Trong cuốn tiểu thuyết Siddhartha của Herman Hesse, nhân vật chính và bạn của anh ta rời nhà, bán đi mọi tài sản để tìm kiếm sự giác ngộ về tâm linh. Họ quyết định sống lang bạt, vô gia cư, rời xa khỏi cái đã biết để đến với cái chưa biết. Đó không phải là một cuộc sống dễ dàng, nhưng nó là một trong những họ chọn lựa. Khi vội vàng, họ hối hả. Khi không bận tâm, họ thiền định. Khi tìm kiếm câu trả lời, họ chờ đợi. Và khi di chuyển từ nơi này sang nơi khác, họ càng ngày càng được gắn bó với mục tiêu của mình.
Tuy vậy, đến cuối cùng họ lại chia xa khi được gặp gỡ với đức Phật. Sau khi nghe những truyền thuyết về Đấng Giác Ngộ và sau đó lao vào hành trình tìm kiếm, cả hai đều ấn tượng với sự điềm tĩnh bình thản và sự sâu xa đơn giản trong giáo lý của Ngài. Người bạn, Govinda, ở lại để trở thành học trò của Ngài, trong khi Siddhartha - mặc dù vô cùng trân trọng những gì đã được học - quyết định tiếp tục theo đuổi những mục tiêu cá nhân khác.
Hành trình này đưa anh qua cả không gian và thời gian: định cư ở một thành phố, phải lòng một người phụ nữ và nhiều năm sau, trở thành một lái buôn. Những điều này dĩ nhiên không thể khiến anh cảm thấy thanh thản, và rồi anh lại rời đi. Ở điểm dừng tiếp theo, cũng là điểm dừng chân cuối cùng, anh sống trong một ngôi nhà nhỏ cạnh dòng sông với một ông lão chèo đò.
Ông lão chèo đò là một người đơn giản, trầm lặng nhưng có một trí tuệ khó bì, có thể thấu hiểu bất cứ ai. Sống trong thực tại của chính mình, sau nhiều năm bất ổn và chịu đựng tất cả sự tìm kiếm, Siddhartha cuối cùng đã tìm thấy được bình an, trong một khoảnh khắc đầy bất ngờ.
Vào cuối cuộc đời, Govinda, người vẫn đang miệt mài kiếm tìm sự giác ngộ, đã nghe về một người chèo đò già luôn thầm thì về câu trả lời. Người chèo đò này chính là Siddhartha, người bây giờ đã làm thay công việc của thầy mình trên dòng sông ấy.
Khi Govinda nói với Siddhartha rằng mình vẫn là một người tìm kiếm, người bạn cũ của anh ta đã chia sẻ những gì anh đã học được sau tất cả những ngày tháng này: - “Khi ai đó kiếm tìm, và người đó chỉ dễ dàng thấy điều mà đôi mặt họ muốn thấy, thật ra họ chẳng thể tìm được điều gì cả, chẳng thể đạt được điều gì cả, bởi họ chỉ luôn nghĩ về cái mình muốn kiếm tìm, bởi họ chỉ có duy nhất một mục tiêu, bởi họ bị ám ảnh bởi cái mục tiêu đó của mình. Tìm kiếm có nghĩa là: có một mục tiêu. Nhưng khám phá có nghĩa là được tự do, cởi mở và chẳng có bất kì mục tiêu cao xa nào hết.”./.
