Những vùng rau trù phú xanh ngát giữa hạn mặn
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Tiền Giang, trong ba tháng đầu năm, toàn tỉnh trồng được trên 25.000ha rau màu các loại, đạt trên 46% chỉ tiêu cả năm; trong đó có gần 2.500ha rau màu trồng trên chân ruộng.
Trong đó, tại huyện Châu Thành đã duy trì hàng trăm ha rau tươi chuyên canh tại các xã Thân Cữu Nghĩa, Tam Hiệp, Tân Lý Đông, Nhị Bình, Đông Hòa, Thạnh Phú.
Hiện bà con đã thu hoạch được gần 22.500ha, sản lượng trên 472.000 tấn rau màu thương phẩm cung ứng thị trường trong ngoài tỉnh. Đáng mừng là rau màu có giá. Giá bán bình quân cao hơn cùng kỳ năm trước từ 300-5.000 đồng/kg tùy loại.
Do vậy, nông dân trồng màu trong vụ Đông Xuân 2023-2024 tại Tiền Giang đạt lợi nhuận bình quân khoảng 82-133,5 triệu đồng/ha/vụ tùy theo loại màu, cao gấp nhiều lần so với lợi nhuận từ trồng lúa độc canh trước đây.
Để diện tích rau màu phát triển tốt trong mùa hạn mặn, nông dân đã chủ động bơm, trữ nước ngọt trong các mương vườn, đào ao bơm cấp bổ nước thường xuyên. Do “cầu vượt cung” nên hiện nay giá rau màu ở mức cao nông dân có nguồn thu nhập khá, như: trái khổ qua nông dân bán tại ruộng giá 20.000 đồng/kg, rau ngò gai, cần nước giá 30.000 đồng/kg; hành lá 25.000 đồng/kg; ớt 30.000 đồng/kg, dưa leo 10.000 đồng/kg…
Đáng ghi nhận là tại vùng “ngọt hóa Gò Công” (phía Đông tỉnh Tiền Giang) dù hạn mặn bủa vây, nhưng nhiều nông dân đã chủ động đào ao trữ nước ngọt đã trồng được hàng chục ha rau màu cho kinh tế cao.
Trong khi nhiều người dân khan hiếm nước ngọt sinh hoạt thì ông Nguyễn Văn Tuấn - nông dân ấp Tân Phú, xã Tân Thành, huyện Gò Công Đông nhờ trữ nước ngọt vừa đảm bảo đủ nước sinh hoạt cho gia đình vừa trồng được cây khổ qua xanh chia sẻ: “Ở đây nguồn nước ngọt rất khan hiếm, thiếu. Tôi đã đào ao để chứa nước ngọt để tưới. Tôi trồng giống Sen Hồng thấy rất hiệu quả, trái nhiều, rất đạt yêu cầu".
Thành quả từ chủ trương chuyển đổi cây trồng
Việc chuyển đổi từ trồng lúa độc canh sang trồng rau màu ngắn ngày tại những địa bàn ven sông, ven biển, vùng Đồng Tháp Mười, vùng kiểm soát lũ phía Tây… nhằm ứng phó hạn mặn, giảm nhẹ thiên tai, ổn định sản xuất và đời sống trong mùa khô 2023-2024 được xem là lựa chọn tối ưu của nông dân.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Tiền Giang Trần Hoàng Nhật Nam cho biết nhằm nâng cao giá trị cây rau màu thích ứng biến đổi khí hậu, Tiền Giang khuyến khích đưa cây màu xuống chân ruộng gắn với quan tâm tổ chức lại sản xuất, tập hợp nông dân, hình thành mạng lưới các tổ hợp tác, hợp tác xã chuyên canh rau màu, chuyển giao kỹ thuật trồng rau an toàn tại các địa bàn trọng điểm, giải quyết đầu ra cho nông sản hàng hóa, bà con an tâm đẩy mạnh sản xuất.
Theo Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã tỉnh Tiền Giang Nguyễn Văn Tú, trong quý 1/2024, các hợp tác xã rau an toàn trong tỉnh đã liên kết sản xuất 36 chủng loại rau an toàn cung cấp cho các siêu thị, bếp ăn, nhà hàng trong ngoài tỉnh với sản lượng cung ứng khoảng 5.000 tấn rau an toàn.
Theo đánh giá, do thời tiết thuận lợi cho ngành trồng rau, nguồn nông sản xanh, sạch, chất lượng và an toàn, đầu ra ổn định, các hợp tác xã rau an toàn tại Tiền Giang đang làm ăn hiệu quả, tăng thu nhập cho các thành viên.
Nằm trong vùng ngọt hòa Gò Công phía Đông tỉnh, trong quý 1/2024, nông dân huyện Gò Công Tây đã trồng được gần 3.400ha rau màu các loại, sản lượng thu hoạch trên 60.000 tấn sản phẩm, tăng gần 14.000 tấn so với cùng kỳ năm trước.
Theo Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Gò Công Tây Lê Thị Thanh Minh, địa phương đã thành lập được nhiều hợp tác xã chuyên trồng rau an toàn như: Hợp tác xã rau an toàn Thạnh Hưng (Thạnh Trị), Hợp tác xã nông nghiệp-thương mại-dịch vụ Phú Quới (Yên Luông), Hợp tác xã nông nghiệp tổng hợp Hòa Thạnh (Bình Tân)…
Mạng lưới các hợp tác xã chuyên canh rau màu hiện đang phát huy vai trò tích cực trong mở rộng vùng chuyên canh, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển giao kỹ thuật trồng rau an toàn VietGAP cũng như liên kết với các doanh nghiệp, bếp ăn tập thể giải quyết đầu ra cho nông sản hàng hóa, bà con an tâm đẩy mạnh sản xuất. Trung bình mỗi ngày, các hợp tác xã rau an toàn nơi đây cung ứng thị trường 39 chủng loại rau với sản lượng 2 tấn đến 3 tấn/ hợp tác xã.
Ông Nguyễn Thanh Quang - Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp tổng hợp Hòa Thạnh - nhấn mạnh việc cơ giới hóa các khâu sản xuất từ làm đất đến phun xịt thuốc bảo vệ thực vật, tự động hóa khâu tưới tiêu đang được nông dân các vùng chuyên canh áp dụng rộng rãi tạo nên cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật trong canh tác rau màu.
Đặc biệt, với việc đầu tư nhà lưới trồng rau an toàn, Hợp tác xã nông nghiệp tổng hợp Hòa Thạnh đã giúp giảm sâu bệnh, giảm chi phí sản xuất, mỗi năm quay từ 10-11 vòng rau màu thực phẩm; nông dân thu lãi ròng mỗi vụ không dưới 50 triệu đồng/ha, qua đó giúp nghề trồng rau màu phát triển bền vững, đáp ứng nguồn nông sản sạch, an toàn cho thị trường.
Nằm ven biển Gò Công (Tiền Giang), trong quý 1/2024, huyện Gò Công Đông đã xuống giống được 5.620ha rau màu các loại, sản lượng thu hoạch đạt trên 87.000 tấn sản phẩm.
Huyện định hướng nông dân phát triển cây màu tại những địa bàn ven biển khó khăn, thích ứng biến đổi khí hậu và giảm nhẹ thiên tai do hạn-mặn trong mùa khô hàng năm. Tùy theo đặc thù từng vùng, từng tiểu vùng, nông dân chọn phát triển những cây màu chủ lực và xây dựng mô hình sản xuất phù hợp, ứng dụng khoa học công nghệ thâm canh nhằm tăng năng suất, sản lượng, chất lượng nông sản hàng hóa./.