Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, nhập khẩu lúa mì về Việt Nam trong tháng 3 đạt hơn 503.000 tấn với trị giá hơn 132 triệu USD. Tính chung cả quý 1, lượng lúa mì nhập khẩu vẫn tăng 9,3%, đạt hơn 1,6 triệu tấn với tổng kim ngạch vượt 430 triệu USD, tăng 9,3% về lượng và tăng 3,1% về trị giá so với cùng kỳ năm trước. Giá bình quân đạt 264 USD/tấn, giảm gần 6% so với bình quân Q1/2024.
Đáng chú ý, Mỹ đang xuất khẩu hàng chục nghìn tấn lúa mì đến Việt Nam với mức giá giảm mạnh nhất trong số các thị trường. Trong Q1/2025, khối lượng nhập khẩu lúa mì từ Mỹ vào Việt Nam đạt hơn 54.000 tấn, tương đương hơn 15,4 triệu USD, giảm 49% về lượng và giảm 56% về trị giá so với cùng kỳ năm trước. Giá bình quân giảm 13%, thấp hơn nhiều so với các năm trước (286 USD/tấn), nhờ dư địa cung lớn và ưu đãi thuế 0%.
Ngoài Mỹ, ba thị trường cung cấp lớn nhất hiện nay gồm Brazil (833.000 tấn), Úc (310.000 tấn) và Nga (136.000 tấn), trong đó Brazil ghi nhận tăng trưởng vượt trội cả về lượng và trị giá.
Theo Hiệp hội Chăn nuôi Việt Nam, lúa mì chiếm vị trí quan trọng tương tự như ngô hay đậu tương trong ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi, góp phần duy trì ổn định giá thành và nâng cao chất lượng sản phẩm nông nghiệp.
Tuy nhiên, do điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng không phù hợp, Việt Nam hiện không sản xuất lúa mì trong nước. Điều này đồng nghĩa với việc toàn bộ nhu cầu tiêu dùng và sản xuất đều phải phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu nước ngoài.
Nhằm hỗ trợ ngành chăn nuôi, kể từ năm 2021, thuế suất nhập khẩu MFN đối với mặt hàng lúa mì đã được Chính phủ điều chỉnh giảm từ 3% xuống còn 0%, theo quy định tại Nghị định số 101/2021/NĐ-CP. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp Việt dễ dàng tiếp cận nguồn nguyên liệu thiết yếu với chi phí thấp hơn, mà còn góp phần giảm áp lực tài chính trong bối cảnh giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi liên tục biến động trên thị trường.
Theo dự báo của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO), sản lượng lúa mì toàn cầu trong năm 2025 có thể đạt mức 796 triệu tấn, tăng nhẹ khoảng 1% so với năm trước. Đặc biệt, Mỹ - một trong những nhà cung cấp chủ lực - được kỳ vọng đạt sản lượng 50,56 triệu tấn trong vụ mùa mới, tăng 2,5% so với hiện tại.
Những con số này mang đến tín hiệu tích cực cho các doanh nghiệp nhập khẩu Việt Nam khi nguồn cung toàn cầu trở nên dồi dào, giá cả ổn định hơn, đặc biệt trong bối cảnh thuế nhập khẩu từ Mỹ đã được giảm về mức 0%.
Tuy nhiên, cơ hội cũng đi kèm thách thức. Việc Việt Nam phụ thuộc gần như tuyệt đối vào nguồn nhập khẩu lúa mì, tạo ra nguy cơ tiềm ẩn khi thị trường thế giới gặp biến động - từ xung đột địa chính trị, thiên tai, đến các chính sách xuất khẩu thay đổi. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về đa dạng hóa thị trường, tránh rủi ro đứt gãy chuỗi cung ứng.
Ngành chăn nuôi trong nước đang được kỳ vọng sẽ phục hồi mạnh mẽ nhờ nguồn nguyên liệu ổn định và giá hợp lý. Theo báo cáo của VNDirect, năm 2025 sẽ chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể trong tiêu thụ các mặt hàng như thức ăn chăn nuôi, nhựa đường, ống nhựa xây dựng,… Từ đó, kéo theo nhu cầu lúa mì và ngũ cốc tăng tương ứng.
Do vậy, việc tiếp tục duy trì chính sách thuế nhập khẩu ưu đãi kết hợp với chiến lược mở rộng thị trường cung ứng không chỉ giúp ngành chăn nuôi phát triển bền vững mà còn góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh cho nông sản Việt trên thị trường quốc tế.
