Thị trường "đóng băng", hơn 2.000 doanh nghiệp bất động sản dừng hoạt động

Theo báo cáo nhà ở và thị trường bất động sản quý I/2023 mới công bố, Bộ Xây dựng đánh giá các doanh nghiệp bất động sản trong 3 tháng đầu năm vẫn gặp rất nhiều khó khăn. Số lượng doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực bất động sản thành lập mới trong quý I là 940, giảm đến 63,2% so với cùng kỳ năm 2022.

Đáng chú ý, số lượng doanh nghiệp giải thể, ngừng kinh doanh có thời hạn lần lượt là 341 doanh nghiệp (tăng 30,2%) và 1.816 doanh nghiệp (tăng 60,7%) so với cùng kỳ năm trước.

Các khó khăn lớn mà các doanh nghiệp bất động sản đang đối diện được Bộ Xây dựng chỉ ra là hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản đang gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt là trong tiếp cận nguồn vốn vay tín dụng, phát hành trái phiếu và huy động vốn của khách hàng dẫn đến doanh nghiệp thiếu vốn phải giãn tiến độ, dừng triển khai thực hiện dự án. Bên cạnh đó, lãi suất cho vay, tỷ giá ngoại tệ, giá xăng dầu, giá vật liệu xây dựng tăng, dẫn đến chi phí của doanh nghiệp cũng tăng cao gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Cũng theo Bộ Xây dựng, quý I/2023, có thêm khoảng 30% - 50% sàn giao dịch phải đóng cửa hoặc tạm dừng hoạt động so với quý trước, đồng thời, ước lượng số môi giới đang hoạt động hiện nay chỉ còn khoảng 30% - 40% so với giai đoạn đầu năm 2022. "Đây là giai đoạn thách thức đối với những đơn vị môi giới không đủ năng lực cạnh tranh để tồn tại nhưng cũng là cơ hội để các đơn vị chuyên nghiệp vượt lên và phát triển bền vững hơn", Bộ Xây dựng đánh giá.

Bộ Xây dựng cũng cho biết, doanh nghiệp bất động sản hiện gặp nhiều thách thức và phải thay đổi phương án kinh doanh, quản lý như tái cơ cấu nợ, tái cơ cấu hoạt động kinh doanh, thu hẹp quy mô đầu tư sản xuất kinh doanh, tinh giản tối đa bộ máy, giảm lực lượng lao động.

Nhiều doanh nghiệp dừng triển khai các dự án mới, dừng phát hành cổ phiếu tăng vốn, có doanh nghiệp giảm đến 50% lực lượng lao động để ứng phó với điều kiện khó khăn hiện tại.

a1-ky-vong-am-tro-lai-1682439108.jpg

Trong 3 tháng đầu năm 2023, có 341 doanh nghiệp bất động sản giải thể, cùng với đó là 1.816 doanh nghiệp ngừng kinh doanh. Ảnh minh họa

Những khó khăn chính Bộ Xây dựng liệt kê gồm có: Khó khăn tiếp cận nguồn vốn vay tín dụng, phát hành trái phiếu và huy động vốn của khách hàng dẫn đến doanh nghiệp thiếu vốn phải giãn tiến độ, dừng triển khai thực hiện dự án; lãi suất cho vay, tỷ giá ngoại tệ, giá xăng dầu, giá vật liệu xây dựng tăng, dẫn đến chi phí của doanh nghiệp cũng tăng cao gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Ngoài ra, một số tập đoàn, doanh nghiệp bất động sản đang thu hẹp quy mô đầu tư sản xuất kinh doanh; phải tinh giản tối đa bộ máy, giảm lực lượng lao động.

Về hàng tồn kho, theo số liệu của các địa phương tổng hợp, Bộ Xây dựng cho hay tổng lượng tồn kho bất động sản trong quý khoảng 18.808 căn, nền đất (bao gồm chung cư, riêng lẻ, đất nền), trong đó chung cư 2.572 căn, nhà ở riêng lẻ 9.123 căn, đất nền 7.113 nền. Tỷ trọng tồn kho chủ yếu ở loại bất động sản nhà ở riêng lẻ và đất nền của các dự án.

Hơn 850.000 tỷ đồng tín dụng chảy vào bất động sản

Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, tính đến 28/02/2023, dư nợ tín dụng đối với hoạt động kinh doanh bất động sản đạt 859.394 tỷ đồng. Trong đó đáng chú ý, dư nợ tín dụng đối với các dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, dự án phát triển nhà ở là 233.252 tỷ đồng; dư nợ tín dụng đối với cho vay xây dựng, sửa chữa, nhà để bán, cho thuê là hơn 127.075 tỷ đồng…

Để tiếp tục đẩy mạnh triển khai hỗ trợ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng, Ngân hàng Nhà nước đã có chỉ đạo về việc hạ lãi suất cho vay, đồng thời có hướng dẫn triển khai gói tín dụng 120.000 tỷ đồng về triển khai chương trình cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ...

Còn về trái phiếu doanh nghiệp trong lĩnh vực bất động sản, tính đến ngày 28/3 có 2 đợt phát hành trái phiếu ra công chúng phát hành giá trị hơn 1.490 tỷ đồng. Có 10 đợt phát hành trái phiếu riêng lẻ với giá trị 2.130 tỷ đồng.

Bộ Xây dựng đánh giá đã có những tín hiệu tích cực từ việc ban hành Nghị định 08 về chào bán và giao dịch trái phiếu doanh nghiệp, cũng như chỉ đạo các cơ quan liên quan để tháo gỡ khó khăn trong huy động vốn của các doanh nghiệp trên thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp.

Tuy nhiên, việc huy động vốn của các doanh nghiệp thông qua thị trường chứng khoán, phát hành trái phiếu vẫn còn khó khăn. Bộ Tài chính hiện đang tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành hoàn thiện quy định về chào bán và giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ và Nghị định hướng dẫn thi hành chi tiết Luật Chứng khoán, trong đó có nội dung quy định về chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng./.

Thi Nguyên (t/h)