Trái cây được mùa nhưng mất giá
Hiện trái cây đang vào chính vụ thu hoạch, do đó nguồn cung ra thị trường đang tăng. Theo Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, có khoảng 1,2 triệu tấn trái cây cần tiêu thụ trong quý 2 này, trong đó tập trung chủ yếu ở Nam Bộ. Trái cây nghịch vụ cũng chiếm tới hơn 50% sản lượng, tuy nhiên hầu hết đều đang có dấu hiệu lặp lại điệp khúc "được mùa, mất giá".
Cụ thể như thời điểm này mọi năm, giá bơ là 25.000 đồng/kg, nay chỉ còn 18.000 - 20.000 đồng/kg. Thanh long ruột đỏ tại Tiền Giang giảm còn 14.000 đồng/kg, thanh long ruột trắng giảm còn 9.000 đồng/kg. Dưa hấu giảm còn 7.000 đồng/kg...
Với 0,5 ha đất, anh Sang (xã Tân Khánh Trung, Lấp Vò, Đồng Tháp) hái được khoảng 15 tấn xoài. Bội thu nhưng anh vẫn không vui. 1 kg xoài Cát Chu thương lái mua 5.000 đồng. Công chăm sóc, phân, thuốc coi như lỗ vốn. Xoài đặc sản giá đã như vậy, loại kém ngon như xoài Đài Loan, giá chỉ còn 2.000 đồng/kg.
"Xoài giờ rẻ quá, neo hoài. Càng neo càng chết", anh Võ Thanh Sang, xã Tân Khánh Trung, Lấp Vò, Đồng Tháp, chia sẻ.
Đồng bằng sông Cửu Long có khoảng 307.000 ha cây ăn trái. Hiện giá bán các loại khá thấp. Như xoài, giá bán từ 2.000 - 6.000 đồng/kg tùy loại. Mít, thanh long cũng thấp hơn nhiều so với các năm.
Để tránh điệp khúc “được mùa mất giá”
Do chán nản vì giá trái cây giảm, một số nông dân trồng thanh long, xoài Đài Loan quyết định chặt bỏ vườn. "Cực mà không có lời. Vì vậy mình phá bỏ, tìm cái cây khác trồng để có nguồn thu nhập nuôi sống gia đình", ông Mai Văn Bé Tư, xã Trung Hòa, Chợ Gạo, Tiền Giang, cho hay.
Theo các doanh nghiệp, giá trái cây nhiều loại ở Đồng bằng sông Cửu Long xuống thấp là do xuất khẩu sang Trung Quốc gặp khó. Để tháo gỡ, các địa phương đã kết nối với các thương nhân ở TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội tiêu thụ nội địa.
Mặc khác, các địa phương cũng liên kết với các doanh nghiệp tạo vùng nguyên liệu tại chỗ, vừa xuất khẩu các sản phẩm tươi, vừa chế biến chuyên sâu.
Đây là hướng đi lâu dài. Trước mắt, nhà vườn trồng cây ăn trái đang đối diện với nhiều khó khăn khi giá cả bấp bênh. Nông dân lại tiếp tục với điệp khúc trồng, chặt.
Trước đó nhiều nhà vườn thanh long ở Bình Thuận chặt cây, nhổ trụ để lấy đất trồng lại cây màu khác, vì không thể duy trì loại cây này khi giá cả đã xuống quá thấp.
Vào cuối tháng 3 vừa qua, gia đình anh Nguyễn Ngọc Hải ở thôn Bình Thuỷ, xã Phan Rí Thành, huyện Bắc Bình thuê xe và nhân công nhổ bỏ gần 500 trụ thanh long trong tổng số 3.000 trụ. Anh Hải cho biết, không còn cách nào khác, phải tìm cách lấy ngắn nuôi dài. Vừa rồi lứa thanh long nghịch vụ, tốn hơn 50 triệu đồng tiền điện chong đèn cho trái vụ, trái ra hơn 10.000 tấn, nhưng với giá hiện nay từ 800 - 1.500 đồng/kg, trong khi đó, tiền công cắt trái hết 500 đồng/kg, chưa kể việc thương lái chọn trái (1 tấn chỉ chọn được 300 - 400kg trái đạt yêu cầu) thì anh Hải lỗ nặng, vì vậy anh quyết định nhổ bỏ bớt.
“Hiện nay đã nhổ tạm thời 500 trụ để trồng cỏ nuôi bò, dê kiếm thêm thu nhập để bù lại cho thanh long, còn chưa có hướng trồng cây gì”, anh Hải nói.
Cũng bị "đường cùng" như gia đình anh Hải ở huyện Bắc Bình, gia đình anh Nguyễn Văn Hùng, xã Mương Mán, huyện Hàm Thuận Nam cũng phải nhổ 500 trụ thanh long trên tổng số 1.000 trụ. Còn việc trồng cây gì thay thế, thì anh Hùng đang tính: “Hiện giờ đã nhổ 500 trụ, còn để lại 500 trụ để canh, chứ nhổ hết cũng bấp bênh, để hết cũng không hy vọng”.
Tại hội nghị về tình hình sản xuất và tiêu thụ thanh long diễn ra tại Bình Thuận ngày 21/2, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho biết, ngành nông nghiệp luôn luôn đối mặt với 3 biến động lớn là biến đổi khí hậu, biến động thị trường và biến chuyển xu thế tiêu dùng, nếu không hiệp lực thì khó mà vượt qua. Để tránh điệp khúc “được mùa mất giá”, “trồng rồi lại chặt”, trước tiên người trồng cần tổ chức lại sản xuất, khắc phục tình trạng sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, tự phát.
