Sáng 25/10, ông Lê Anh Trung, Chủ tịch Hiệp hội Sầu riêng tỉnh Đắk Lắk xác nhận, đơn vị vừa gửi kiến nghị đến Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, UBND tỉnh Đắk Lắk kiến nghị hỗ trợ tháo gỡ khó khăn trong tiêu thụ và xuất khẩu sầu riêng niên vụ 2025.
Theo báo cáo của Hiệp hội Sầu riêng tỉnh Đắk Lắk, từ ngày 11/10, các phòng xét nghiệm được chỉ định kiểm nghiệm dư lượng hóa chất (Cd, vàng O...) cho sản phẩm sầu riêng xuất khẩu đồng loạt tạm ngừng hoạt động lý do bảo trì, nâng cấp hệ thống.
Trong khi đó, tỉnh Đắk Lắk đang trong giai đoạn cao điểm thu hoạch, dự kiến còn kéo dài 20-30 ngày mới kết thúc.
Do đó, việc tạm ngừng hoạt động của các phòng xét nghiệm khiến doanh nghiệp không thể hoàn tất thủ tục kiểm nghiệm, cấp chứng nhận lô hàng xuất khẩu theo quy định. Gần 2.000 container sầu riêng bị ùn ứ tại các kho nhà máy, trên đường vận chuyển và tại khu vực cửa khẩu xuất khẩu.
Doanh nghiệp buộc phải tạm ngưng thu mua, khiến giá sầu riêng trên thị trường giảm mạnh, nhiều hộ nông dân không dám cắt vườn, hàng nghìn tấn sầu riêng có nguy cơ chín rụng, hư hỏng tại vườn. Phát sinh tổn thất kinh tế vô cùng lớn cho cả doanh nghiệp và người dân do chi phí lưu kho, vận chuyển, điện lạnh tăng cao, cùng với thiệt hại trực tiếp từ việc mất sản lượng, mất thị trường và mất uy tín xuất khẩu.
Hiệp hội Sầu riêng tỉnh Đắk Lắk cho rằng, tình hình này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp thu nhập của hàng ngàn nông dân, mà còn có thể gây mất uy tín của ngành sầu riêng Việt Nam, ảnh hưởng tiêu cực đến vị thế và thương hiệu của ngành hàng sầu riêng Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Trước tình hình cấp bách, Hiệp hội Sầu riêng tỉnh Đắk Lắk kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng UBND tỉnh Đắk Lắk xem xét, chỉ đạo khẩn các phòng xét nghiệm được công nhận sớm khôi phục hoạt động xét nghiệm phục vụ xuất khẩu sầu riêng, đặc biệt ưu tiên hỗ trợ khu vực Tây Nguyên – Đắk Lắk trong giai đoạn cuối vụ.
Thiết lập cơ chế "ưu tiên nhanh" đối với các mẫu xét nghiệm sầu riêng trong thời gian cao điểm, để đảm bảo lưu thông hàng hóa và giảm thiểu thiệt hại cho doanh nghiệp, hợp tác xã và nông dân.
Xem xét ủy quyền tạm thời cho các đơn vị xét nghiệm đủ năng lực tại địa phương, được Bộ thẩm định, nhằm duy trì tính liên tục và thông suốt của chuỗi sản xuất – tiêu thụ - xuất khẩu.
Ngoài ra, các sở, ngành phối hợp cùng Hiệp hội rà soát, thống kê thiệt hại và ban hành chính sách hỗ trợ kịp thời đối với doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân bị ảnh hưởng nặng nề.
“Đây là vấn đề đặc biệt khẩn cấp, nếu không được xử lý kịp thời sẽ gây thiệt hại kinh tế nghiêm trọng, mất ổn định thị trường và đe dọa toàn bộ chuỗi giá trị ngành hàng sầu riêng Việt Nam”, báo cáo của Hiệp hội Sầu riêng nhấn mạnh.
