*Thành công trên đất Tổ
Xã Cao Xá là vựa lúa lớn nhất của huyện Lâm Thao, từ nhiều năm nay, J02 đã trở thành giống lúa chủ đạo và đưa vào trồng đại trà tại xã. Mỗi năm xã đưa trên 90% diện tích đất trồng lúa vào gieo trồng giống lúa Nhật J02; trong đó, vụ Xuân ổn định 405 ha, vụ mùa là 370 ha.
Bà Bùi Thị Thanh, thôn Đông Thịnh, xã Ca Xá cho biết, vụ Mùa năm 2021, giống lúa J02 cho năng suất thu hoạch từ 72-75 tạ /ha gấp 1,5 lần so với một số giống khác, nếu thâm canh tốt, nhiều ruộng cho năng suất đạt 80 tạ/ha. Đặc biệt, hạt gạo J02 tròn, mẩy, chất lượng rất cao, ăn cơm rất ngon và thơm. "Giống Khang dân chỉ bán được 7.000 đồng/kg, nhưng giống lúa này bán 12.000 đồng/kg”, bà Thanh bày tỏ.
Gia đình bà Thanh đã chuyển toàn bộ diện tích lúa giống cũ sang trồng giống lúa mới. Theo bà Thanh, giống này thích nghi và chịu được thời tiết nóng, lạnh, bệnh dịch và sâu bệnh; nhất là vụ Chiêm giúp bà con giảm chi phí đầu tư về phân bón, thuốc trừ sâu.
Lãnh đạo xã Cao Xá cho biết, việc đưa giống lúa J02 vào sản xuất đại trà là quyết định ở từng hộ nông dân. Do thực tế đã chứng minh giá trị và chất lượng sản phẩm của J02 khiến nông dân tự nguyện đưa vào sản xuất. Nói cách khác chính giống lúa J02 đã khẳng định sự gắn bó trên đồng đất này. Nhờ hiệu quả, J02 từng bước “đánh bật” tất cả các giống lúa lai và lúa thuần khác trên địa bàn.
Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Lâm Thao cho biết, việc sản xuất giống lúa chất lượng cao J02 tại cánh đồng lớn xã Cao Xá đem lại lợi nhuận trên 21 triệu đồng/ha; lãi thuần cao gấp hơn nhiều lần so với việc sản xuất giống lúa Khang Dân 18. Đây là mức thu nhập khá cao cho nông dân sản xuất lúa J02 so với việc sản xuất các giống lúa thông thường.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Phú Thọ, giống lúa J02 thích hợp với điều kiện thổ nhưỡng khí hậu ở Phú Thọ, phù hợp gieo cấy trên đất vàn, vàn cao. Cây lúa sinh trưởng, phát triển khá; khả năng chịu rét, chống đổ tốt, năng suất khá cao trong vụ xuân, hạt gạo tròn, chất lượng cơm dẻo, vị đậm đà, thơm, ngon.
Với đặc tính ưu việt, ngành nông nghiệp Phú Thọ đã lựa chọn đưa vào cơ cấu giống lúa của tỉnh với mục tiêu nâng cao năng suất, chất lượng gắn với thị trường tiêu thụ. Từ những mô hình điểm ban đầu, hiện nay giống lúa J02 đã được gieo trồng ở tất cả 13 huyện, thành, thị trên địa bàn tỉnh, trong đó tập trung chủ yếu ở các huyện: Lâm Thao, Thanh Ba, Thanh Thủy, Hạ Hòa, Việt Trì, sản lượng ước đạt 19.500 tấn lúa thương phẩm.
* "Cơn sốt” J02
Bà Nguyễn Thị Tâm, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Giống, Vật tư nông nghiệp Công nghệ cao Việt Nam đóng trên địa bàn Phú Thọ, người góp phần tạo nên “cơn sốt” giống lúa Nhật Bản cho biết, J02 là giống lúa thuần dòng Japonica có nguồn gốc từ Nhật Bản được Viện Di truyền nông nghiệp nhập nội và tuyển chọn. Năm 2011, Viện Di truyền đã giao cho Công ty cổ phần Giống, Vật tư nông nghiệp Công nghệ cao Việt Nam độc quyền sản xuất và phân phối. Phú Thọ là địa phương đầu tiên trong cả nước được công ty chọn để gieo trồng thử nghiệm giống lúa này. Từ đó, J02 bén rễ tại Phú Thọ.
Bà Tâm cho biết, khi đưa giống lúa mới này vào khảo nghiệm trên địa bàn tỉnh, nhiều người e dè bởi chưa có kỹ thuật thâm canh, chưa biết đất nào, khí hậu nào phù hợp, nhưng nhờ kiên trì vừa tổ chức mô hình, vừa tổng kết đúc rút kinh nghiệm, giống lúa này đã được thử nghiệm thành công. Sau 3 tháng hồi hộp mong chờ, khi thu hoạch sản phẩm, chất lượng gạo J02 mặc dù không ngon bằng gạo sản xuất tại Nhật, nhưng ở Việt Nam cũng chưa có gạo nào ăn ngon bằng. Khi nấu cơm lên mùi rất thơm, ăn rất dẻo, không giống độ dẻo của gạo Tám thơm của Việt Nam.
Năm 2013, giống lúa Nhật J02 được Hội đồng Khoa học của Việt Nam công nhận. Sau đó, được công ty tiếp tục trồng thử nghiệp tại Hải Phòng, Nam Định và được nông dân đón nhận, đánh giá cao. Từ thử nghiệp thành công tại các vùng trung du, miền núi, công ty mạnh dạn mang giống lúa J02 phát triển tiếp ở miền Trung, rồi vào Tây Nguyên.
Tại các vùng đất này, giống lúa J02 tiếp tục cho năng suất cao, chất lượng gạo ngon và tính chống chịu rất tốt, đặc biệt là chịu rét giỏi, chịu được nắng nóng, thời tiết khắc nghiệt, phù hợp với trà sớm, trà trung đều, chân vàn, chân trũng, chân một lúa một cá đều thích nghi.
Đặc biệt, năm 2014, giống lúa JO2 do Công ty độc quyền sản xuất năm 2014 được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận là giống lúa quốc gia. Giống lúa này còn nằm trong Top giống lúa mang lại hiệu quả cao cho người sản xuất và được gieo cấy trên diện tích 30 nghìn ha trên cả nước. Riêng tỉnh Phú Thọ đã có gần 10.000 ha sản xuất giống Japonica trong một vụ. Nhiều nơi khác như Yên Bái, Lào Cai, Sơn La, Điện Biên cũng đang mở rộng diện tích giống lúa này.
* Đi đầu trong ứng dụng công nghệ cao
Không chỉ có đóng góp lớn cho ngành lúa gạo Việt Nam, Công ty cổ phần Giống Vật tư nông nghiệp công nghệ cao Việt Nam còn chọn lọc, thuần hóa, lai tạo, nhiều giống lúa, giống ngô và các giống cây trồng khác có chất lượng tốt, năng suất cao cung ứng cho nông dân.
Hiện nay, công ty đang triển khai nhiều mô hình ứng dụng công nghệ cao như mô hình trồng giống lúa thảo dược; mô hình nhân giống khoai tây sạch bệnh bằng công nghệ khí canh; phục tráng giống bưởi đặc sản Đoan Hùng bằng phương pháp vi ghép đỉnh sinh trưởng phục vụ kế hoạch mở rộng diện tích bưởi của tỉnh. Gần đây, công ty đã nuôi cấy, ghép tế bào thành công giống lan Hồ Điệp phục vụ nhu cầu hoa tết của người dân; triển khai nhân rộng mô hình dưa lưới Nhật, dưa lê trồng trong nhà lưới ra địa bàn.
Song song với lĩnh vực giống cây trồng, công ty đã cung cấp số lượng lớn vật tư đầu vào cho sản xuất nông nghiệp như giống lúa lai, các giống lúa thuần, cây lâm nghiệp được sản xuất từ nguồn hạt nhập ngoại, từ nuôi cấy mô tế bào có chất lượng cao, phân bón lá phức hữu cơ… góp phần không nhỏ hiện thực hóa mục tiêu đảm bảo an ninh lương thực, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp ở Phú Thọ và một số tỉnh.
Phát huy ưu thế của những sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao, để đưa kết quả nghiên cứu ứng dụng trong sản xuất, công ty còn thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn, trình diễn kỹ thuật, hội nghị, hội thảo đầu bờ cho hàng nghìn lượt nông dân ở Phú Thọ, Hà Giang, Điện Biên, Vĩnh Phúc, Hòa Bình, Bắc Ninh, Bắc Giang, Thái Bình, Nam Định, Hải Dương, Thanh Hóa, Nghệ An, Hải Phòng, Hà Nội…
Với những kết quả đạt được, công ty đã được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trao giải Bông lúa vàng cho sản phẩm phân bón lá phức hữu cơ cao cấp Pomior và giống lúa thuần JO2, cùng nhiều cờ thi đua, bằng khen của Trung ương, địa phương./.
