Cụ thể, nguyên nhân đến từ những căng thẳng liên quan đến chiến sự tại Ukraine khiến nền kinh tế thế giới vốn đã bị tổn thương nghiêm trọng bởi COVID-19, lại thêm chao đảo vì gián đoạn chuỗi cung ứng. Nhiều nước đang phải chật vật ứng phó với bài toán lạm phát tăng phi mã.
Ở Anh, lạm phát đang ở mức cao nhất trong ba thập kỷ, trong đó giá thực phẩm tăng 5,9%, cao nhất trong một thập kỷ. Hầu hết các loại thực phẩm trong rổ tính giá tiêu dùng đều tăng trên 5%, bao gồm bánh mì, thịt, sữa và trái cây.
Giá tiêu dùng tăng cao làm xói mòn thu nhập các hộ gia đình. Nhiều dự đoán cho biết, thu nhập thực tế của các hộ gia đình ở Anh sẽ giảm trong năm nay với tốc độ mạnh nhất kể từ những năm 1950.
Lạm phát của Mỹ là 8,5% - cao nhất kể từ năm 1981. Bộ Lao động Mỹ cho biết, thu nhập trung bình hàng giờ tăng 5,6% trong tháng ba. Nhưng điều chỉnh theo lạm phát thì có nghĩa mức lương trung bình đã giảm 2,7%. Hay nói đơn giản, tiền lương của người Mỹ ngày càng teo tóp qua mỗi tháng.
Còn tại Nga, lạm phát đã tăng lên 17,49%. Đây là mức lạm phát cao nhất trong 20 năm qua, giữa bối cảnh đồng ruble biến động khiến giá cả tăng vọt.
Tại châu Á, lạm phát ở một số nước như Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Hàn Quốc... gần đây đã tăng mạnh hơn dự báo. Ngay cả tại Nhật Bản - quốc gia từng ghi nhận tỷ lệ lạm phát cực thấp cũng đã xuất hiện dấu hiệu giá cả tăng cao.
Tại khu vực đồng Euro lạm phát đã tăng lên 7,5% vào tháng 3, tăng từ 5,9% của tháng trước. Giá năng lượng cao là nguyên nhân chính. Còn ở khu vực Mỹ Latin, nhiều nước cũng đã công bố mức lạm phát cao nhất trong những thập niên gần đây.
Trong đó, lạm phát hàng tháng của Brazil đã tăng vượt mức dự báo lên mức cao nhất trong 28 năm, còn Chile ghi nhận mức lạm phát hằng tháng cao nhất trong gần 30 năm.
Tháng trước, Giá tiêu dùng tăng mạnh trên diện rộng đang buộc các ngân hàng trung ương trên thế giới tăng lãi suất, ảnh hưởng tới tốc độ phục hồi kinh tế.
Qua đó, Ủy ban Thị trường mở Liên bang, cơ quan hoạch định chính sách của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) đã kết thúc cuộc họp chính sách kéo dài 2 ngày. Đúng như dự báo của các chuyên gia, cơ quan này bắt đầu triển khai kế hoạch tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát.
Ủy ban Thị trường mở Liên bang đã thông qua quyết địch tăng lãi suất cơ bản thêm 0,25 điểm %, qua đó nâng biên độ lãi suất lên mức từ 0,25 đến 0,5%. Đây là lần tăng lãi suất đầu tiên của FED từ tháng 12/2018.
Động thái tăng lãi suất của FED đã chính thức kết thúc giai đoạn cơ quan này ghìm lãi suất ở mức gần 0% từ đầu năm 2020, để hỗ trợ nền kinh tế Mỹ vượt qua đại dịch. Trong cuộc họp chính sách tiếp theo vào tháng 5, FED cũng dự kiến bắt đầu cắt giảm lượng trái phiếu nắm giữ trên bảng cân đối kế toán gần 9.000 tỷ USD.
