Tại thị trấn ven biển Dawlish ở Tây nam nước Anh, các kỹ sư đang làm việc ngày đêm để bảo vệ tuyến đường sắt 175 năm tuổi khỏi mối đe dọa ngày càng lớn của biến đổi khí hậu.
Những con sóng của eo biển Anh đang ngày đêm vỗ thẳng vào tuyến đê bao biển bảo vệ tuyến đường sắt dọc theo thị trấn Dawlish, khiến đoạn đường này trở thành một trong những tuyến đường sắt đặc biệt dễ bị tổn thương bởi thiên nhiên. Năm 2014, một phần của tuyến đường sắt tại đây, nối London với thị trấn Penzance tại vùng Cornwall, đã bị cuốn trôi bởi một cơn bão lớn.
Sau bảy năm trôi qua, các kỹ sư đã kết cấu lại hệ thống cơ sở hạ tầng để bảo vệ tuyến đường này. Một tuyến đê bao biển với bức tường mới, làm bằng những tấm bê tông cao 8 m, được thiết kế để có thể chống chọi lại các đợt sóng biển và bảo vệ nhà ga Dawlish và tuyến đường sắt trong 100 năm tới.
Hệ thống đê bao biểm mới này là một minh họa rõ ràng cho thấy các phần lớn của mạng lưới đường sắt của Vương quốc Anh, được xây dựng lần đầu tiên vào thế kỷ 19 bởi dưới thời Nữ hoàng Victoria, đang phải đối mặt với mối đe dọa ngày càng tăng từ biến đổi khí hậu.
Vương quốc Anh là quốc gia tiên phong về đường sắt, đóng một vai trò quan trọng trong cuộc cách mạng công nghiệp. Các tuyến tàu hỏa ngày nay vẫn chạy trên các tuyến đường được xây dựng từ những năm 1830 và nhiều tuyến được xây dựng lại sau chiến tranh thế giới thứ hai.
Tuy nhiên, các tuyến đường sắt với tuổi đời hàng trăm năm không được thiết kế để xử lý sự thay đổi nhanh chóng của các kiểu thời tiết, đặc biệt là thời tiết ngày càng cực đoan. Một số tuyến đường thường bị ngập trong nước khi gặp các trận mưa lớn.
Theo Network Rail, nhà điều hành cơ sở hạ tầng thuộc sở hữu nhà nước, chi phí cho sự chậm trễ do thời tiết gây ra trên các tuyến đường sắt ở Anh đã tăng đều đặn trong thập kỷ qua, từ 45 triệu bảng trong giai đoạn 2009-2010 lên khoảng 100 triệu bảng Anh (134,3 triệu USD) trong giai đoạn 2019-2020. Thời tiết khắc nghiệt có thể làm hỏng đường ray, nhiều cây cầu và đường hầm cũ kỹ.
Giám đốc kỹ thuật và an toàn của Network Rail Martin Frobisher cho biết: “Thời tiết khắc nghiệt đang trở nên thường xuyên hơn và khắc nghiệt hơn và chúng đều có tác động đến đường sắt”.
Tuy nhiên, Network Rail hiện đang phải đối mặt sự không chắc chắn về nguồn tài trợ của nhà nước trong tương lai khi chính phủ Anh đang thúc đẩy cắt giảm chi tiêu, ảnh hưởng đến một số kế hoạch nâng cấp và đề xuất các tuyến liên kết đường sắt mới, đặc biệt là ở miền bắc nước Anh.
Tony Travers, một chuyên gia giao thông tại Trường Kinh tế London, cảnh báo rằng để chuẩn bị mạng lưới ứng phó với biến đổi khí hậu sẽ “tiêu tốn một số tiền đáng kể”.
Theo quyết toán tài trợ 5 năm hiện có kéo dài đến năm 2024, Network Rail có kế hoạch chi 500 triệu bảng Anh cho việc giảm thiểu các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt. Frobisher cho biết, công ty có kế hoạch phân bổ nhiều tiền hơn để duy trì hoạt động đào đắp và thoát nước trong 5 năm tới.
Network Rail cũng được khuyến khích về mặt tài chính để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, do phải bồi thường cho các nhà điều hành tàu hỏa khi thời tiết gây gián đoạn hoạt động. Năm 2014, khi đoạn đường sắt tại Dawlish bị hư hỏng nặng, Network Rail đã phải trả khoản bồi thường lên tới 16 triệu bảng Anh.
Các nhà điều hành đường sắt đã cảnh báo, những vấn đề mà mạng lưới đường sắt phải đối mặt sẽ chỉ trở nên tồi tệ hơn trong những thập kỷ tới, khi các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt trở nên phổ biến hơn.
Theo một báo cáo năm 2018 của Văn phòng Kiểm toán Quốc gia, cơ quan giám sát chi tiêu của chính phủ, Network Rail đã kết luận rằng “tác động của thời tiết khắc nghiệt và biến đổi khí hậu đang gia tăng nhanh hơn so với các giả định về kế hoạch.
Malcolm Brown, giám đốc điều hành của Angel Trains, cho biết: “Đây là rủi ro cho ngành đường sắt trong tương lai, đó là rủi ro mà ngành công nghiệp nhận thức được, và khi bạn biết về nó, bạn có thể bắt đầu làm những điều về nó”.
Network Rail đã chuyển sang công nghệ mới để giám sát đường ray và các cơ sở hạ tầng khác, sử dụng máy bay không người lái và trí thông minh nhân tạo để sàng lọc dữ liệu được thu thập bởi các camera gắn trên tàu hỏa. Công ty cũng đang làm việc với cơ quan dự báo khí tượng để cố gắng dự đoán tốt hơn những đoạn đường có thể gặp rủi ro khi có bão.
Các chuyên gia an toàn đường sắt đã cảnh báo rằng, Vương quốc Anh không thể tránh khỏi những trận lũ lụt thảm khốc như ở Đức và Bỉ vào mùa hè năm nay, khiến gần 200 người thiệt mạng và gây thiệt hại ước tính 1,3 tỷ euro (1,4 tỷ USD) cho đường sắt.
Vào tháng 8/2020, ba người đã thiệt mạng sau khi một đoàn tàu trật bánh ở phía Đông Bắc Scotland sau một trận mưa lớn. Đây là vụ tai nạn đường sắt có thiệt hại về người đầu tiên ở Vương quốc Anh trong hơn một thập kỷ.
Mặc dù ngành công nghiệp đường sắt vẫn đang chờ đợi những phát hiện đầy đủ về vụ tai nạn từ các nhà điều tra tai nạn, nhưng một báo cáo về biến đổi khí hậu của Ban Tiêu chuẩn và An toàn Đường sắt cho biết: “rõ ràng rằng sự thay đổi khí hậu và sự xuất hiện của thời tiết khắc nghiệt là nguyên nhân cốt lõi”.
Các dự án đường sắt mới hơn hiện được được thiết kế với khả năng chống chọi lại thời tiết cực đoan tốt hơn. Tuyến đường sắt cao tốc HS2 mới đang được xây dựng giữa London, Birmingham và cuối cùng là Manchester, đang kết hợp những gì được gọi là hệ thống thoát nước bền vững, nhằm đảm bảo vẫn có thể hoạt động khi có các đợt lũ lụt./.
