1. Trình tự thực hiện
Người lao động nộp hồ sơ trong thời hạn 45 ngày kể từ khi hết thời gian nghỉ thai sản.
Nếu vẫn đang làm việc, người lao động nộp hồ sơ cho người sử dụng lao động.
Nếu đã nghỉ việc trước khi sinh hoặc không còn đơn vị sử dụng lao động, người lao động nộp hồ sơ trực tiếp tại cơ quan BHXH nơi cư trú.
Sau khi tiếp nhận hồ sơ, người sử dụng lao động có trách nhiệm lập danh sách và gửi kèm hồ sơ đến cơ quan BHXH trong vòng 7 ngày làm việc.
Cơ quan BHXH sẽ giải quyết:
Trong 7 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ từ đơn vị sử dụng lao động; hoặc
Trong 5 ngày làm việc kể từ khi nhận hồ sơ trực tiếp từ người lao động.
Trường hợp không đủ điều kiện giải quyết, cơ quan BHXH phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
2. Hồ sơ hưởng chế độ thai sản
Hồ sơ tùy thuộc từng trường hợp cụ thể, gồm các giấy tờ cơ bản sau: Bản sao giấy khai sinh hoặc giấy chứng sinh của con; Giấy tờ y tế chứng minh điều trị vô sinh (đối với trường hợp mang thai hộ hoặc nhờ mang thai hộ); Giấy chứng tử hoặc trích lục khai tử (nếu con hoặc mẹ chết sau sinh); Giấy xác nhận của cơ sở y tế về tình trạng sức khỏe (nếu nghỉ dưỡng thai theo chỉ định);
Văn bản thỏa thuận mang thai hộ và biên bản giao – nhận con (đối với trường hợp mang thai hộ hoặc nhờ mang thai hộ).
Nếu thai chết từ 22 tuần tuổi trở lên hoặc con chết sau khi sinh, hồ sơ cần bổ sung giấy xác nhận của cơ sở y tế hoặc UBND cấp xã nơi cư trú.
Đối với các giấy tờ do cơ quan nước ngoài cấp, phải dịch ra tiếng Việt và hợp pháp hóa lãnh sự theo quy định pháp luật.
3. Hình thức nộp hồ sơ
Người lao động có thể lựa chọn một trong ba hình thức: Nộp trực tiếp tại cơ quan BHXH; Gửi qua dịch vụ bưu chính công ích;
Hoặc nộp trực tuyến qua Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc Cổng dịch vụ công BHXH Việt Nam.
4. Điều kiện được hưởng chế độ thai sản
Theo quy định của Luật BHXH năm 2024, người lao động được hưởng chế độ thai sản khi đáp ứng các điều kiện sau:
Đã đóng BHXH bắt buộc từ đủ 6 tháng trở lên trong 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận con;
Trường hợp phải nghỉ dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở y tế, chỉ cần đóng đủ 3 tháng BHXH trong 12 tháng trước khi sinh;
Trường hợp đặc biệt: nếu lao động nữ chết sau sinh, không đủ sức khỏe chăm con hoặc điều trị vô sinh theo quy định, thì chồng hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng con được hưởng chế độ thai sản thay.
5. Cơ quan giải quyết và kết quả thực hiện
Cơ quan giải quyết: Cơ quan BHXH theo phân cấp quản lý của BHXH Việt Nam.
Kết quả: Danh sách chi trả chế độ thai sản hoặc Quyết định hưởng chế độ thai sản.
Lệ phí: Không thu phí.
6. Căn cứ pháp lý
Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024;
Nghị định số 158/2025/NĐ-CP của Chính phủ;
Thông tư số 12/2025/TT-BNV của Bộ Nội vụ;
Quyết định số 863/QĐ-BNV ngày 1/7/2025 của Bộ Nội vụ.
Người lao động có thể liên hệ tổng đài 1900.9068 hoặc đến cơ quan BHXH, Tổ chức dịch vụ thu BHXH – BHYT gần nhất để được tư vấn, hướng dẫn và hỗ trợ hoàn thiện hồ sơ.
Chính sách này không chỉ bảo vệ quyền lợi chính đáng của lao động nữ mà còn thể hiện tính nhân văn sâu sắc, góp phần bảo đảm an sinh xã hội và ổn định đời sống gia đình sau sinh.
