Đôi khi, đơn giản chỉ là câu nói của cổ nhân được lưu truyền, nhưng lại hàm chứa ý nghĩa sâu sắc về đạo lý, về đối nhân cử thế, khiến chúng ta phải suy ngẫm... "Nam sợ ba gật đầu, nữ sợ đi xoải bước” - Câu nói đơn giản của người xưa nhưng chứa đạo lý sâu sắc. Cuộc sống của người xưa vô cùng đơn giản. Nhưng chính trong sự giản đơn đó, có thể ngộ được rất nhiều đạo lý lớn, dùng phương thức vô cùng dễ hiểu để lưu truyền cho tới ngày nay.
Ôn nhu chính là chuẩn mực cơ bản của người phụ nữ xưa. Trong “Thi kinh" có câu “Yểu điệu thục nữ, quân tử hảo cầu”, trong đó, “yểu” dùng để ví von vẻ đẹp tâm hồn, còn “điệu” dùng để hình dung dáng điệu ôn nhu của người phụ nữ. Một người phụ nữ thích ồn ào, xoải bước đi trên đường, khiến người ta có cảm giác đây là người tâm tính bất ổn, nóng vội. Người phụ nữ như vậy, không chỉ không được cổ nhân hoan nghênh, mà ở thời hiện đại, cũng rất ít người yêu thích.
Dưới góc độ của người hiện đại chúng ta mà xét, sinh hoạt của người xưa thật là bất tiện, muốn cái gì cũng không có, ngay cả muốn đi đến thôn bên cạnh cũng phải mất hơn nửa ngày, thậm chí là mấy ngày; nước dùng hàng ngày cũng phải mang về nhà tích trữ. Sinh hoạt như vậy thật bất tiện, nhưng đối với người xưa mà nói, lại không phải vấn đề gì quá lớn. Bởi vì cuộc sống của họ vô cùng đơn giản, chỉ cần hàng năm có thể mưa thuận gió hòa, mùa màng thuận lợi, được ăn no, mặc ấm, đối với họ mà nói, như thế là vô cùng hạnh phúc rồi.
Xem ra, cuộc sống đơn giản, nhưng người xưa thực sự có thể từ đó mà ngộ được rất nhiều đạo lý lớn, cũng dùng phương thức vô cùng dễ hiểu để lưu truyền cho tới ngày nay. Trong đó có câu tục ngữ: “Nam sợ ba gật đầu, nữ sợ đi xoải bước”, đã thể hiện trí tuệ trong đối nhân xử thế của người xưa, cho đến tận ngày nay vẫn còn vô cùng chính xác. Nếu sớm minh bạch đạo lý này, cuộc sống có thể giảm đi rất nhiều những quanh co không cần thiết. Vậy, những lời này có ý tứ gì?
"Nam sợ ba gật đầu”. Ở đây, cũng không phải chỉ nói về ba cái gật đầu. “Ba” có ý là rất lớn, câu đó có ý rằng: Thân là đàn ông, sợ nhất là tại chuyện gì cũng gật đầu! Hàm ý muốn nói người đàn ông này không có chủ kiến. Đàn ông từ trước đến nay đều là trụ cột trong nhà, không những phải phụ trách công việc bên ngoài, kiếm tiền chăm sóc gia đình, mà còn là chỗ dựa tinh thần chống đỡ cho gia đình. Nếu người đàn ông không tốt, phụ nữ dù tài giỏi đến đâu, cuộc sống gia đình cũng sẽ nghèo khó, khốn đốn, mỗi bước đều khó khăn.
Cho dù là hiện tại, người đàn ông yêu thương vợ mình, nghe lời vợ nói tuy không phải là chuyện gì xấu, nhưng đối với những việc đại sự, đàn ông phải có chủ kiến của mình.
Có lẽ rất nhiều người cho rằng làm người đàn ông thì cứ nghe lời vợ mình thì sẽ tốt, như thế cũng không hoàn toàn chính xác. Bởi vì làm một người đàn ông có chủ kiến, về một số vấn đề không liên quan đến nguyên tắc, thì có thể thuận theo người phụ nữ; nhưng khi mà hành vi của người vợ lệch khỏi quỹ đạo, người đàn ông phải kịp thời uốn nắn và khuyên bảo. Chỉ có hai người dắt tay cùng nhau tiến bộ, cuộc sống gia đình mới có thể hạnh phúc viên mãn.
Câu “Nữ sợ đi xoải bước”, chính là phụ nữ đi đường không nên bước quá lớn, nói chuyện cũng không nên nói quá to.
Thời xưa, tiêu chuẩn thẩm mỹ so với người hiện đại cũng có nhiều chỗ khác nhau. Ngày xưa phụ nữ đẹp, không chỉ là khuôn mặt đẹp, vóc người chuẩn, điều quan trọng hơn nữa đó là ngôn hành cử chỉ phải thích đáng. “Nữ sợ đi xoải bước”. Phụ nữ đẹp ngày xưa, điều quan trọng hơn nữa là ngôn hành cử chỉ phải thích đáng. Người xưa cho rằng, phụ nữ đi đứng và nói chuyện to tiếng, thì không phù hợp với hình mẫu cơ bản của một phụ nữ. Nên một người phụ nữ động chút là kêu to, hô to, xoải bước chạy, thường dễ làm cho người khác thấy bất ổn, cảm giác tính khí táo bạo. Nên cho tới ngày nay, đàn ông phần lớn vẫn ưa thích phụ nữ ôn nhu, nho nhã, điềm đạm.
Câu tục ngữ này, không chỉ thể hiện trí tuệ trong đời sống mà còn biểu hiện đạo đối nhân xử thế cơ bản nhất của người xưa. Làm một người đàn ông vừa có khả năng đối xử ôn nhu với người vợ của mình, lại càng phải có chủ kiến, nhìn xa trông rộng, nếu không thì nhất định cả đời sẽ tầm thường vô vị. Mà một người phụ nữ nếu có thể làm được không xoải bước đi, không nói chuyện om sòm, cũng sẽ lưu lại ấn tượng tốt cho người khác. Đạo lý lớn như vậy, nếu minh bạch càng sớm thì càng ít bị thiệt thòi./.
