Nội dung trên được chia sẻ tại Hội thảo thúc đẩy hiện đại hóa và hợp tác giữa Việt Nam và Phần Lan trong lĩnh vực khí tượng thủy văn và môi trường do Tổng cục Khí tượng Thủy văn (Bộ Tài nguyên và Môi trường) tổ chức ngày 27/11, tại Hà Nội.
Phát biểu tại Hội thảo, đánh giá cao sự hợp tác giữa Việt Nam và Phần Lan, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành nhấn mạnh thông qua các dự án hợp tác hiệu quả đã góp phần to lớn trong công tác dự báo, cảnh báo sớm thời tiết, thiên tai và hỗ trợ công tác hiện đại hóa ngành Khí tượng thủy văn Việt Nam.
Đồng thời, cán bộ ngành Khí tượng thủy văn được đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực bởi các chuyên gia Phần Lan, qua đó làm chủ nhiều công nghệ tiên tiến, hiện đại.
Thứ trưởng Lê Công Thành bày tỏ tin tưởng Chính phủ, Bộ Ngoại giao Phần Lan tiếp tục đồng hành hỗ trợ Bộ Tài nguyên và Môi trường trong chặng đường sắp tới, góp phần xây dựng Việt Nam an toàn trước thiên tai, sạch đẹp về môi trường và phát triển hội nhập quốc tế, cùng với toàn thế giới ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu.
Ông Sami Kiesiläinen, Cơ quan Khí tượng Phần Lan cho biết nằm trong chương trình hợp tác, Dự án “Thúc đẩy hiện đại hóa dịch vụ khí tượng thủy văn ở Việt Nam” đã góp phần hiệu quả vào khả năng của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia Việt Nam trong công tác cảnh báo sớm đối với bão nhiệt đới, gió mạnh và mưa lớn.
Sự hợp tác lâu dài giữa Cơ quan Khí tượng hai nước Phần Lan và Việt Nam đã đóng góp rất lớn vào việc hiện đại hóa hệ thống quan trắc khí tượng thủy văn và dự báo thời tiết của Việt Nam. Từ đó, Việt Nam có thể ứng phó tốt hơn với các rủi ro ngày càng tăng, liên quan đến khí hậu và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu.
Còn đối với Dự án “Thúc đẩy hiện đại hóa hệ thống quan trắc và quản lý chất lượng không khí tại các khu vực đô thị của Việt Nam” theo bà Katja Lovén, Cơ quan Khí tượng Phần Lan, các hoạt động đang tiến triển hiệu quả.
Các hội thảo về chất lượng không khí đã được tổ chức để cung cấp hỗ trợ và chia sẻ những kinh nghiệm giải pháp tốt nhất từ Phần Lan về thiết kế mạng lưới giám sát chất lượng không khí.
Đề cập đến hệ thống hỗ trợ dự báo khí tượng trong phân tích, dự báo thời tiết hàng ngày và thời tiết nguy hiểm, Tiến sỹ Phạm Thị Thanh Hoa, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia thông tin, hệ thống này cho phép hiển thị các dữ liệu quan trắc và dự báo từ mô hình theo nhiều cách khác nhau (hình ảnh, biểu đồ, đồ thị...) để tạo ra các sản phẩm tham khảo, hỗ trợ dự báo bão, áp thấp nhiệt đới, mưa lớn, dông, không khí lạnh, mưa phùn và sương mù, nắng nóng, gió mạnh trên biển... Từ đó giúp các dự báo viên đưa ra các bản tin dự báo, cảnh báo cuối cùng về thời tiết.
Tham gia phát biểu tại Hội thảo, các đại biểu đã chia sẻ kết quả nghiên cứu đặc điểm dông sét ở Việt Nam; giải pháp của khu vực tư nhân về thời tiết, chất lượng không khí và hợp tác trong tương lai./.
Trải qua 51 năm, quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam và Phần Lan được duy trì phát triển tốt đẹp. Hợp tác kinh tế-thương mại-đầu tư là lĩnh vực ưu tiên hàng đầu trong quan hệ giữa hai nước.
Đặc biệt, gần đây, hợp tác trong lĩnh vực mới về môi trường, năng lượng sạch được đẩy mạnh, phù hợp với tiềm năng và nhu cầu của hai bên. Theo Bộ trưởng Bộ Khí hậu và Môi trường Phần Lan Kai Mykkänen: Phần Lan và Việt Nam có mối quan hệ hợp tác rất tốt. Đặc biệt, hợp tác liên quan đến môi trường và khí hậu giữa hai quốc gia đã rất thành công với những thành tựu ấn tượng.
Bộ trưởng Kai Mykkänen nhận định: Những kết quả có được nhờ mối quan hệ hỗ trợ lẫn nhau và mục tiêu chung trong ứng phó với biến đổi khí hậu. Chúng tôi đánh giá cao các dự án hợp tác giữa Viện Khí tượng Thủy văn Phần Lan (FMI) và Cơ quan Khí tượng Thủy văn Quốc gia Việt Nam (VNMHA).
Các thành tựu đã được giới thiệu tại Gian hàng Phần Lan trong triển lãm bên lề Hội nghị Thượng đỉnh Hành động khí hậu thế giới trong khuôn khổ Hội nghị lần thứ 28 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu (COP28) vào tháng 12/2023.
Các dự án hợp tác liên cơ quan đang được triển khai đã nối lại hoạt động sau đại dịch COVID-19 và đã được gia hạn. Dự án “Thúc đẩy hiện đại hóa hệ thống quan trắc và quản lý chất lượng không khí tại các khu vực đô thị của Việt Nam” (PromoAir) đang tiến triển hiệu quả.
Các hội thảo về chất lượng không khí đã được tổ chức để cung cấp hỗ trợ và chia sẻ những kinh nghiệm giải pháp tốt nhất từ Phần Lan về thiết kế mạng lưới giám sát chất lượng không khí.
Trung tâm Quan trắc môi trường miền Bắc (NCEM) thuộc Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường (VEA) đang mở rộng và hiện đại hóa mạng lưới giám sát chất lượng không khí theo “Kế hoạch tổng thể giám sát môi trường quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.”
Dự án “Thúc đẩy hiện đại hóa dịch vụ khí tượng thủy văn ở Việt Nam” (PromoServ 3) đã đóng góp hiệu quả vào khả năng của Trung tâm Khí tượng thủy văn Quốc gia Việt Nam trong công tác cảnh báo sớm đối với bão nhiệt đới, gió mạnh và mưa lớn.
Ngoài ra, tôi muốn nhấn mạnh kết quả của dự án “Nâng cấp khả năng đo mưa, dự báo bão và giông sét của Trung tâm Khí tượng thủy văn Quốc gia” đã hoàn thành vào năm 2021.
Dự án được thực hiện bởi Tập đoàn Vaisala - đơn vị chuyên cung cấp các sản phẩm quan trắc thời tiết và đo lường hàng đầu thế giới, phối hợp với Viện Khí tượng Phần Lan.
Dự án đã cải thiện mạng lưới radar thời tiết của Việt Nam và lắp đặt một mạng lưới cảm biến phát hiện sét bao phủ toàn quốc.
Đánh giá gần đây cho thấy, dự án rất phù hợp với công tác phát triển khả năng quan trắc và dự báo thời tiết của Việt Nam; đáp ứng công tác cải thiện hệ thống cảnh báo sớm, từ đó giảm thiểu thiệt hại do các hình thái thời tiết cực đoan gây ra.
Các yếu tố thành công của dự án chính là sự tham gia chủ động, tích cực cùng cam kết của cơ quan quản lý dự án - Tổng cục Khí tượng Thủy văn Việt Nam và các nhà thầu Phần Lan.
Đầu tư vào các dịch vụ khí tượng và hệ thống cảnh báo sớm là một trong những cách tốt nhất và tiết kiệm chi phí nhất để thích ứng với biến đổi khí hậu. Đồng thời, đây cũng là cách tránh những tổn thất và thiệt hại trong tương lai do tác động của biến đổi khí hậu.
Nhìn chung, sự hợp tác lâu dài giữa các đối tác Phần Lan và Việt Nam đã đóng góp rất lớn vào việc hiện đại hóa hệ thống quan trắc khí tượng thủy văn và dự báo thời tiết của Việt Nam.
Từ đó, Việt Nam có thể ứng phó tốt hơn với các rủi ro ngày càng tăng liên quan đến khí hậu và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, đồng thời hỗ trợ các ngành khác như nông nghiệp, y tế…/.
