Mới đây, Thương vụ Việt Nam tại Philippines dẫn thông tin thống kê từ Cơ quan quản lý cấp phép nhập khẩu gạo thuộc Bộ Nông nghiệp Philippines cho biết, tính đến cuối tháng 10/2024, Philippines đã nhập khẩu tổng số 3,68 triệu tấn gạo.
Con số này cao hơn rất nhiều so với cùng kỳ năm 2023 (trong 10 tháng cùng kỳ năm 2023, Philippines nhập khẩu 2,84 tấn gạo), và vượt qua tổng lượng gạo nhập khẩu năm 2023 của Philippines - theo tính toán của Cơ quan quản lý cấp phép nhập khẩu gạo thuộc Bộ Nông nghiệp Philippines, tổng lượng gạo nhập khẩu của Philippines năm 2023 là 3,61 triệu tấn. Tính riêng từ đầu năm đến ngày 24/10, Philippines nhập khẩu 380.541,58 tấn gạo, cao hơn rất nhiều so với con số 163.217,40 tấn gạo nhập khẩu trong tháng 10/2023.
Việt Nam vẫn giữ vững ngôi đầu xuất khẩu gạo vào thị trường Philippines. Tính đến cuối tháng 10/2024, Philippines nhập khẩu 2,91 triệu tấn gạo từ Việt Nam, chiếm hơn 79% trong tổng số 3,68 triệu tấn gạo nhập khẩu của Philippines. Đứng thứ hai là Thái Lan với 457.673,28 tấn, chiếm 12,4%. Tiếp theo là Pakistan với 162.369,48 tấn, chiếm 4,5%, và Myanmar và Ấn Độ lần lượt là 114.766,75 tấn và 22.039,04 tấn. Với xu hướng tăng trưởng này, dự báo tổng lượng gạo nhập khẩu của Philippines trong cả năm 2024 sẽ ở mức trên 4 triệu tấn, có thể đạt 4,5 triệu tấn.
Trong 9 tháng năm 2024, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hai chiều giữa Việt Nam và Philippines đạt gần 6,5 tỷ USD, tăng trên 20% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, xuất khẩu đạt trên 4,6 tỷ USD, tăng 20,7% so với cùng kỳ năm 2023 và nhập khẩu đạt gần 1,9 tỷ USD, tương đương với cùng kỳ năm 2023. Với đà tăng trưởng như hiện nay, dự báo tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Philippines trong năm 2024 sẽ lần đầu tiên vượt mức 8 tỷ USD, đạt khoảng 8,5 tỷ USD, trong đó xuất siêu trên 3 tỷ USD.
Hiện đang có khoảng 35 mặt hàng/ngành hàng của Việt Nam xuất khẩu vào thị trường Philippines. Trong 9 tháng năm 2024, có 20 mặt hàng/ngành hàng của Việt Nam xuất khẩu vào thị trường Philippines có mức tăng trưởng xuất khẩu dương so với cùng kỳ năm 2023, trong đó có những mặt hàng có mức tăng trưởng cao như gạo tăng 53,3%; cà phê tăng 120,7%; hạt tiêu tăng 37,6%; phân bón các loại tăng 21,6%; sản phẩm từ sắt thép tăng 71,2%; điện thoại các loại và linh kiện tăng 42,8%; máy ảnh, máy quay phim và linh kiện tăng 64,6%.
Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, kim ngạch xuất khẩu gạo trong 10 tháng năm 2024 đã đạt 4,86 tỷ USD - vượt qua con số 4,67 tỷ USD của cả năm 2023. Theo đó, tính chung 10 tháng năm 2024, giá trị xuất khẩu các mặt hàng nông sản đạt 27,38 tỷ USD, tăng 25,6%. Trong bức tranh sáng của ngành hàng nông lâm thủy sản điểm tên mặt hàng gạo.
Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu gạo trong 10 tháng năm 2024 đã đạt 4,86 tỷ USD - vượt qua con số 4,67 tỷ USD của cả năm 2023. So với cùng kỳ năm ngoái, giá trị xuất khẩu mặt hàng này tăng 23,4%. Bên cạnh đó, giá gạo xuất khẩu bình quân 10 tháng năm 2024 ước đạt hơn 626 USD/tấn, tăng 12% so với cùng kỳ năm 2023. Đây cũng là mức giá bình quân cao kỷ lục so với những năm trước đó.
Cũng theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tính đến hết tháng 9/2024, xuất khẩu sang thị trường Philippines tăng mạnh 53,3%, thị trường Indonesia tăng 35,1% và thị trường Malaysia tăng gấp 2,3 lần so với cùng kỳ năm ngoái.
Ông Phùng Đức Tiến - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - đánh giá, năm ngoái Việt Nam xuất khẩu hơn 8 triệu tấn. Năm nay mới 10 tháng, lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam đã lên tới 7,8 triệu tấn. Nếu tính cả hai tháng cuối năm, xuất khẩu gạo của Việt Nam chắc chắn sẽ vượt con số của năm 2023.
Cũng theo ông Phùng Đức Tiến, vừa qua, Ấn Độ gỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo, giảm thuế xuất khẩu nên giá gạo 5% tấm của Việt Nam bị ảnh hưởng. Song, phân khúc gạo thơm, gạo cao cấp của nước ta lại bán được giá cao và rất ổn định. Đây là điều đáng mừng. Với những kết quả đạt được trong 10 tháng, xuất khẩu gạo đạt mục tiêu vượt 5 tỷ USD./.
Bộ Công Thương đánh giá, với khoảng cách địa lý gần, tương đồng về văn hóa tiêu dùng... Philippines là thị trường có nhiều tiềm năng cho các sản phẩm hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam.
Thị trường Philippines không đòi hỏi quá cao hay quá khắt khe trong tiêu thụ các loại sản phẩm hàng hóa, dịch vụ. Nhu cầu tiêu dùng trong nước đối với hàng hóa, dịch vụ lớn nhưng phụ thuộc nhiều vào các sản phẩm nhập khẩu.
Gạo của Việt Nam phù hợp với thị hiếu, thói quen tiêu dùng và đáp ứng được nhu cầu đa dạng của người dân Philippines, từ số lượng lớn dân số có thu nhập trung bình và thấp cho đến các tầng lớp giàu có, giá cả phải chăng nên có tính cạnh tranh. Ngoài ra, nguồn cung gạo Việt Nam ổn định cả về số lượng và giá cả, có thể đáp ứng được nhu cầu nhập khẩu hằng năm của Philippines. Khoảng cách địa lý gần nên chi phí thấp và thuận tiện trong chuyên chở.
Gạo Việt Nam cũng tận dụng được ưu thế trong các hiệp định thương mại song phương và đa phương mà hai bên tham gia, như Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA); Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP)... trong khi các đối tác ngoài ASEAN của Philippines (như Ấn Độ, Pakistan) không có.
