Tại Lễ trao giải của tổ chức World Travel Awards (WTA) lần thứ 30, Vườn quốc gia Cúc Phương tiếp tục được vinh danh là vườn quốc gia hàng đầu châu Á trong năm 2023. Đây là lần thứ năm liên tiếp (2019, 2020, 2021, 2022, 2023) Vườn quốc gia Cúc Phương giữ danh hiệu này.
World Travel Awards là một trong những giải thưởng trong ngành du lịch trên toàn cầu, nhằm tôn vinh các địa điểm du lịch xuất sắc và góp phần thúc đẩy ngành du lịch phát triển bền vững.
Vườn quốc gia Cúc Phương có diện tích 22.408 ha nằm trên địa bàn của 14 xã, 4 huyện thuộc 3 tỉnh Ninh Bình, Hòa Bình và Thanh Hóa. Địa hình rừng Cúc Phương chủ yếu là núi đá vôi có độ chênh cao trung bình so với mặt biển từ 400 - 450 m. Mang đặc trưng rừng mưa nhiệt đới, Cúc Phương chứa hệ giá trị đa dạng sinh học vô cùng quý giá, là một trong những nơi có tính đa dạng sinh học cao của Việt Nam với nhiều loài động, thực vật quý hiếm có tên trong Sách đỏ của Việt Nam.
Tính đến nay đã ghi nhận 2427 loài, thuộc 931 chi, 231 họ thực vật, trong đó có 430 loài cây thuốc, 229 loài cây ăn được, 240 loài cây có thể sử dụng làm thuốc nhuộm, 137 loài cho tanin... 57 loài được ghi trong Sách Đỏ Việt Nam năm 2007 và Sách đỏ IUCN năm 2020, và 15 loài thực vật đặc hữu như: Chè hoa vàng Cúc Phương, Thu hải đường Cúc Phương, Lan Việt; Trâm Cúc Phương, Dị hùng Cúc Phương.
Bên cạnh sự đa dạng của thảm thực vật, khu hệ động vật Cúc Phương cũng vô cùng phong phú và độc đáo. Kết quả nghiên cứu đã ghi nhận 669 loài có xương sống thuộc 120 họ, 35 bộ, bao gồm: 138 loài thú, 337 loài chim, 80 loài bò sát, 48 loài lưỡng cư, 66 loài cá, trong đó có 73 loài động vật có tên trong Sách Đỏ Việt Nam và Danh lục IUCN 2020, 3 loài đặc hữu là Sóc bụng đỏ đuôi hoe, cá Niết Cúc Phương và Thằn lằn tai Cúc Phương.
Về động vật không xương sống, có 1.899 loài thuộc 169 họ, 33 bộ, 6 lớp và 3 ngành. Trong đó lớp côn trùng đóng vai trò chính có số lượng rất lớn như Bộ cánh cứng 454 loài, Bộ cánh vẩy 378 loài và Bộ cánh màng 314 loài.
Cùng với sự đa dạng và phong phú về khu hệ động, thực vật, Cúc Phương còn là một bảo tàng thiên nhiên tuyệt vời lưu giữ nhiều dấu tích của sự sống từ thời tiền sử cho đền ngày nay. Đó là các hoá thạch, các hài cốt, các công cụ… trong các hang động - những lài liệu quan trọng ghi lại cuộc sống của muôn loài, ghi lại sự biến đổi thăng trầm của lịch sử phát triển địa chất qua các thời kỳ. Ở Cúc Phương, các nhà khoa học khảo cổ, lịch sử đã và đang công bố nhiều phát hiện có giá trị đặc biệt, nhất là về cổ sinh học và khảo cổ học, gắn với hệ thống hang động khô.
Với vẻ đẹp tự nhiên tuyệt vời, đa dạng sinh học phong phú và các hoạt động du lịch hấp dẫn, Vườn quốc gia Cúc Phương đã xứng đáng nhận được sự công nhận này. Sự vinh danh này là minh chứng cho sự cố gắng không ngừng của các cơ quan quản lý và cộng đồng trong việc bảo tồn và phát triển du lịch bền vững tại Cúc Phương.
