Mạnh dạn thay đổi trong sản xuất
Huyện Vũ Quang lâu nay được xem là thủ phủ của các loại nông sản như cam chanh, cam bù, hồng… Cũng như các hộ dân tại đây, với diện tích gần 2 ha vườn đồi, gia đình ông Nguyễn Quảng An (thôn 7, xã Thọ Điền, huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh) trồng các loại cam, phát triển chăn nuôi trâu bò. Nhưng những năm gần đây, vườn cam của gia đình ngày càng còi cọc, công sức chăm sóc lớn nhưng hiệu quả kinh tế ngày càng sút kém.
Nhưng khi được Trung tâm Hỗ trợ nông dân (Hội Nông dân tỉnh Hà Tĩnh), Hội nông dân huyện Vũ Quang, Hội nông dân xã Thọ Điền cùng Công ty TNHH công nghệ sinh học Wao tư vấn, hướng dẫn về kỹ thuật trồng ổi lê Đài Loan, ông An đã mạnh dạn chặt bỏ vườn cam chuyển sang trồng ổi lê Đài loan theo hướng hữu cơ.
Ông Nguyễn Quảng An cho biết: "Sau khi hiểu được mục đích, hiệu quả của việc sản xuất nông nghiệp hữu cơ, gia đình đã đăng ký với Hội Nông dân huyện trồng thử nghiệm gần 135 gốc ổi lê Đài Loan, với diện tích 2600m2. Trong quá trình trồng, tôi tuân thủ hướng dẫn mà các đơn vị liên quan chỉ dẫn để mô hình sớm đạt kết quả như dự kiến".
Thực hiện mô hình, ông An đã được Trung tâm Hỗ trợ nông dân tỉnh cung cấp giống ổi lê Đài Loan đảm bảo nguồn gốc, chất lượng, được hỗ trợ toàn bộ phân vi sinh trong năm đầu tiên sản xuất, tư vấn kỹ thuật từ khâu xử lý đất, ủ phân, đào hố, chăm sóc cả quy trình từ trồng đến thu hoạch theo hướng thuận tự nhiên, sử dụng các loại phân bón, thuốc sinh học, an toàn cho sức khỏe và môi trường sinh thái nên gia đình ông rất an tâm triển khai. Bên cạnh đó, gia đình ông còn được cán bộ Công ty TNHH công nghệ sinh học Wao hỗ trợ về kỹ thuật chăm sóc, cách ghi chép nhật ký, theo dõi các chỉ số, các hoạt động chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh trong toàn bộ quá trình trồng và chăm sóc, thu hoạch.
Kết quả cho thấy, thực hiện trồng, chăm sóc theo hướng dẫn, cây ổi sinh trưởng, phát triển khỏe, đều. Cây ra hoa nhiều và cho trái liên tục, tỷ lệ đậu trái cao. Việc phủ gốc bằng các vật liệu che phủ như cỏ vetiver, muồng vàng, lá chuối… giúp giữ độ ẩm khu vườn, hạn chế cỏ dại quanh gốc, nâng cao hiệu quả tái tạo dinh dưỡng vào đất để nuôi cây vì trong muồng, thân lá chuối và cỏ vetiver có tỉ lệ đạm cao.
Vụ đầu tiên để đảm bảo cây khỏe, chỉ tập trung dinh dưỡng cho sinh trưởng của cây, gia đình chỉ để thử nghiệm hơn 400kg quả ổi, trừ hao hụt thu về gần 8 triệu tiền bán ổi. Sang năm 2023, mô hình ổi mới chính thức bước vào giai đoạn kinh doanh, bước đầu cho thấy cây ổi rất phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng nơi đây.
Hiệu quả...
Từ tập quán sản xuất, canh tác của bà con còn dựa quá nhiều vào các loại phân bón hoá học và lượng lớn thuốc bảo vệ thực vật vừa gây ô nhiễm môi trường, vừa làm hại đến đất. Thời gian qua, Trung tâm Hỗ trợ nông dân tỉnh Hà Tĩnh đã phối hợp với Hội Nông dân huyện Vũ Quang khảo sát, đánh giá và lựa chọn các vườn hộ phù hợp, nhằm từng bước thay đổi phương thức sản xuất của bà con nông dân, khuyến khích bà con phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng an toàn vệ sinh thực phẩm, nâng cao chất lượng nông sản của bà con.
Từ mô hình trồng ổi lê Đài loan theo hướng hữu cơ của gia đình ông An đã chứng minh được hiệu quả và phương thức sản xuất thân thiện với môi trường.
Về phân bón, mô hình chỉ dùng các loại phân chuồng hoai mục, phân hữu cơ vi sinh, phân gà và các loại chế phẩm xử lý đất, trồng xen các loại cỏ, cây tạo sinh khối hữu cơ, kết hợp tấp ủ gốc tạo độ ẩm và mùn hữu cơ cải tạo đất.
Về phòng trừ sâu bệnh cho cây trồng, tại mô hình chỉ dùng các phương pháp sinh học, với phương châm phòng là chính, sử dụng các loại thuốc sinh học, biện pháp kết hợp chăm sóc đất và bảo vệ rễ. Vừa kích thích hệ rễ phát triển mạnh, bảo vệ rễ và giúp nền đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng.
Trao đổi cùng phóng viên, bà Lê Thị Lan (vợ ông An) chia sẻ: "Lúc đầu, mới bắt tay vào làm vợ chồng tôi cũng rất lo, bởi trước đến nay chưa thấy ai làm cả, không biết liệu kết quả có khả quan không. Nhưng đến nay, thấy cây ổi phát triển tốt, cây sai quả, quả thơm ngon, được khách hàng ưa chuộng. Hiện nay, sản phẩm làm đến đâu, được công ty tiêu thụ hết đến đó".
Ổi lê Đài Loan là loại giống không kén đất, dễ trồng, không mất nhiều công chăm sóc, thời gian sinh trưởng ngắn, chống chịu tốt với điều kiện thời tiết bất lợi; cây sai quả và cho thu hoạch quanh năm, giá bán và thị trường đầu ra khá thuận lợi. Hiện nay, ổi được gia đình chị Lan bán với giá trung bình từ 20.000 - 30.000 đồng/kg.
Theo các kỹ thuật của Công ty Wao, với cây ổi này, mỗi năm cho thu hoạch 3 - 4 đợt, thu hoạch ổn định từ 1-1,5 năm, nếu người nông dân áp dụng phương thức canh tác theo hướng hữu cơ thì những năm tiếp theo sẽ giảm tối đa giá thành sản xuất, khi đất được trả về đúng bản chất tự nhiên của nó, cây khỏe, môi trường sinh thái đảm bảo, năng suất sẽ tăng và chất lượng nông sản ngày càng được khẳng định.
Theo cam kết, chủ hộ tuân thủ quy trình theo hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật, đến vụ thu hoạch Công ty Wao bao tiêu toàn bộ sản lượng ổi sau khi đánh giá chất lượng, mẫu mã và việc tuân thủ quy trình của chủ hộ theo cam kết ban đầu. Qua đó, tạo chuỗi liên kết từ đầu vào đến kết nối tiêu thụ đầu ra cho bà con nông dân. Từ đó, vận động nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, mạnh dạn chuyển đổi theo hướng hữu cơ, nâng cao thu nhập, phát triển kinh tế địa phương và bảo vệ môi trường.
Việc sản xuất ổi Đài Loan theo hướng hữu cơ, ứng dụng quy trình nông nghiệp thuận thiên kết hợp các biện pháp sinh học, giúp người nông dân lựa chọn được sản phẩm phân bón hiệu quả, phù hợp với từng đối tượng cây trồng, cải tạo đất, giảm chi phí đầu vào, nhân công, áp dụng khoa học kỹ thuật đồng bộ vào sản xuất, tạo ra sản phẩm an toàn, chất lượng và có sức cạnh tranh cao.
Trao đổi với phóng viên Tạp chí Doanh nghiệp và Kinh tế xanh, ông Nguyễn Thái Học - Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Thọ Điền cho hay: "Thấy được hiệu quả của việc trồng ổi theo hướng hữu cơ, nhiều gia đình tại địa phương đã đến tham quan, học tập kinh nghiệm và đăng ký trồng".
Được biết, thời gian sắp tới địa phương sẽ phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ nông dân tỉnh, Hội Nông dân huyện Vũ Quang khảo sát, lựa chọn các hộ tiên phong, đảm bảo các điều kiện về sản xuất hữu cơ để tiếp tục nhân rộng mô hình trên địa bàn thôn 7, hướng tới thành lập tổ, hội nghề nghiệp trồng ổi lê Đài Loan theo hướng hữu cơ, xác định đây là hướng phát triển sản xuất ổn định, bền vững, mang lại hiệu quả kinh tế cao, sẽ từng bước nhân rộng trên địa bàn toàn xã...
