Một trong những sáng kiến độc đáo của Việt Nam
Tại Phiên họp thứ 16, UBTVQH đã cho ý kiến về Báo cáo của Chính phủ tổng kết, đánh giá việc thực hiện quy định tại khoản 3 Nghị quyết số 30/2021/QH15 Kỳ họp thứ Nhất - Quốc hội khóa XV. Sau khi nghe báo cáo của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Xã hội, UBTVQH đã tập trung làm rõ thêm ý nghĩa, tính cấp bách của Nghị quyết. Nhắc lại bối cảnh ra đời của Nghị quyết 30, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chia sẻ, thời điểm đó hầu như chưa ai nghĩ đến việc này. Chủ tịch Quốc hội và Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đã có trao đổi đặt vấn đề, với tình hình dịch bệnh như vậy, với khuôn khổ pháp lý như vậy thì không biết phòng, chống dịch ra sao. Do đó cần có đánh giá lại bối cảnh ra đời của Nghị quyết.
Chủ tịch Quốc hội nêu rõ đây là một sáng kiến lập pháp của Quốc hội và Chính phủ, ra đời một cách kịp thời, chưa có tiền lệ. Khởi đầu từ UBTVQH nhưng nếu không có các Bộ, các Ủy ban của Quốc hội, không có sự đồng tình, nhanh chóng phối hợp giữa Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thì chắc chắn không có sáng kiến pháp luật này. Vì vậy cũng cần đánh giá thêm để thấy được tính chủ động, tích cực bám sát thực tiễn của Quốc hội.
Về các nội dung cụ thể của Báo cáo, Chủ tịch Quốc hội đề nghị rà soát phạm vi đánh giá, bám sát các điểm của khoản 3 trong Nghị quyết, về các cơ chế, chính sách đặc cách, đặc thù mà không phải đánh giá tổng kết toàn bộ công tác phòng chống dịch. Trong đó, sau khi Quốc hội ban hành Nghị quyết 30 thì có tiếp 6 Nghị quyết của Quốc hội về lĩnh vực này, UBTVQH đã ban hành 10 Nghị quyết liên quan, cũng cần phải đánh giá kết quả thực hiện các nghị quyết này.
Chủ tịch Quốc hội dẫn chứng, UBTVQH cho phép được huy động các nguồn lực phòng chống dịch thì cần phải thống kê đã huy động nguồn lực tổng số là bao nhiêu tiền, tài khóa là bao nhiêu, tiền tệ là bao nhiêu, chuyển nguồn dùng cho phòng chống dịch là bao nhiêu… Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, phải có số liệu tình hình triển khai thực hiện, qua kết quả đó để đánh giá sự cần thiết, tính đúng đắn và tác động to lớn của Nghị quyết 30 về phòng, chống dịch, hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp, hỗ trợ cho phục hồi và tăng trưởng, phát triển kinh tế - xã hội.
Chủ tịch Quốc hội cho biết thêm, qua trao đổi tại các diễn đàn nghị viện đa phương, nghị viện và đại biểu các nước đều tâm đắc với cách làm của Việt Nam. Không có nước nào trên thế giới có Nghị quyết 30 như của Việt Nam. Phải chăng đây là một trong những sáng kiến độc đáo của Việt Nam, sự ưu việt của chế độ cũng như sự lãnh đạo của Đảng.
Tạo đà để phát triển kinh tế - xã hội
Cùng quan điểm, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định khẳng định, Nghị quyết 30 của Quốc hội là một văn bản rất quan trọng, ra đời kịp thời ngay từ Kỳ họp thứ Nhất, đã đề ra những chủ trương, chính sách, những giải pháp và giao trách nhiệm các cơ quan rất cụ thể và việc tổ chức triển khai thực hiện khẩn trương. Minh chứng cho sự kịp thời, khẩn trương của các cơ quan trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết 30, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, các cơ quan của Quốc hội làm cả ngày cả đêm, chưa đến 10 ngày sau khi Quốc hội ban hành Nghị quyết 30, UBTVQH ban hành được Nghị quyết 268 và liên tục sau đó là các nghị quyết liên quan để các lĩnh vực được triển khai rất đồng bộ, kịp thời.
Tuy nhiên Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cũng chỉ rõ, một số văn bản ban hành và tổ chức thực hiện còn chậm, sự phối hợp giữa các cơ quan ở cả Trung ương, địa phương nhiều nơi còn chưa chặt chẽ, dẫn đến cách hiểu, cách làm ở chỗ này, chỗ kia còn khác nhau và việc thực hiện các giải pháp còn có mặt hạn chế. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị giao Chính phủ tiếp tục hoàn thiện báo cáo và Ủy ban Xã hội chủ trì thẩm tra, Ủy ban Tài chính-Ngân sách, Ủy ban Pháp luật, Ủy ban Kinh tế và các Ủy ban liên quan tham gia thẩm tra, bám sát nội dung của Nghị quyết của Quốc hội.
Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ: qua thảo luận, UBTVQH đã ghi nhận nỗ lực của ngành Y tế, hoan nghênh Bộ Y tế có báo cáo bổ sung phụ lục, đồng thời, cần đánh giá sâu sắc hơn tính cấp bách, bối cảnh khi ban hành Nghị quyết 30 để thấy được tính chủ động, tích cực, đồng bộ, từ sớm, từ xa, bám sát thực tiễn của Quốc hội, của UBTVQH, đồng hành cùng Chính phủ.
"Đây là sáng kiến lập pháp của lãnh đạo Quốc hội, của UBTVQH để trình Quốc hội quyết định trong thời điểm phòng, chống dịch COVID-19. Nghị quyết 30 tạo điều kiện cho Chính phủ điều hành phòng, chống dịch, cũng đồng thời điều hành, chỉ đạo phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh và xây dựng hệ thống chính trị trong điều kiện dịch bệnh COVID-19. Nhờ đó, trong năm 2022, tình hình kinh tế - xã hội đảm bảo tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, ổn định an sinh xã hội", Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh./.
