinh tế, khí hậu cực đoan, khía cạnh khí hậu là khía cạnh có thể được dự đoán một cách đáng tin cậy nhất và điều đó cũng đúng đối với hạn hán và lũ lụt liên quan đến El Nino. Vì vậy, chúng ta cần có những biện pháp cần thiết để dự báo những sự kiện gây thiệt hại này cũng như bảo vệ sự an toàn của mọi người.
Tại Hội nghị thượng đỉnh bất thường của những người đứng đầu nhà nước và chính phủ Cộng đồng Phát triển miền Nam châu Phi (SADC) về cuộc khủng hoảng hiện nay, các nhà lãnh đạo đã thông báo rằng 61 triệu người bị ảnh hưởng bởi El Nino. Họ đưa ra lời kêu gọi nhân đạo trị giá 5,5 tỷ USD để bổ sung nguồn lực của chính các quốc gia thành viên bị ảnh hưởng, đồng thời kêu gọi hỗ trợ để đáp ứng các nhu cầu nhân đạo cấp bách.
SADC đang kêu gọi hỗ trợ để đáp ứng những nhu cầu nhân đạo này. Bà McCain cũng lặp lại lời kêu gọi ủng hộ.
“Tôi đang yêu cầu cộng đồng quốc tế tham gia cùng chúng tôi và nỗ lực ngay bây giờ. Chúng ta không thể yêu cầu hàng triệu người chờ đợi đến mùa thu hoạch tiếp theo - một năm nữa - để có nguồn thực phẩm phục vụ các bữa ăn hằng ngày của họ. Những gia đình này cần sự hỗ trợ của chúng ta ngay hôm nay và chúng ta giúp xây dựng một tương lai kiên cường hơn”, Giám đốc điều hành WFP nhấn mạnh.
Để giúp cộng đồng chuẩn bị ứng phó với thảm họa khí hậu trước khi chúng xảy ra, WFP đã làm việc với các chính phủ và đối tác để đưa ra các giải pháp. Vào tháng 8/2023, WFP đã huy động hơn 14 triệu USD tài chính dự kiến để hỗ trợ hơn 1,2 triệu người có khả năng bị ảnh hưởng bởi El Nino.
Chương trình Lương thực Thế giới cũng đã hỗ trợ các cộng đồng ở Lesotho, Madagascar, Mozambique và Zimbabwe bằng cách cung cấp các cảnh báo sớm về rủi ro thời tiết, chuyển tiền mặt dự kiến, hạt giống chịu hạn, đào tạo nông nghiệp và cải thiện nguồn nước.
Ngoài ra, WFP cũng đang làm việc với các chính phủ để bảo vệ các cộng đồng trước hậu quả của các cú sốc khí hậu. Trong vài tuần nữa, WFP sẽ bắt đầu giải ngân gần 10 triệu USD tiền bảo hiểm trong 6 tháng tới cho gần 280.000 người bị ảnh hưởng. Điều này sẽ giúp các hộ gia đình dễ bị tổn thương ứng phó với tác động của hạn hán và khôi phục sinh kế một cách ổn định./.
