Sáng ngày 27/4, qua thông tin phản ánh của người dân thôn 13, xã Tân Trường (thị xã Nghi Sơn), Phóng viên Tạp chí Doanh nghiệp và Kinh tế xanh đã có mặt ghi nhận thực tế nhiều xe tải lớn chở đất chạy rầm rập trên đường, gây bụi mù, trên nhiều đoạn đường người dân xếp đá, cành rào tre để hạn chế các xe chở đất di chuyển sát nhà.
Theo tìm hiểu, vị trí các xe trọng tải lớn vào lấy đất thuộc khu mỏ đất ở địa phận xã Tân Trường (Thị xã Nghi Sơn). Tại khu vực mỏ, nhiều điểm đã bị bóc phong hóa, khai thác nham nhở; 4 máy xúc hoạt động hết công xuất, hàng chục xe trọng tải lớn đang đợi lấy đất; một số xe trọng tải lớn sau khi được chất đầy đất thì lầm lũi di chuyển từ mỏ ra ngoài, không phủ bạt; quá trình di chuyển khiến đường bụi mù.
3 lần khai thác đất trái phép
Để tìm hiểu về tính pháp lý của khu mỏ, phóng viên đã liên lạc với ông Nguyễn Anh Hùng, Chủ tịch UBND xã Tân Trường. Qua trao đổi nhanh qua điện thoại, ông Hùng xác nhận khu mỏ thuộc quyền khai thác của Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng Hải Phát (gọi tắt Công ty Hải Phát-PV). Tuy nhiên, doanh nghiệp này chưa được phép khai thác đất vì chưa có quyết định cho thuê đất của cấp có thẩm quyền.
Sau khi tiếp nhận thông tin từ phóng viên, đoàn cán bộ xã Tân Trường đã nhanh chóng có mặt tại hiện trường bắt quả tang Công ty Hải Phát đang khai thác đất trái phép. Tại biên bản kiểm tra hiện trường mỏ đất san lấp do Công ty Hải Phát làm chủ đầu tư lập vào 16h ngày 27/4/2022 xác định rõ: “Tại thời điểm kiểm tra có 4 máy xúc đang hoạt động tại khu vực mỏ; 05 xe vận chuyển (loại xe Howo) đang đậu tại khu vực mỏ. Mặt bằng mỏ được san lấp các đường vào và một số khu vực bị khai thác nham nhở, bóc phong hóa; Trên đường vào bắt gặp 02 xe vận chuyển đất từ khu vực mỏ đi ra ngoài. Tại hiện trường không có quản lý mỏ, chỉ có các công nhân lái máy và lái xe ô tô. Uỷ ban xã đã liên hệ đến quản lý mỏ của công ty để làm việc và yêu cầu toàn bộ các công nhân lái máy, lái ô tô dừng việc vận hành máy móc tại công trường”.
Làm việc với Phóng viên, ông Nguyễn Anh Hùng, Chủ tịch UBND xã Tân Trường đã cung cấp thêm thông tin về những vi phạm của Công ty Hải Phát trong thời gian qua.
Theo đó, tính đến ngày 27/4/2022, Công ty Hải Phát đã 3 lần khai thác đất khi chưa được cho thuê đất. Cụ thể: UBND xã Tân Trường đã lập biên bản 3 lần vào các ngày: 22/4; 23/4 và 27/4 (Biên bản ngày 27/4 PV đã nêu ở phần trên).
Trở lại ngày 22/4/2022, UBND xã Tân Trường lập Biên bản kiểm tra hiện trường khu vực mỏ đất san lấp do công ty Hải Phát làm chủ đầu tư, biên bản nêu rõ: “Tại hiện trường, thời điểm kiểm tra có 4 máy múc và nhiều ô tô vận chuyển tại khu vực mỏ, hiện trạng mỏ đã bị đào bới, khai thác đất với diện tích khoảng 1ha, có xe vận chuyển đất ra khỏi khu vực. Tại thời điểm kiểm tra đã liên hệ với quản lý mỏ nhưng không có mặt. Về mặt hồ sơ: Chưa có quyết định cho thuê đất có cấp có thẩm quyền. Yêu cầu công ty dừng ngay hoạt động khai thác khoáng sản, chiếm đất; thực hiện hoàn thiện hồ sơ khai thác, thuê đất theo quy định”.
Đến ngày 23/4, UBND xã Tân Trường tiếp tục phát hiện Công ty Hải Phát vẫn khai thác đất nên lập Biên bản. Biên bản này nêu: “Ngày 23/4/2022, UBND xã tiếp tục kiểm tra tại khu vực mỏ. Tại hiện trường, công ty vẫn triển khai khai thác đất, tại thời điểm kiểm tra vào hồi 14h30, tại hiện trường có 4 máy xúc, trong đó 2 máy đang hoạt động và có một số xe vận chuyển đất ra khỏi khu vực”.
Bất chấp chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh
Theo đó, ngày 24/2/2022, UBND tỉnh Thanh Hóa có Quyết định số 47/GB-UBND cho phép Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng Hải Phát (Giấy chứng nhận kinh doanh số 0106530769 do Phòng Đăng ký kinh doanh, Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội cấp, đăng ký lần đầu vào ngày 7/5/2014, đăng ký thay đổi lần thứ 8 ngày 23/11/2021; có địa chỉ tại số nhà 32, ngõ 88/61/67, phố Giáp Nhị, phường Thịnh Liệt, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội, Việt Nam) được khai thác khoáng sản để làm vật liệu san lấp tại xã Tân Trường, thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa.
Trong đó, diện tích mỏ là 9,77ha; Thời hạn khai thác: 4 năm 6 tháng kể từ ngày ký giấy phép, trong đó thời gian xây dựng là 5 tháng. Mục đích sử dụng khoán sản: Cung cấp nguồn vật liệu xây dựng thông thường phục vụ dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc Nam, qua tỉnh Thanh Hóa, đoạn qua Quốc lộ 45 – Nghi Sơn.
Điều này cho thấy Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng Hải Phát được cấp phép khai thác mỏ đất tại xã Tân Trường, thị xã Nghi Sơn. Tuy nhiên, theo Quyết định trên, trước khi khai thác đất, Công ty Hải Phát phải thực hiện trách nhiệm của nhà đầu tư: “Trước khi tiến hành khai thác, phải nộp thiết kế mỏ được lập, thẩm định, phê duyệt theo đúng quy định của pháp luật cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định; báo cáo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thanh Hóa để kiểm tra tại thực địa, xác định tọa độ, mặt bằng khai thác và cắm mốc giới hạn phạm vi khu vực được phép khai thác; phải thực hiện thủ tục chuyển đổi mục địch sử dụng đất, thuê đất theo quy định của pháp luật”.
Cũng theo Quyết định 47/GB-UBND của UBND tỉnh Thanh Hóa, trước khi tiến hành khai thác Công ty Hải Phát phải mở chi nhánh hạch toán thuế độc lập tại tỉnh Thanh Hóa để tổ chức khai thác, kê khai, nộp thuế, phí và các nghĩa vụ khác có liên quan theo quy định; thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật có liên quan và các quy định tại Giấy phép này; ký hợp đồng thuê đất với Sở Tài nguyên và Môi trường; nộp cho Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thanh Hóa thiết kế mỏ đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định; đăng ký ngày bắt đầu khai thác, thông báo về giám đốc điều hành mỏ, kế hoạch khai thác, chế biên tại cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền theo quy định.
Thực tế, dù chưa hoàn thành hợp đồng thuê đất với cấp có thẩm quyền, Công ty Hải Phát vẫn ngang nhiên đưa máy múc vào khu mỏ để mở đường và khai thác đất công khai. Việc làm này của Công ty Hải Phát đã 3 lần bị UBND xã Tân Trường yêu cầu dừng khai thác. “Tôi đã thông tin vụ việc lên Phòng Tài nguyên và Môi trường thị xã, Công an thị xã Nghi Sơn. Lần này nhất định phải giải quyết dứt điểm!”, ông Nguyễn Anh Hùng, Chủ tịch UBND xã Tân Trường khẳng định.
Về vụ việc này, trao đổi với Phóng viên, ông Hoàng Bá Trung, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường thị xã Nghi Sơn cho biết, qua kiểm tra Công ty Hải Phát có được cấp phép khai thác mỏ đất, tuy nhiên chưa ký hợp đồng thuê đất (tức chưa ký Hợp đồng thuê đất với Sở Tài nguyên và Môi trường Thanh Hóa theo Quyết định 47/GB-UBND - PV). Vậy khối lượng đất mà Công ty Hải Phát 3 lần khai thác trái phép khi chưa ký hợp đồng thuê đất đã được vận chuyển đi đâu? Có giao dịch phát sinh thuế hay không?. Và hành vi khai thác trái phép tài nguyên đất của Công ty Hải Phát sẽ được xử lý ra sao?
Tạp chí Doanh nghiệp và Kinh tế Xanh sẽ tiếp tục thông tin…