Xuất hiện từ tháng 2 đến tháng 4 (Âm lịch) ở bãi sông Hồng, con vật vờ được người dân ở Hà Nội bắt bán với giá nửa triệu đồng/kg và chế biến thành các món ăn đặc sản.
Theo những người dân làng chài ven sông Hồng, con vật vờ trắng muốt, thân hình mỏng manh, mềm oặt, có khả năng phát sáng trong đêm. Chúng làm tổ ở đáy sông, ở vùng nước sạch, không ô nhiễm. Những cánh vờ mỏng manh như chính vòng đời của chúng vậy. Khi trở trời các ấu trùng nở ra to gần bằng con châu chấu, thân trắng đục, cánh trắng mỏng tang, bay vật vờ trên mặt nước.
Mỗi năm, vật vờ chỉ đẻ 1 lần, ấu trùng lớn lên bằng con chuồn nhỏ, lột xác bay ra, tiến hành giao phối, đẻ trứng, sau vài tiếng sẽ chết nổi trên mặt sông. Vật vờ chỉ sống vài giờ, nhưng lưu danh nhiều món đặc sản trứ danh ven sông Hồng. Vật vờ ra tới chợ bán tới 400-500 nghìn đồng/kg, vào nhà hàng thành món ăn giá tới 1 triệu đồng/kg.
Anh Đoàn Đình Trình, một người tham gia vớt vật vờ cho biết thêm, những năm trước, con vật vờ chỉ xuất hiện vài ngày. Thậm chí, có thời gian suốt hàng chục năm trời, nước sông ô nhiễm, không thấy con vật vờ xuất hiện. Nhiều người muốn ăn, tìm mua nhưng không có.
Theo anh Trình, muốn vớt con vật vờ được nhiều nhất người dân phải canh thời tiết và con nước sao cho chuẩn và phải đi từ 3-4 giờ sáng, đến những khúc gần ngã ba sông nhiều đất thịt là chỗ loài côn trùng này làm tổ, chúng chỉ ngoi lên mặt nước trong vài giờ để lột xác, đẻ trứng rồi chết. Xác của chúng theo dòng nước trôi đi, nếu đi muộn sẽ không có để vớt.
Với các đầu bếp và phụ nữ ven sông Hồng thì vật vờ là nguyên liệu chế biến nhiều món ăn đặc sản rất dân dã như vật vờ chiên lá mắc mật, nộm vật vờ, vật vờ xào ngổ, vật vờ xào rau bí, vật vờ xào rau muống, chả vờ chiên trứng, lẩu vật vờ riêu cua, vật vờ om cá ngạnh, canh chua vật vờ…
Các món ăn có vật vờ chế biến đơn giản, phối với các nguyên liệu dễ kiếm như riềng, nghệ, mẻ, lá me chua, tỏi, ớt, hành, lá lốt... thành nhưng món ăn ngon quên sầu.
Để làm món chả vật vờ thì ngoài nguyên liệu chính là vật vờ thì có thêm trứng gà, thịt xay, lá lốt trộn đều rồi rán vàng giòn. Mùi thơm phưng phức của món chả vờ chinh phục cả những thực khách khó tính, chỉ cắn miếng đầu tiên là các giác quan cảm nhận được vị giòn tan, ngọt ngậy, béo bùi quấn quện làm cái bụng sôi réo.
Ngon nhất là món vật vờ om cá ngạnh, canh chua vật vờ cá ngạnh... Ngoài mẻ, cà chua, nghệ, riềng… thì quan trọng nhất là phải có cá ngạnh tự nhiên đánh bắt trên sông Hồng mới thành đặc sản ngon, mới tăng giá trị món ăn lên gấp nhiều lần, mới thành món thời trân phục vụ thực khách khiến họ ăn một lần là nhớ mãi hương vị đặc sắc của nó.
Các nhà hàng chế biến vật vờ thành nhiều món ăn ngon phục vụ khách, có món đặc sản tính ra có giá lên tới cả triệu đồng/kg. Giá cao là bởi 1kg vật vờ tươi sống mua tại bến thuyền đã 300.000 đ/kg, có thể làm được 4 đĩa xào/rang, bán với giá từ 200.00-300.000 đồng/đĩa, tính ra mỗi kg vật vờ đặc sản tại nhà hàng có giá khoảng 1 triệu đ/kg.
