Tạo điều kiện thuận lợi cho ngư dân và doanh nghiệp
Hệ thống truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác điện tử (eCDT VN) là ứng dụng chạy trên điện thoại thông minh và máy tính để hỗ trợ công tác quản lý truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác, tạo điều kiện thuận lợi cho ngư dân và doanh nghiệp thực hiện các thủ tục, góp phần hướng tới nền sản xuất thủy sản minh bạch, có trách nhiệm.
Ứng dụng này đã được Cục Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) hướng dẫn các địa phương triển khai từ tháng 1/2024. Theo Cục Thủy sản, Ứng dụng truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử (eCDT VN) là phần mềm đầu tiên được xây dựng trên cơ sở cách tiếp cận mới về quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai thác thủy sản, phù hợp với xu thế hội nhập quốc tế và yêu cầu minh bạch nguồn gốc thủy sản của thị trường xuất khẩu đặt ra.
Ứng dụng này có thể giúp ngư dân thuận tiện trong quá trình làm thủ tục xuất/nhập bến nhanh chóng, không cần phải mang nhiều giấy tờ khi làm thủ tục, thậm chí không cần đến cảng; tiến tới thay thế việc ghi nhật ký khai thác trên giấy.
Cục Thủy sản cho biết, đây là phần mềm lần đầu tiên được xây dựng trên cơ sở cách tiếp cận mới về quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai thác thủy sản để phù hợp với xu thế hội nhập quốc tế và yêu cầu minh bạch nguồn gốc thủy sản của thị trường xuất khẩu đặt ra.
Theo tìm hiểu, đến nay cả nước đã thực hiện cấp tài khoản cho 5 đối tượng tham gia trong hệ thống liên quan đến chuỗi khai thác - chế biến - xuất khẩu thủy sản: Tất cả tàu cá trên toàn quốc (80.646 tài khoản), 28 chi cục thủy sản các tỉnh thành phố ven biển với 147 tài khoản; 172 tài khoản đồn biên phòng dọc theo 28 tỉnh, thành phố ven biển và 117 doanh nghiệp chế biến xuất khẩu thủy sản.
Với cơ quan quản lý như Ban Quản lý Cảng cá, Chi cục Thủy sản, ứng dụng giúp giám sát sản lượng lên bến trong điều kiện nguồn lực hạn chế; tăng mức độ tin cậy, minh bạch, loại bỏ được các sai sót trong quá trình giám sát tàu cá, giám sát sản lượng, cấp giấy xác nhận nguyên liệu thủy sản khai thác...khi các thông tin đã có sẵn trên hệ thống.
Đối với Doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản sẽ rất thuận lợi trong việc xin cấp các giấy tờ truy xuất nguồn gốc sản phẩm xuất khẩu (SC, CC). Việc mở tờ khai xin cấp SC, CC trên hệ thống được thuận tiện, nhanh chóng và chính xác, tránh được các sai sót thường gặp khi thực hiện trên giấy, thậm chí doanh nghiệp không cần đến Cảng cá, Chi cục thủy sản để thực hiện các thủ tục như hiện nay.
Bước tiến quan trọng trong nỗ lực gỡ bỏ cảnh báo "thẻ vàng" của Ủy ban châu Âu (EC)
Một số tỉnh cũng đã đồng loạt tổ chức triển khai hệ thống, trong đó, các tỉnh dẫn đầu về kết quả thực hiện như Bình Định, Bình Thuận, Cà Mau, Đà Nẵng, Khánh Hòa.
Sở NN&PTNT các tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tổ chức hướng dẫn, tập huấn ngư dân sử dụng phần mềm. Bố trí nguồn nhân lực và trang bị tại các cảng cá để hỗ trợ ngư dân xuất nhập bến trên phần mềm.
Phối hợp với các lực lượng liên quan khác như biên phòng và chính quyền địa phương để hướng dẫn và phổ biến đến chủ tàu, thuyền trưởng; Thúc đẩy chuyển đổi số và nâng cao hiệu quả kiểm soát, giám sát sản lượng và truy xuất nguồn gốc thủy sản từ khai thác, đảm bảo công khai, minh bạch; khắc phục tồn tại, hạn chế trong truy xuất nguồn gốc theo khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC).
Tại tỉnh Khánh Hòa, theo ông Phan Ngọc Tấn, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản cho biết, từ ngày 25/2 các tàu cá xuất, nhập bến tại các cảng cá trên địa bàn tỉnh đã thực hiện áp dụng trên phần mềm eCDT.
Đến nay, các cơ quan quản lý đã thực hiện các thủ tục quy định qua phần mềm này đối với 3.289 lượt tàu xuất cảng, 2.894 lượt tàu cập cảng. Triển khai cấp 762 biên nhận bốc dỡ thuỷ sản qua cảng, cấp 67 xác nhận thủy sản khai thác và 2 chứng nhận thủy sản khai thác trên hệ thống eCDT.
Bên cạnh đó, đã đăng ký mở 197 tài khoản trên hệ thống eCDT cho các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp, cơ sở thu mua, chế biến hải sản; hướng dẫn cài đặt ứng dụng eCDT cho hàng trăm chủ tàu cá trên địa bàn tỉnh…
Thời gian tới, tỉnh Khánh Hòa sẽ triển khai thực hiện toàn bộ 100% các hoạt động xác nhận xuất, nhập bến của tàu cá; kiểm soát thống kê sản lượng qua cảng cá; cấp biên nhận bốc dỡ sản phẩm thủy sản qua cảng; cấp xác nhận nguyên liệu thủy sản khai thác và chứng nhận nhận thủy sản khai thác trên hệ thống eCDT.
Theo đánh giá của các ngành chức năng, việc triển khai “Hệ thống truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử” là một bước tiến quan trọng trong nỗ lực gỡ bỏ cảnh báo "thẻ vàng" của Ủy ban châu Âu (EC) và nâng cao hiệu quả quản lý ngành thủy sản.
Tuy nhiên, quá trình triển khai còn gặp một số khó khăn và hạn chế như việc triển khai hệ thống còn chậm và không đồng bộ; Phần mềm mới được triển khai đưa vào sử dụng bước đầu gây bỡ ngỡ khó khăn cho ngư dân khi mới tiếp cận với ứng dụng, thao tác trên điện thoại...
Để triển khai Hệ thống có hiệu quả, toàn chuỗi và đồng bộ trên cả nước, Cục Thủy sản cho biết cần bổ sung cơ chế pháp lý, chỉ đạo đồng bộ ở các địa phương, nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin tại cảng cá và các tính năng của hệ thống, tăng cường tập huấn và truyền thông, cũng như có các biện pháp xử lý nghiêm những tổ chức, cá nhân không thực hiện đúng quy định.
Đồng thời, Cục Thủy sản cũng đề nghị cần đẩy mạnh hơn nữa việc tổ chức triển khai thực hiện áp dụng hệ thống eCDT VN, đảm bảo sự tham gia đông đảo của các đối tượng liên quan: Ngư dân, chủ tàu - cảng cá - biên phòng - chi cục thủy sản - doanh nghiệp; tăng cường các hoạt động tập huấn, hướng dẫn tại tất cả các địa phương để ngư dân tiếp cận, quen với việc sử dụng phần mềm; tăng cường các hoạt động truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng./.
