Sau một cuộc bỏ phiếu công khai của hơn 37.000 người, Oxford thông báo "Thối não - brain rot" là từ nổi bật của năm 2024.
Các chuyên gia ngôn ngữ của Oxford đã lên một danh sách ngắn gồm sáu từ để phản ánh tâm trạng định hình trong năm 2024. Sau 2 tuần bỏ phiếu công khai, thảo luận rộng rãi, các chuyên gia của Oxford đã cùng nhau xem xet các ý kiến đóng góp của công chúng, kết quả bỏ phiếu và dữ liệu ngôn ngữ trước khi tuyên bố "thối não-brain rot" là từ của năm 2024.
"Thối não - brain rot" được định nghĩa là sự suy thoái về sức khỏe tinh thần và trí tuệ của con người do tiêu thụ quá nhiều nội dung trực tuyến tầm thường hoặc không có tính thách thức.
Các chuyên gia của Oxford nhận thấy rằng "thối não - brain rot" đã trở nên nổi bật trong năm nay như thuật ngữ thể hiện sự lo ngại về tác động của việc tiêu thụ quá mức số lượng lớn nội dung kém chất lượng, đặc biệt là trên các nền tảng mạng xã hội. Thuật ngữ ngày đã tăng tần suất lên khoảng 230% giữa năm 2023 và 2024.
Từ "thối não - brain rot" được phát hiện sử dụng đầu tiên vào năm 1854 trong cuốn sách Walden của Henry David Thoreau, trong đó kể lại những trải nghiệm sống một lối sống đơn giản trong thế giới tự nhiên. Là một phần trong kết luận của ông, Thoreau chỉ trích xu hướng xã hội đánh giá thấp những ý tưởng phức tạp, hoặc những ý tưởng có thể được giải thích theo nhiều cách khác nhau, mà ủng hộ những ý tưởng đơn giản, và coi đây là dấu hiệu của sự suy giảm chung về nỗ lực tinh thần và trí tuệ: "Trong khi nước Anh nỗ lực để chữa bệnh thối củ khoai tây, liệu có nỗ lực nào để chữa "thối não - brain rot" - căn bệnh đang lan rộng và gây tử vong nhiều hơn không?
Thuật ngữ này đã mang một ý nghĩa mới trong thời đại kỹ thuật số, đặc biệt trong 12 tháng qua. Ban đầu thu hút được sự chú ý trên nền tảng truyền thông xã hội - đặc biệt là trên Tik Tok trong cộng đồng gen Z và gen Alpha - "Thối não - brain rot" hiện đang được sử dụng rộng rãi hơn, như trong lĩnh vực báo chí, trong bối cảnh xã hội lo ngại về tác động tiêu cực của việc tiêu thụ quá nhiều nội dung trực tuyến.
Trong năm 2024, "thối não - brain rot" sử dụng để mô tả nguyên nhân và kết quả của việc này, đề cập đến nội dung chất lượng thấp, giá trị thấp trên các nền tảng mạng xã hội và Internet, cũng như những tác động tiêu cực của việc tiêu thụ loại nội dung này đối với mỗi cá nhân hoặc xã hội.
Sự gia tăng của "brain rot" không chỉ đơn thuần là một hiện tượng ngôn ngữ mà còn phản ánh một thực trạng xã hội đáng lo ngại khi người dùng dành quá nhiều thời gian cho việc tiêu thụ các nội dung ngắn, dễ tiêu hóa trên mạng xã hội, khả năng tập trung và tư duy sâu sắc sẽ dần bị bào mòn.
Thay vì dành thời gian cho việc đọc sách, suy ngẫm hoặc tương tác trực tiếp với người khác, người dùng dễ dàng bị cuốn vào vòng xoáy của những thông tin vô bổ và các cuộc tranh cãi vô nghĩa trên mạng. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc và học tập mà còn làm suy giảm chất lượng cuộc sống và các mối quan hệ xã hội.
Trong bài viết "thối não - brain rot: Tác động đến sức khỏe tâm thần của thanh thiếu niên" trên trang web của Viện Newport, trong đó nhận định rằng: Trên thực tế, việc dành nhiều thời gian cho điện thoại thông minh hoặc trước máy tính có vẻ vô hại. Tuy nhiên, về lâu dài, hành vi não thối có thể gây tổn hại đến sức khỏe tinh thần và cảm xúc của bạn.
Làm thế nào để ngăn ngừa bệnh "thối não - brain rot"
Để ngăn ngừa tình trạng não suy yếu, bạn cần phải chủ động trong việc sử dụng phương tiện truyền thông. Sức khỏe tinh thần và cảm xúc của bạn có thể được cải thiện khi bạn kiểm soát được việc sử dụng màn hình. Một số chiến lược tốt nhất bao gồm:
Đặt giới hạn thời gian sử dụng màn hình
Bắt đầu bằng cách theo dõi thời gian bạn dành cho việc duyệt, cuộn phương tiện truyền thông xã hội, xem video và chơi game. Bạn có thể ngạc nhiên khi phát hiện ra mình đầu tư bao nhiêu thời gian vào các hoạt động kỹ thuật số.
Tiếp theo, hãy đặt ra giới hạn về số giờ bạn ngồi trước màn hình mỗi ngày. Xóa các ứng dụng gây mất tập trung khỏi điện thoại. Tắt thông báo tin tức và phương tiện truyền thông xã hội. Và đừng tiêu thụ nội dung ngay trước khi đi ngủ. Khi bạn giới hạn thời gian sử dụng màn hình, hãy chú ý đến cảm giác của bạn.
Quản lý nguồn cấp dữ liệu của bạn
Bảo vệ không gian trí óc của bạn bằng cách lưu tâm đến những gì bạn tiêu thụ. Đừng khuất phục trước những tin tức giật gân và tiêu cực. Đa dạng hóa các nguồn phương tiện truyền thông của bạn để bạn duy trì được góc nhìn cân bằng hơn về thế giới. Hơn nữa, hãy bỏ theo dõi các tài khoản thường xuyên tạo ra cảm giác tức giận hoặc lo lắng. Lấp đầy nguồn cấp dữ liệu của bạn bằng nội dung tích cực giúp nâng cao tinh thần và truyền cảm hứng cho bạn.
Theo đuổi sở thích phi kỹ thuật số
Có một thế giới rộng lớn ngoài màn hình của bạn. Hãy làm quen lại với nó bằng cách đào sâu vào các sở thích và hoạt động mà bạn thích. Đi cắm trại. Nghe nhạc. Chơi một nhạc cụ hoặc học một nhạc cụ. Viết nhật ký. Làm tình nguyện cho một tổ chức mà bạn tin tưởng. Tập thể dục. Tập yoga hoặc thiền. Lên kế hoạch thời gian mỗi ngày để làm những việc khiến bạn vui vẻ và bình tĩnh.
Kết nối ngoại tuyến với những người tích cực
Bản năng đầu tiên của bạn có thể là cầm điện thoại lên để kết nối với người khác. Thay vào đó, hãy nỗ lực giao lưu với mọi người trong thế giới thực. Phát triển và nuôi dưỡng những mối quan hệ chân thực với bạn bè, gia đình và đồng nghiệp ủng hộ trực tiếp sẽ giúp giảm căng thẳng và mang lại cảm giác gắn bó sâu sắc hơn. Một cuộc khảo sát đối với những người từ 18 đến 25 tuổi cho thấy những người trẻ tuổi có mức độ triệu chứng trầm cảm thấp nhất khi họ được hỗ trợ về mặt cảm xúc nhiều hơn khi ngoại tuyến.
Tăng cường trí óc của bạn
Nếu bạn lo lắng rằng tâm trí của bạn có thể trở nên hỗn loạn, hãy thử thách nó. Tâm trí giống như một cơ bắp. Nó phát triển theo sự gắng sức. Thay vì cuộn, hãy học một ngôn ngữ nước ngoài hoặc một kỹ năng kỹ thuật mới. Nghiên cứu một khái niệm triết học mở rộng thế giới quan của bạn. Làm sắc bén trí óc của bạn bằng các câu đố toán học hoặc từ ngữ. Phát triển khả năng viết của bạn hoặc đọc về một giai đoạn trong lịch sử mà bạn không biết gì. Hãy kiềm chế sự thôi thúc trượt vào cuộn thoải mái. Thay vào đó, hãy rèn luyện lại bộ não của bạn.
Thực hiện một quá trình cai nghiện kỹ thuật số
Giới hạn thời gian sử dụng màn hình là tốt, nhưng việc ngắt kết nối hoàn toàn sẽ giúp bạn không ngừng suy nghĩ được nghỉ ngơi. Nó cũng cho phép bạn nhận thức rõ hơn về suy nghĩ, nhận thức và thói quen của mình. Một nghiên cứu cho thấy chỉ cần ngừng sử dụng mạng xã hội trong bảy ngày sẽ làm tăng đáng kể sức khỏe tinh thần được cảm nhận, so với bảy ngày sử dụng mạng xã hội.
Quá trình cai nghiện kỹ thuật số có thể diễn ra theo nhiều hình thức khác nhau. Bắt đầu bằng cách tạm dừng công nghệ trong thời gian ngắn, bằng cách ngắt kết nối trong 15 phút mỗi lần. Dần dần kéo dài thời gian đó hoặc nghỉ ngơi thường xuyên hơn. Đi chơi với bạn bè và thỏa thuận trước là không nhìn vào điện thoại trong suốt thời gian. Thực hiện một chuyến đi trong ngày—và tắt điện thoại trong suốt thời gian đó./.
