Bước chuyển quan trọng của phụ nữ Thanh Hóa
Những năm gần đây, phát triển kinh tế tập thể được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Hội Liên hiệp Phụ nữ Thanh Hóa. Trong bối cảnh sản xuất nông nghiệp manh mún, nhỏ lẻ còn phổ biến, việc liên kết để hình thành các tổ hợp tác, hợp tác xã (HTX) do phụ nữ làm chủ đã mở ra hướng đi mới, phù hợp với yêu cầu sản xuất hàng hóa hiện đại.
Thực hiện đề án “Hỗ trợ HTX do phụ nữ tham gia quản lý và tạo việc làm cho lao động nữ giai đoạn 2022–2030”, các cấp hội đã đồng loạt triển khai nhiều hoạt động cụ thể. Từ hỗ trợ vốn, đào tạo nghề, chuyển giao kỹ thuật đến quảng bá sản phẩm, các hoạt động này đã giúp phụ nữ nông thôn mạnh dạn hơn trong khởi sự kinh doanh và mở rộng quy mô sản xuất.
Tính đến nay, toàn tỉnh đã hình thành hàng trăm mô hình kinh tế tập thể do phụ nữ làm chủ, trong đó nổi bật là 24 hợp tác xã và 32 tổ hợp tác mới được thành lập chỉ trong giai đoạn 2021–2025. Các mô hình này tạo việc làm ổn định cho hơn 1.500 hội viên phụ nữ, với mức thu nhập bình quân khoảng 4 triệu đồng/người/tháng, góp phần cải thiện đời sống cho nhiều gia đình nông thôn.
Song song với đó, hơn 800 sản phẩm do phụ nữ làm ra đã được quảng bá trên các nền tảng trực tuyến, từng bước tiếp cận thị trường rộng hơn. Đây là một trong những tín hiệu cho thấy phụ nữ không chỉ tham gia sản xuất mà còn dần làm chủ công nghệ – một yếu tố quan trọng trong bối cảnh chuyển đổi số.
Một điểm đáng chú ý là Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh đã định hướng phát triển kinh tế tập thể theo cả chiều sâu và chiều rộng: vừa mở rộng số lượng HTX, vừa tập trung nâng cao năng lực quản trị, chất lượng sản phẩm và hiệu quả kinh doanh. Qua đó, giúp các mô hình không chỉ dừng lại ở việc “có tổ chức” mà phải thực sự “hoạt động hiệu quả”.
Ghi nhận tại HTX trồng cây nông sản xã Thiệu Nguyên cho thấy, nhờ được hỗ trợ về giống, phân bón và kỹ thuật, HTX đã xây dựng hơn 5 ha trồng lạc theo quy trình canh tác mới, đạt năng suất khoảng 60 tấn củ tươi mỗi ha — cao hơn đáng kể so với sản xuất truyền thống. Không dừng lại ở đó, HTX còn có kế hoạch mở rộng sang trồng các loại cây màu theo mùa, nhằm tận dụng đất bãi và tăng giá trị sản xuất. Mô hình này giúp nhiều phụ nữ địa phương có việc làm ổn định và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị nông nghiệp.
Tại xã Đông Tiến, HTX trồng rau sạch Nhuận Thạch với 30 thành viên nữ và diện tích sản xuất hơn 4 ha cũng đang phát huy hiệu quả tích cực. Được Hội hỗ trợ hơn 100 triệu đồng để đầu tư nguồn giống và vật tư, HTX đã nhanh chóng mở rộng quy mô, sản xuất rau theo tiêu chuẩn an toàn và chủ động tiêu thụ qua các cửa hàng nông sản sạch trong tỉnh.
Đặc biệt nhất phải kể đến mô hình HTX làng nghề. Tại xã Trung Chính, mô hình HTX Thủ công mỹ nghệ Tân Thọ do chị Nguyễn Thị Thắm sáng lập đã trở thành điểm tựa kinh tế cho hàng trăm phụ nữ địa phương. Xuất phát từ niềm đam mê giữ nghề truyền thống, chị Thắm đã dành nhiều năm để khôi phục nghề đan lát cói – tre, xây dựng nhà xưởng, đào tạo thợ và đăng ký thương hiệu.
Hiện HTX có gần 60 thành viên, tạo việc làm cho khoảng 350 lao động, chủ yếu là phụ nữ. Ba sản phẩm chủ lực là chậu cói, đĩa cói, sọt cói đã được công nhận OCOP 4 sao và xuất khẩu sang Mỹ, Nhật Bản, Indonesia. Mỗi năm, HTX sản xuất khoảng 90.000 sản phẩm, trong đó 70.000 sản phẩm dành cho xuất khẩu, mang về doanh thu gần 10 tỷ đồng/năm.
Chính sách hỗ trợ để phụ nữ vươn lên
Điều đáng quý ở mô hình này không chỉ là sự thành công trong kinh doanh, mà còn ở việc khôi phục và phát huy giá trị văn hóa truyền thống. Từ những sợi cói mộc mạc, phụ nữ địa phương không chỉ làm ra sản phẩm đẹp mắt mà còn kể được câu chuyện về bàn tay và tâm hồn người thợ quê. Nhờ đó, các sản phẩm của HTX Tân Thọ trở thành đại diện tiêu biểu cho tinh thần “giữ nghề – làm giàu – mang văn hóa Việt vươn ra thế giới”.
Các mô hình kinh tế tập thể của phụ nữ Thanh Hóa phát triển mạnh không thể thiếu vai trò của chính sách hỗ trợ từ Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp và chính quyền địa phương. Bên cạnh hỗ trợ thành lập HTX, Hội còn triển khai nhiều chương trình đào tạo thiết thực nhằm nâng cao năng lực cho hội viên.
Trong thời gian qua, hàng loạt lớp tập huấn đã được tổ chức: kỹ năng quản trị hợp tác xã, lập kế hoạch sản xuất – kinh doanh, quản lý tài chính, kỹ thuật canh tác tiên tiến, marketing số, xây dựng thương hiệu và truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Những buổi tập huấn này giúp phụ nữ tự tin hơn trong việc đưa sản phẩm ra thị trường, tiếp cận khách hàng và duy trì hoạt động ổn định của HTX.
Có thể thấy, sự bền bỉ và sáng tạo của phụ nữ Thanh Hóa đang thổi luồng sinh khí mới vào kinh tế tập thể. Từ những người làm ruộng, thợ đan, thợ thủ công… họ đã trở thành chủ thể của các mô hình sản xuất quy mô lớn, làm ra sản phẩm đạt chuẩn OCOP và xuất khẩu quốc tế.
Những kết quả đạt được không chỉ nâng cao thu nhập và vị thế của phụ nữ, mà còn khẳng định vai trò quan trọng của họ trong phát triển kinh tế tập thể, trở thành lực lượng nòng cốt góp phần tạo dựng hướng đi mới cho nông thôn Thanh Hóa./.
