Theo số liệu thông kê của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), 7 tháng đầu năm 2023, sản lượng cá tra của Việt Nam tăng nhẹ 2,3% so với cùng kỳ năm trước (YoY), lên mức 920.000 tấn. Tuy nhiên kim ngạch xuất khẩu lại giảm 37% YoY, còn đạt 1 tỷ USD.
Cũng trong 7 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu cá tra ghi nhận sụt giảm về trị giá ở cả 5 thị trường lớn nhất của Việt Nam. Trong đó, thị trường Trung Quốc giảm 32% YoY về kim ngạch, còn 325 triệu USD; Mỹ giảm tới 59%, xuống mức 159 triệu USD; EU với -22% YoY, đạt 101 triệu USD; Brazil với -16%, đạt 47 triệu USD và thị trường Anh giảm 16%, đạt 40 triệu USD.
Dù vậy, VASEP cho rằng, nhìn theo chiều hướng tích cực, mức sụt giảm kim ngạch cá tra tại thị trường Trung Quốc đang ít dần, từ -65% YoY trong tháng 1 còn -30% vào tháng 5 và xuống mức -7% vào tháng 7/2023. Điều này mở ra kỳ vọng xuất khẩu cá tra vào thị trường này sẽ hồi phục vào các tháng cuối năm khi nền kinh tế Trung quốc khả quan, người tiêu dùng thích nghi dần với bối cảnh mới sau Covid.
Đối với thị trường Mỹ, hiện Việt Nam là nhà cung cấp số một về cá tra nhập khẩu cho Mỹ khi chiếm tới 91% tổng sản lượng nhập khẩu. Tuy nhiên, trong các tháng đầu năm, Mỹ lại là thị trường kém lạc quan nhất của ngành cá tra Việt. Nền kinh tế Mỹ phải đối mặt với sự suy giảm, lạm phát ở mức cao, tồn kho cá tra của các nhà nhập khẩu, tất cả các yếu tố này đã đưa lượng và trị giá xuất khẩu cá tra của Việt Nam sang Mỹ giảm tới gần 60%.
Giá xuất khẩu cá tra sang Mỹ cũng ghi nhận giảm từ 25-37% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, tháng 1 và tháng 7 ghi nhận giảm sâu nhất, chỉ còn đạt 2,97 USD/kg và 3,08 USD/kg, theo VASEP.
Vì vậy, VASEP nhận định, điểm sáng trong bức tranh năm 2023 là việc xuất khẩu cá tra sang một số thị trường nhỏ đang có tăng trưởng tốt. Đây được coi là niềm hy vọng của các doanh nghiệp cá tra khi đang gặp khó khăn tại các thị trường lớn truyền thống. Điển hình như xuất khẩu sang thị trường Đức tăng 25% YoY; xuất khẩu sang Phần Lan cao gấp 18 lần so với cùng kỳ năm trước; New Zealand +17%; Thụy Điển với 25%, Singapore tăng nhẹ 1%.
Dự báo các tháng cuối năm 2023, VASEP cho rằng xuất khẩu cá tra quý 3 sang Mỹ có thể chững lại. VASEP kỳ vọng thị trường Trung Quốc sẽ hồi phục tốt hơn về nhu cầu, xuất khẩu cá tra có thể cao hơn nửa đầu năm 2023. Do đó, dự báo cả năm 2023 xuất khẩu cá tra có thể đạt 1,7 tỷ USD, giảm 32% so với năm 2022.
