Giáo dục – khoản đầu tư dài hạn ngày càng đắt đỏ
Giáo dục từ lâu đã được coi là khoản đầu tư quan trọng nhất của mỗi gia đình. Tuy nhiên, khoản đầu tư này đang trở nên “nặng gánh” hơn bao giờ hết. Theo dự báo, học phí các trường đại học, đặc biệt là khối trường tư thục, chương trình chất lượng cao hay quốc tế, có thể tăng từ 8 – 10% mỗi năm, thậm chí cao hơn ở một số ngành đặc thù.
Chị Nguyễn Thị Hiền (30 tuổi, Thái Nguyên) chia sẻ: “Dù mới kết hôn chưa lâu, vợ chồng tôi đã bàn đến chuyện tham gia các gói tích lũy để sau này khi con xuống Hà Nội học đại học, mình có thể lo được tiền thuê nhà và sinh hoạt phí. Không chuẩn bị từ bây giờ thì đến lúc đó sẽ rất chật vật”.
Ở một góc nhìn khác, với những gia đình cho con học trường quốc tế, con số chi tiêu còn lớn hơn. Anh Ngô Mạnh Trường (42 tuổi), trưởng phòng tài chính một doanh nghiệp tại Hà Nội, cho biết: “Hai con tôi đang học tiểu học ở trường quốc tế, mỗi năm khoảng 200 triệu đồng tiền học phí. Chúng tôi dự định khi con hết cấp 3 sẽ cho đi du học, nên buộc phải đều đặn tích lũy. Thời buổi này, để con có tương lai tốt, cha mẹ không thể không tính xa”.
Không chỉ nhắm tới học hành, nhiều bậc phụ huynh còn mở rộng mục tiêu tài chính cho con: hỗ trợ mua nhà, khởi nghiệp hay đơn giản là giúp con có khoản dự phòng sau khi tốt nghiệp. Anh Đinh Văn Nam (36 tuổi, kỹ sư công trình, Hải Phòng) kể: “Tôi lập quỹ tích lũy cho con từ khi cháu 2 tuổi. Tôi không biết con sẽ chọn học cao học, đi du học hay khởi nghiệp, nhưng tôi muốn khi đến thời điểm, con có quyền lựa chọn nhờ khoản dự phòng mình đã chuẩn bị”.
Tư duy tích lũy sớm – xu hướng nổi bật trong các gia đình trẻ
Theo các chuyên gia, tư duy “tích lũy sớm cho con” đang dần trở thành xu hướng rõ rệt, đặc biệt trong nhóm các gia đình trẻ có điều kiện tài chính ổn định. Ông Bùi Đình Thọ, chuyên gia tư vấn tài chính tại Hà Nội, nhận định: “Khoảng ba năm trở lại đây, số phụ huynh quan tâm đến các giải pháp tích lũy cho con tăng đáng kể. Họ thường bắt đầu khi con mới chào đời hoặc ngay khi bước vào tiểu học để có đủ thời gian chuẩn bị cho giai đoạn quan trọng nhất là đại học và những bước trưởng thành ban đầu”.
Thay vì chỉ phụ thuộc vào một kênh duy nhất, các gia đình thường lựa chọn kết hợp nhiều giải pháp. Kênh truyền thống như gửi tiết kiệm dài hạn vẫn được ưa chuộng vì tính an toàn, trong khi đầu tư quỹ mở, cổ phiếu hay trái phiếu lại hấp dẫn nhờ khả năng sinh lời cao hơn. Với một số gia đình, vàng và bất động sản nhỏ lẻ cũng là hình thức tích lũy quen thuộc.
Đặc biệt, trong bối cảnh thị trường bảo hiểm nhân thọ phục hồi sau giai đoạn khó khăn, bảo hiểm tích lũy cũng được nhiều phụ huynh xem như một lựa chọn. Khác với các kênh đầu tư đơn thuần, bảo hiểm vừa tạo ra khoản tích lũy dài hạn, vừa mang tính bảo vệ tài chính trong trường hợp rủi ro như bệnh tật, tai nạn.
Một số doanh nghiệp bảo hiểm đã phát triển sản phẩm chuyên biệt cho mục tiêu giáo dục. Điển hình, Manulife Việt Nam giới thiệu gói “Xanh Ước Mơ”, trong đó khách hàng vừa được cam kết mức lãi suất tối thiểu, vừa có cơ chế gia tăng quyền lợi bảo hiểm khi sinh thêm con hoặc theo từng năm hợp đồng. Mặc dù còn mới mẻ, nhưng theo ghi nhận, sản phẩm này thu hút sự quan tâm của nhiều gia đình trẻ.
Chị Mai Linh Ngọc (34 tuổi, TP.HCM) cho biết vừa tham gia gói bảo hiểm tích lũy 15 năm, mức phí 25 triệu đồng/năm. “Tôi chọn vì muốn vừa tích lũy, vừa có bảo vệ. Nếu chẳng may gặp vấn đề sức khỏe, mình cũng có chỗ dựa tài chính, còn nếu mọi việc suôn sẻ, đây sẽ là khoản lo cho con sau này”.
Dù vậy, giới chuyên gia khuyến nghị phụ huynh nên tìm hiểu kỹ các điều khoản, cân đối giữa mục tiêu tích lũy và khả năng tài chính thực tế để lựa chọn giải pháp phù hợp, tránh tâm lý chạy theo xu hướng.
Tích lũy – không chỉ là tiền, mà còn là cam kết
Điểm đáng chú ý là nhiều phụ huynh xem việc tích lũy cho con không đơn thuần là kế hoạch tài chính, mà còn là một “cam kết tinh thần”. Như lời chị Ngọc chia sẻ: “Mỗi lần đóng phí, tôi coi đó như lời nhắc nhở rằng mình không được lơ là với tương lai của con. Khi con trưởng thành, mình có thể tự tin nói rằng đã chuẩn bị cho con một khoản dự phòng”.
Ở nhiều gia đình, việc tích lũy sớm cũng tạo thói quen quản lý tài chính khoa học. Thay vì chi tiêu cảm tính, các bậc cha mẹ bắt đầu cân nhắc nhiều hơn đến những khoản chi dài hạn, lên kế hoạch cho từng giai đoạn học tập của con.
Các chuyên gia cho rằng, trong bối cảnh nền kinh tế biến động, lạm phát có thể ăn mòn giá trị tiền tệ, việc tích lũy sớm cho giáo dục sẽ giúp gia đình chủ động hơn. Dù chọn giải pháp nào, điểm chung là cha mẹ phải bắt đầu từ sớm và kiên trì duy trì, bởi “đường dài” để con cái trưởng thành thường kéo dài ít nhất 18 – 22 năm.
