MICE (hoạt động du lịch kết hợp với hội thảo, hội nghị, khen thưởng, sự kiện) được coi là loại hình du lịch chuyên biệt có ý nghĩa quan trọng trong chiến lược phát triển ngành công nghiệp không khói Việt Nam, bởi những lợi ích kinh tế vượt trội mà loại hình này mang lại.
Nhiều điều kiện, tiềm năng để đưa Việt Nam thành điểm đến du lịch MICE hấp dẫn
Theo nhận định của các chuyên gia, du lịch MICE là loại hình có thể thu hút được lượng khách lớn, có khả năng chi tiêu cao, cũng như lưu trú dài. Đặc biệt, du lịch MICE thường diễn ra quanh năm, mang lại lợi ích ổn định ngay cả những mùa thấp điểm. Vì thế MICE được xem là loại hình du lịch cao cấp, là định hướng chiến lược ưu tiên hàng đầu trong việc phát triển, mở rộng thị trường, xây dựng thương hiệu của các đơn vị kinh doanh du lịch và là một trong những giải pháp hữu hiệu nhằm hạn chế tính thời vụ cho hoạt động du lịch của các địa phương. Đây là lợi thế để các địa phương tận dụng khai thác, phát triển thị trường du lịch. Ngoài lợi ích cho ngành du lịch, du lịch MICE còn tác động đến các ngành kinh tế khác và mở ra cơ hội, triển vọng thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Hiện nay, ngày càng nhiều cơ quan, tổ chức, du khách chọn cách vừa đi du lịch nghỉ ngơi vừa kết hợp với việc gặp gỡ đối tác, tìm kiếm thị trường và phát triển kinh doanh. Đó là hình thức du lịch MICE, hoạt động du lịch kết hợp với hội thảo, hội nghị, khen thưởng và sự kiện đang được nhiều công ty, tổ chức lựa chọn. Các công ty thường tổ chức hoạt động này dành cho nhân viên, đối tác và khách hàng. Đây không phải là xu hướng mới đối với thế giới nhưng đối với Việt Nam du lịch MICE đang tiếp cận nhiều hơn với khách hàng trong và ngoài nước.
Thủ đô Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Quảng Ninh, Ninh Bình, Đà Nẵng, Nha Trang, Vũng Tàu, Bình Thuận,… là những địa phương có tiềm năng để phát triển du lịch MICE và nhiều địa phương khác nữa nếu có kế hoạch đầu tư bài bản. Nhiều thành phố của Việt Nam đã có kinh nghiệm tổ chức rất nhiều hội nghị, hội thảo, diễn đàn lớn với quy mô và tầm cỡ quốc tế. Các điều kiện, tiềm năng đều có thể biến Việt Nam thành điểm đến du lịch MICE hấp dẫn.
Đơn cử như Hà Nội, theo đánh giá của các chuyên gia, Thủ đô với vị thế là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của cả nước, là mảnh đất ngàn năm văn hiến với nhiều di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, nhiều điểm tham quan, di tích, danh lam thắng cảnh nổi tiếng, các khu nghỉ dưỡng cao cấp phát triển được nhiều loại hình du lịch văn hóa, làng nghề, sinh thái nghỉ dưỡng, cộng đồng, trải nghiệm. Việc sở hữu nhiều dòng sản phẩm là điều kiện lý tưởng để Thủ đô phát triển du lịch MICE, thu hút du khách đến tổ chức sự kiện, trải nghiệm và trở thành thế mạnh của du lịch Thủ đô.
Hà Nội từng tổ chức, đón nhiều đoàn khách quốc tế với số lượng lớn đến lưu trú dài ngày; nhiều hội nghị, sự kiện quốc tế lớn đã diễn ra tại Thủ đô như: Hội nghị cấp cao APEC, Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều Tiên, Đại hội thể thao Đông Nam Á lần thứ 31 (SEA Games 31)... Việc liên tục là địa phương được lựa chọn làm địa điểm tổ chức các sự kiện hội nghị quốc tế quy mô lớn cho thấy Hà Nội có thể phát triển dòng sản phẩm du lịch MICE, trở thành thế mạnh của du lịch Thủ đô.
Đà Nẵng cũng là thành phố có đầy đủ các yếu tố cần thiết để đáp ứng nhu cầu về du lịch MICE, như cơ sở vật chất hiện đại, giá thành dịch vụ phù hợp, giao thông thuận tiện và đặc biệt thành phố có các chính sách tư vấn, hỗ trợ và chào đón dòng khách này.
Năm 2024, Sở Du lịch Đà Nẵng tiếp tục tham mưu UBND thành phố Đà Nẵng thống nhất triển khai Chương trình xúc tiến thu hút khách du lịch MICE đến Đà Nẵng. Đây cũng là nỗ lực để Đà Nẵng phục hồi ngành du lịch với kỳ vọng định vị Đà Nẵng là điểm đến hàng đầu về du lịch MICE trong khu vực Đông Nam Á.
Chương trình xúc tiến thu hút khách du lịch MICE đến Đà Nẵng năm 2024 sẽ được thành phố Đà Nẵng áp dụng cho cả đoàn khách MICE nội địa và quốc tế gồm các hoạt động như: Đón tiếp, chào mừng, tặng quà lưu niệm địa phương, hỗ trợ truyền thông và tư vấn tổ chức sự kiện MICE, hỗ trợ đoàn tiền trạm cũng như vinh danh các đơn vị đưa khách đến Đà Nẵng. Đặc biệt trong năm 2024, đối với các đoàn từ 500 khách, thành phố sẽ mở rộng nội dung hỗ trợ đoàn tiền trạm, khảo sát tổ chức sự kiện với 1 lần/1 đoàn (1 đoàn không quá 3 người và 3 ngày tại thành phố Đà Nẵng).
Tại Thành phố Hồ Chí Minh vừa qua cũng được vinh danh "Điểm đến du lịch MICE hàng đầu châu Á" tại Giải thưởng Du lịch MICE thế giới năm 2023, đánh dấu năm thứ tư liên tiếp thành phố nhận được danh hiệu quý giá này. Giải thưởng là sự công nhận sức hút của Thành phố Hồ Chí Minh như một điểm đến hàng đầu cho ngành công nghiệp du lịch MICE.
Theo Sở Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh, thành phố với vai trò đô thị hạt nhân, cực tăng trưởng vùng, có hệ thống cơ sở hạ tầng, nhất là hệ thống giao thông kết nối ngày càng đồng bộ, đa dạng cơ sở lưu trú, phong phú điểm tham quan, được nhiều đoàn du khách du lịch hội nghị, hội thảo, sự kiện lựa chọn.
Du lịch MICE là một trong những sản phẩm chiến lược của Thành phố. Nơi đây có hạ tầng giao thông, cơ sở vật chất đủ tầm cỡ để tổ chức các hội nghị, hội chợ, tour du lịch MICE quy mô hàng nghìn người. Đến nay, toàn Thành phố có gần 3.230 cơ sở lưu trú du lịch; trong đó có gần 200 khách sạn đã được xếp hạng từ 1-5 sao sẵn sàng phục vụ các đoàn khách theo các phân khúc khác nhau.
Trong 7 tháng năm 2024, doanh thu từ dịch vụ lữ hành của Thành phố Hồ Chí Minh ước đạt 23.853 tỷ đồng, tăng gần 66,%; doanh thu từ lưu trú và ăn uống đạt 74.888 tỷ đồng, tăng 8,7% so với cùng kỳ năm 2023. Kết quả này có sự đóng góp của nhiều đoàn du khách thuộc dòng du lịch MICE.
Định vị thương hiệu du lịch MICE Việt Nam trên bản đồ du lịch MICE thế giới
Vừa qua, MICE EXPO 2024 đã được tổ chức nhằm đẩy mạnh sự hợp tác giữa người bán và người mua, chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm trong kinh doanh du lịch MICE.
Với quy mô 500 doanh nghiệp, 800 đại biểu tham dự, MICE EXPO 2024 tạo cơ hội cho các doanh nghiệp giới thiệu, quảng bá sản phẩm và cùng nhau nhận định xu thế, xây dựng kế hoạch hành động cho thời gian tới cũng như định vị thương hiệu du lịch MICE Việt Nam trên bản đồ du lịch MICE thế giới.
Mặc dù thời gian qua doanh nghiệp nước nhà đã có cơ hội “thử lửa” với MICE nhưng vẫn chưa gặt hái được thành công. Vậy cần lộ trình chiến lược thế nào từ cơ quan quản lý cũng như sự tham gia của doanh nghiệp ra sao để hoạt động MICE Việt Nam sớm “cất cánh”?
Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam Vũ Thế Bình nhận định dẫu được nhiều doanh nghiệp du lịch quan tâm đầu tư, nhưng đến nay thị trường MICE nước nhà vẫn chỉ dừng ở quy mô nhỏ lẻ, manh mún, thiếu tính kết nối hệ thống, chưa chuyên nghiệp, năng lực cạnh tranh còn thua kém một số nước trong khu vực. Do vậy, MICE chưa đóng góp được nhiều cho sự phát triển của du lịch Việt Nam như kỳ vọng của toàn ngành.
Theo ông Vũ Thế Bình, du lịch MICE của Việt Nam cần phát triển ở cả thị trường du lịch quốc tế (inbound, outbound) và thị trường du lịch nội địa; ở cả quy mô lớn, quy mô vừa và quy mô nhỏ. Bên cạnh đó, cần định vị thương hiệu du lịch MICE Việt Nam, xây dựng điểm đến cho từng phân khúc, kết nối các doanh nghiệp du lịch-doanh nghiệp tổ chức sự kiện-doanh nghiệp cung ứng dịch vụ nhằm tạo hệ sinh thái phát triển cho du lịch MICE.
Đồng quan điểm, Chủ tịch kiêm CEO Tập đoàn Lux Group Phạm Hà cho rằng: “Với tiềm năng của Việt Nam, chúng ta có đủ điều kiện để phát triển MICE. Tuy nhiên, hiện nay chúng ta chưa định vị được điểm đến, không có kế hoạch truyền thông, xúc tiến điểm đến…”
Ông Phạm Hà đưa ra ví dụ Thái Lan làm bài học. Quốc gia này phát triển rất tốt du lịch MICE, tạo được dấu ấn với quốc tế khi có Chính phủ hậu thuẫn, có kế hoạch phát triển chuyên nghiệp, bài bản và đặc biệt luôn truyền thông đúng đối tượng.
Trong khi đó, MICE ở Việt Nam được đánh giá có chi phí khá rẻ, dịch vụ ổn định. Quý I/2024, doanh thu và lượng khách du lịch MICE đến Việt Nam tăng 35% so với cùng kỳ năm 2023. Đây cũng là lĩnh vực phục hồi tốt nhất, chiếm khoảng 60-70% lượng khách hiện tại.
Ông Phùng Quang Thắng, Phó Chủ tịch Liên Chi hội Lữ hành Việt Nam cho rằng, muốn phát triển du lịch MICE một cách tổng thể trước tiên cần phát triển hạ tầng quy mô lớn, hiện đại, đồng bộ, để từ đó dẫn dắt các dịch vụ liên quan khác.
Ông Thắng đưa ví dụ, để tìm địa điểm có quy mô lớn tổ chức Hội chợ Du lịch quốc tế VITM Hà Nội hằng năm rất khó và hầu như không tìm được nơi nào khác ngoài Cung Văn hóa Lao động Hữu nghị Việt-Xô. Dù thời gian qua, với hạ tầng hiện có, Việt Nam đã tổ chức thành công nhiều sự kiện quốc tế lớn như APEC, ASEM, SEA Games… nhưng để du lịch MICE bứt phá cần có sự đầu tư quy mô lớn hơn, bài bản hơn.
Bên cạnh đó, nguồn nhân lực phục vụ du lịch MICE còn hạn chế cả về số lượng lẫn chất lượng, công tác quảng bá du lịch MICE của Việt Nam ra thị trường quốc tế còn yếu, nhỏ lẻ.
Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030 đã khẳng định tiếp tục phát triển sản phẩm du lịch đô thị, du lịch hội nghị, hội thảo, sự kiện (MICE); du lịch kết hợp mua sắm, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe, giáo dục, giải trí, đặc biệt là giải trí về đêm.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng khẳng định Chiến lược phát triển sản phẩm giai đoạn 2025-2030: Hoàn thiện phát triển và định vị toàn bộ hệ thống sản phẩm du lịch MICE, du lịch đô thị gắn với các hoạt động giải trí, trình diễn nghệ thuật truyền thống và đương đại./.
