Nông dân kỳ vọng được giá
Những ngày này, huyện Ea Súp bước vào cao điểm thu hoạch lúa Đông Xuân 2024 - 2025. Tranh thủ thời tiết thuận lợi, bà con tất bật ra đồng, máy gặt rền vang khắp các đồng ruộng. Từ đồng trên đến ruộng dưới, lúa được thu hoạch nhanh, đóng bao tập kết chờ thương lái thu mua. Bên vệ đường, những đống lúa vàng ươm xếp thành từng ụ, nhuộm rực cả vùng quê. Nhiều bãi đất trống, đoạn đường bê tông vắng xe cũng được tận dụng làm sân phơi lúa. Không khí mùa vàng lan tỏa khắp Ea Súp, mang theo niềm vui và hy vọng một vụ mùa bội thu.
Vừa thu hoạch xong 1 ha lúa, ông Phạm Văn Tiến (thôn 7, xã Ea Bung) vẫn chưa vội bán. Ông chờ giá nhích lên để có thể gỡ gạc phần nào công sức cả vụ. Gia đình ông canh tác 3 ha lúa giống ST24 trong vụ Đông Xuân này. Nhờ nguồn nước tưới dồi dào và ít sâu bệnh, năng suất đạt từ 9 tạ đến 1 tấn mỗi sào - một con số đáng khích lệ.
Tuy nhiên, giá lúa tươi hiện tại chỉ dao động từ 10.500 - 11.000 đồng/kg, thấp hơn cùng kỳ năm trước khoảng 1.000 đồng. “Năm ngoái thương lái mua 12.000 đồng, năm nay thì chưa được vậy. Lúa vẫn còn đó, tôi đang chờ xem sao” - ông Tiến chia sẻ. Phần lớn lúa thu hoạch sẽ được vận chuyển đi tiêu thụ tại các tỉnh khác, chỉ một phần nhỏ được giữ lại chế biến tại chỗ. Giá cả hoàn toàn phụ thuộc vào thị trường và thương lái, khiến người nông dân vẫn mang nỗi lo thường trực sau mùa gặt.
Bà Phan Thị Thắng (thôn 5, xã Cư M’lan) vừa hoàn tất vụ thu hoạch hơn 1 ha lúa. Với năng suất ổn định, gia đình bà thu được khoảng 10 tấn lúa trong vụ Đông Xuân năm nay. Tuy nhiên, giá bán tại ruộng chỉ đạt khoảng 6.600 đồng/kg – một mức giá khiêm tốn so với kỳ vọng của nhiều nông hộ. Thêm vào đó, thời tiết bất ổn khiến thời gian canh tác kéo dài tới gần 4 tháng, thay vì 110 - 115 ngày như thường lệ.
Cùng với giá phân bón, thuốc bảo vệ thực vật tăng cao, chi phí sản xuất đội lên đáng kể. Dù vậy, bà Thắng cho biết, người nông dân vẫn có thể xoay xở được chút lãi, nhờ sản lượng tương đối và công thu hoạch được chủ động hơn. "Làm ruộng thì quen rồi, lời lãi thất thường, nhưng có gặt được lúa là còn vui" - bà Thắng bày tỏ.
Chủ động công tác thủy lợi
Theo Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Ea Súp, vụ Đông Xuân 2024 – 2025, toàn huyện đã gieo trồng được 8.679 ha lúa nước, đạt 110,7% so với kế hoạch đề ra. Trong đó, tỷ lệ giống lúa chất lượng cao như ST24, ST25, Đài Thơm 8, OM5451, OM18, OM4900, OM468… chiếm khoảng 64% tổng diện tích.
Dù vậy, thời tiết trong vụ mùa này diễn biến thất thường, gây không ít trở ngại cho người sản xuất. Những tháng đầu vụ, không khí lạnh kéo dài kèm gió mạnh; giữa vụ và cuối vụ ghi nhận biên độ nhiệt giữa ngày và đêm lớn, thậm chí xuất hiện mưa trái mùa. Giai đoạn cuối, nắng nóng gay gắt ban ngày xen lẫn đêm lạnh càng khiến cây lúa chịu áp lực sinh trưởng cao hơn. Là vụ sản xuất chính trong năm, đóng vai trò trụ cột trong cơ cấu nông nghiệp của huyện Ea Súp, song vụ Đông Xuân vẫn thường xuyên đối mặt với thách thức hạn hán.
Để ứng phó hiệu quả với nguy cơ hạn hán trong vụ Đông Xuân 2024 - 2025, huyện Ea Súp đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp quản lý và điều tiết nguồn nước. Theo đó, UBND huyện chỉ đạo Công ty TNHH MTV Quản lý công trình Thủy lợi Đắk Lắk - Chi nhánh Ea Súp phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng, UBND các xã, thị trấn tăng cường kiểm soát, vận hành các công trình thủy lợi từ hồ chứa đến hệ thống kênh mương. Đồng thời, các phương án tưới, chống hạn, lịch điều tiết nước theo từng vùng được xây dựng khoa học, linh hoạt, bảo đảm nước đến đúng nơi, đúng lúc, kịp thời hỗ trợ những diện tích có nguy cơ khô hạn.
Cùng với đó, chính quyền và người dân đã chủ động rà soát, nạo vét, sửa chữa và xây dựng mới nhiều công trình thủy lợi quy mô vừa và nhỏ. Nhờ sự vào cuộc quyết liệt, nguồn nước từ các công trình thủy lợi cơ bản đáp ứng ổn định cho toàn bộ diện tích gieo trồng. Không có tình trạng khô hạn xảy ra vào cuối vụ, diện tích lúa nước được duy trì và mở rộng tại nhiều xã như Cư Kbang, Cư M’lan, Ia JLơi, Ia Lốp, Ia Rvê.
Đáng chú ý, riêng xã Ia Lốp ghi nhận mức tăng ấn tượng với 300 ha lúa nước nhờ được hưởng lợi từ hồ chứa nước Ia Mơr (tỉnh Gia Lai). Một số tuyến đường giao thông nông thôn, giao thông nội đồng được nâng cấp cũng góp phần tạo thuận lợi cho sản xuất, thu hoạch và vận chuyển nông sản, tiếp thêm động lực cho nông dân vững vàng đi qua một mùa vụ đầy thách thức./.
