Cánh cửa hội nhập kinh tế biển
KKT Nghi Sơn nằm ở vị trí chiến lược trên bờ biển miền Trung Việt Nam, đang nổi lên như một điểm sáng trong phát triển kinh tế biển. Lợi thế từ cảng nước sâu, hạ tầng giao thông phát triển và chính sách thu hút đầu tư cởi mở đã tạo đà cho Nghi Sơn từng bước hội nhập vào chuỗi cung ứng toàn cầu, mở ra cơ hội lớn cho ngành logistics và vận tải biển.
Cảng Nghi Sơn là một trong những cảng nước sâu chiến lược của Việt Nam, có khả năng tiếp nhận tàu trọng tải lên tới 100.000 DWT. Hệ thống bến cảng hiện đại không chỉ phục vụ nhu cầu vận chuyển hàng hóa cho Thanh Hóa mà còn đóng vai trò quan trọng trong kết nối giao thương giữa khu vực Bắc Trung Bộ với các thị trường trong và ngoài nước.
Vị trí thuận lợi gần các tuyến hàng hải quốc tế giúp cảng Nghi Sơn giảm chi phí vận chuyển, rút ngắn thời gian giao nhận hàng hóa, đồng thời thu hút các nhà đầu tư vào các ngành công nghiệp liên quan như logistics, kho bãi và dịch vụ hậu cần cảng biển. Những năm gần đây, ngành logistics tại KKT Nghi Sơn phát triển mạnh nhờ sự hiện diện của các tập đoàn lớn trong lĩnh vực công nghiệp, năng lượng và chế biến xuất khẩu. Đặc biệt, dự án Lọc hóa dầu Nghi Sơn đã tạo ra nhu cầu lớn về vận tải hàng hóa, thúc đẩy các doanh nghiệp logistics đầu tư vào hệ thống kho bãi, trung tâm phân phối và dịch vụ vận tải.
Ngoài ra, hệ thống giao thông kết nối giữa KKT Nghi Sơn với các tuyến cao tốc, đường sắt và sân bay cũng đang được đầu tư mạnh mẽ. Tuyến cao tốc Bắc – Nam, Quốc lộ 1A mở rộng, đường sắt nối liền với các trung tâm kinh tế lớn như Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng giúp Nghi Sơn trở thành điểm trung chuyển quan trọng trong chuỗi cung ứng hàng hóa.
Trước xu hướng toàn cầu hóa và nhu cầu ngày càng cao về chuỗi cung ứng thông minh, ngành logistics tại Nghi Sơn đang hướng đến ứng dụng công nghệ số như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data) và hệ thống quản lý kho hàng thông minh (WMS) nhằm nâng cao hiệu suất vận hành và giảm chi phí. KKT Nghi Sơn cũng đang thu hút các nhà đầu tư phát triển trung tâm logistics tích hợp, bao gồm kho ngoại quan, kho lạnh và trung tâm phân phối hàng hóa quy mô lớn.
Bên cạnh đó, việc mở rộng hạ tầng cảng biển là yếu tố quan trọng. Cảng Nghi Sơn sẽ được nâng cấp để tiếp nhận tàu trọng tải lớn hơn, đồng thời xây dựng thêm các bến cảng chuyên dụng cho container, than đá, dầu khí để thúc đẩy tăng trưởng thương mại.
Sự phát triển mạnh mẽ của cảng biển và logistics tại Nghi Sơn mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra không ít thách thức. Một trong những vấn đề lớn là việc đồng bộ hóa hạ tầng giao thông và kho vận, đảm bảo sự kết nối linh hoạt giữa đường bộ, đường sắt và cảng biển. Ngoài ra, nhu cầu về nguồn nhân lực chất lượng cao trong ngành logistics cũng ngày càng cấp thiết.
Với những chính sách ưu đãi từ chính quyền tỉnh Thanh Hóa và sự quan tâm của các nhà đầu tư, KKT Nghi Sơn đang đứng trước cơ hội trở thành một trung tâm logistics hiện đại, đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng khu vực và quốc tế. Nếu tận dụng tốt các tiềm năng sẵn có, Nghi Sơn không chỉ là khu kinh tế trọng điểm mà còn có thể vươn xa hơn, trở thành “cửa ngõ” thương mại quốc tế của khu vực Bắc Trung Bộ.
Bài toán phát triển logistics trong kỷ nguyên hội nhập
Từ một khu kinh tế ven biển, Nghi Sơn đang dần khẳng định vị thế quan trọng trên bản đồ logistics và vận tải biển của Việt Nam. Với chiến lược phát triển đồng bộ, ứng dụng công nghệ tiên tiến và đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng cảng biển, Nghi Sơn không chỉ là trung tâm công nghiệp mà còn là điểm kết nối quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Đây sẽ là nền tảng vững chắc để Thanh Hóa nói riêng và khu vực Bắc Trung Bộ nói chung vươn xa trên hành trình hội nhập kinh tế quốc tế.
Cảng Nghi Sơn đang phát triển nhanh chóng và được quy hoạch là cảng đặc biệt theo định hướng phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Cảng có chức năng kết nối vùng Bắc Lào, Đông Bắc Thái Lan và khu vực lân cận với các tuyến hàng hải quốc tế.
So với các cảng biển lớn khác trong khu vực như Cái Mép - Thị Vải, Hải Phòng, Cảng Nghi Sơn có lợi thế về vị trí địa lý, gần các tuyến hàng hải quốc tế. Tuy nhiên, Nghi Sơn cũng đối mặt với thách thức cạnh tranh từ các cảng này, đặc biệt là về quy mô và kinh nghiệm hoạt động. Do đó, việc đầu tư vào hạ tầng, công nghệ và nâng cao chất lượng dịch vụ là yếu tố then chốt để Nghi Sơn có thể cạnh tranh và phát triển bền vững.
Để đáp ứng nhu cầu xuất nhập khẩu ngày càng tăng và hiện thực hóa mục tiêu trở thành cảng biển đặc biệt, hệ thống cảng Nghi Sơn được quy hoạch tổng cộng 51 bến, gồm 10 bến container, 21 bến tổng hợp và 20 bến chuyên dụng. Tỉnh Thanh Hóa đang kêu gọi các nguồn lực đầu tư để hoàn thiện hạ tầng cảng, đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và nâng cao năng lực cạnh tranh.
Cảng quốc tế Nghi Sơn có tổng diện tích 72 ha, trong đó 16 ha mặt nước. Công ty TNHH Cảng quốc tế Nghi Sơn đã đầu tư hoàn thiện 6/9 bến cảng theo quy hoạch và nâng cấp hệ thống bốc dỡ hàng hóa. Công ty CP Dịch vụ Kỹ thuật PTSC Thanh Hóa cũng đã đầu tư đồng bộ thiết bị khai thác hiện đại, tiếp nhận tàu 70.000 tấn giảm tải và thực hiện xếp dỡ hàng siêu trường, siêu trọng cho các dự án lớn.
Hiện tại, hệ thống cảng biển Nghi Sơn có 21 bến hoạt động, năng lực lưu chuyển hàng hóa dự kiến đạt 75 triệu tấn/năm. Cảng cũng có hai khu neo đậu chuyển tải, tiếp nhận tàu trọng tải trên 80.000 tấn và bến phao phục vụ tàu đến 320.000 tấn.
Nhờ đầu tư mạnh vào năng lực bốc xếp và lưu chuyển, sản lượng hàng hóa qua cảng Nghi Sơn tăng nhanh. Năm 2024, tổng khối lượng hàng hóa vận chuyển đạt hơn 46,8 triệu tấn và 19.000 TEUs, tăng gần 25% so với năm 2023.
Cùng với đó, hàng trăm nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng, bao bì và công nghiệp chế biến tại KKT Nghi Sơn đang hoạt động hiệu quả. Đặc biệt, thép VAS Nghi Sơn đã xuất khẩu thành công sang 10 thị trường, bao gồm Nhật Bản, Hoa Kỳ, Anh Quốc... Hiện Nhà máy luyện cán thép Nghi Sơn số 2 có công suất 3 triệu tấn/năm, tổng mức đầu tư gần 8.000 tỷ đồng đang nỗ lực hoàn thiện, hứa hẹn đưa ra các dòng sản phẩm mới theo công nghệ hiện đại của Italia.
Từ một vùng đất ven biển còn nhiều khó khăn, Nghi Sơn đã vươn mình trở thành một điểm sáng trên bản đồ kinh tế biển Việt Nam. Những thành tựu đã đạt được là nền tảng vững chắc để Nghi Sơn tiếp tục bứt phá, tận dụng tối đa tiềm năng, trở thành trung tâm logistics hiện đại, cửa ngõ giao thương quan trọng, góp phần đưa Thanh Hóa vươn xa trên bản đồ kinh tế trong nước và thế giới./.
