Độc đáo điệu múa dân gian "trống bồng"

Từ mùng 9 đến 12 tháng Giêng hàng năm, tại Làng Triều Khúc (Tân Triều, Thanh Trì, Hà Nội) lại tưng bừng diễn ra lễ hội làng truyền thống. Đây là nơi thờ Thành hoàng Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng. Điểm nhấn thu hút đông đảo du khách thập phương và dân làng đến tham dự lễ hội chính là điệu múa dân gian truyền thống độc đáo có một không hai mang tên "con đĩ đánh bồng".

Điệu múa “con đĩ đánh bồng” là 1 trong 10 điệu múa dân gian xưa độc đáo của kinh thành Thăng Long. Từ "đĩ" trong điệu múa này không phải là một từ mang ý nghĩa tiêu cực. Nó chỉ dùng để ám chỉ những người con trai giả dạng nữ nhân. Cũng bởi vì thấy những nam nhân giả gái, múa may quá lả lơi mà nhà vua Phùng Hưng gọi họ là những "con đĩ". Dù từ này ngày nay được dùng như một câu chửi tục hay ám chỉ những người phụ nữ không đứng đắn hoặc nói về những người phụ nữ làm nghề "bán hoa", tuy nhiên trong điệu múa "con đĩ đánh bồng" lại không hề có phụ nữ. Bởi thế, người làng Triều Khúc vẫn quyết định giữ lại tên gọi cũ của điệu múa dân gian xưa độc đáo này.

03-1676614702.JPG
04-1676614738.JPG
05-1676614747.JPG
06-1676614756.JPG
07-1676614765.JPG

Tương truyền, vào thế kỷ thứ 8, vua Phùng Hưng tập hợp các nghĩa sĩ tại làng Triều Khúc để bao vây đạo quân nhà Đường. Để động viên tướng sĩ, làm giảm nỗi nhớ nhà, nhớ gia đình, nhớ người thân và cũng là để giải trí cho nghĩa quân, nhà vua đã cho chọn ra những binh lính trắng trẻo, thư sinh, khôi ngô, tuấn tú đóng giả làm con gái, ăn mặc sặc sỡ và đeo trống múa bồng. Kể từ đó, hàng năm vào mùa xuân, từ ngày 9 đến 12 tháng Giêng Âm lịch, dân làng Triều Khúc duy trì truyền thống tổ chức lễ hội rước Thành Hoàng Phùng (Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng) với điệu múa dân gian "trống bồng", hay còn gọi là “con đĩ đánh bồng”.

08-1676614780.JPG
09-1676614788.JPG
10-1676614821.JPG
11-1676614841.JPG
12-1676614848.JPG

Về cơ bản, điệu múa đánh bồng bao gồm những động tác khá đơn giản nhưng cực kì phóng khoáng, dứt khoát mạnh mẽ, nhưng cũng rất mềm mại, linh hoạt. Chỉ có mấy động tác đơn giản như xoay tròn, dựa lưng, úp mặt vào ngực nhau nhưng rất kiểu cách, mềm mại, uyển chuyển và đầy nữ tính.

13-1676614865.JPG
14-1676614874.JPG
14-1676614874.JPG
16-1676614891.JPG

Trong mỗi lần múa, ít nhất phải có 6 "con đĩ" thực hiện điệu múa trống bồng, những người còn lại sẽ tranh thủ nghỉ ngơi để sẵn sàng thay thế những người múa chính. Họ đều được lựa chọn cẩn thận từ các thanh niên trai tráng trong làng, mặt mũi khôi ngô, tuấn tú, trắng trẻo, thư sinh, tươi tắn, ngoan ngoãn, con nhà gia giáo.

02-1676614905.JPG
01-1676614913.JPG
17-1676614933.JPG
18-1676614942.JPG
19-1676614950.JPG

Các chàng trai giả gái mặt hoa da phấn, động tác uyển chuyển, mềm mại, xúng xính trong áo tứ thân, váy đụp, đeo bông tai, chít khăn mỏ quạ và mỗi người đeo một cái trống bồng nhỏ sơn màu đỏ trước ngực, nhảy những điệu múa cực kỳ lả lơi, mềm mại, uyển chuyển, quấn quýt bên nhau. Mắt lúng liếng đưa tình, miệng cười xinh trong những bước nhảy linh hoạt, những chàng trai giả gái thướt tha, lả lơi trong từng động tác múa hòa cùng nhịp trống dồn dập lôi cuốn khiến người xem vô cùng thích thú.

20-1676614966.JPG
21-1676614977.JPG
22-1676614986.JPG
23-1676614995.JPG
24-1676615004.JPG
25-1676615017.JPG
26-1676615042.JPG
27-1676615051.JPG
28-1676615060.JPG
29-1676615068.JPG
Anh Đức