Bảo vệ rừng trước khi khai thác
Toàn tỉnh Đắk Nông hiện nay còn trên 248.343 ha rừng, trong đó hơn 196.358 ha là rừng tự nhiên. UBND tỉnh Đắk Nông vừa phê duyệt đề án phát triển rừng tự nhiên gắn với phát triển kinh tế - xã hội, ổn định dân cư giai đoạn 2022 - 2025, định hướng đến năm 2030. Đề án này có kinh phí thực hiện gần 893 tỉ đồng, được giao cho Sở NN-PTNT tỉnh Đắk Nông làm chủ đầu tư.
Đề án này lấy trọng tâm là việc bảo vệ tốt diện tích rừng tự nhiên gắn với phát triển kinh tế - xã hội và ổn định dân cư sống trong rừng và gần rừng. Bên cạnh đó, đề án đặt ra mục tiêu nâng tỷ lệ che phủ rừng của tỉnh đạt trên 40% vào năm 2025 và trên 42% năm 2030 - tương đương với mức bình quân của cả nước.
Công tác bảo tồn, phát triển cũng như theo dõi, giám sát, cứu hộ và phát triển sinh vật rừng cũng được đề án quan tâm. Đặc biệt là các loài động, thực vật nguy cấp trong các khu rừng có giá trị bảo tồn cao. Tỉnh đang nỗ lực bảo vệ hơn 248.000 ha rừng, giảm các hành vi xâm hại tài nguyên rừng một cách thấp nhất có thể.
Ngoài việc quản lý, bảo vệ tốt diện tích rừng tự nhiên, tỉnh Đắk Nông sẽ chú trọng phát triển kinh tế rừng. Các mô hình phát triển kinh tế rừng như nuôi heo, bò, dê dưới tán rừng; khai thác lồ ô, tre nứa; trồng cây đặc sản trong rừng tự nhiên; trồng dược liệu dưới tán rừng; phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, … sẽ góp phần tăng doanh thu cho các đơn vị quản lý và bảo vệ rừng.
Chính sách ưu đãi cho người dân
Huyện Đắk Glong, là một trong những địa phương đi đầu trong công tác giao khoán đất rừng của tỉnh Đắk Nông. Ở đây, người dân giúp cho chính quyền địa phương giảm được áp lực về tình trạng phá rừng và thu được nguồn lợi từ rừng cho mình. 201 hộ dân là đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống gần Vườn Quốc gia (VQG) Tà Đùng được giao khoán hơn 6.000 ha rừng. Trong đó, các hộ dân tập trung sinh sống chủ yếu ở 2 xã: Đắk Som và Đắk R’măng (huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông); xã Phi Liêng, Đạ K’Nàng (huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng).
Trong số 6.030 ha rừng giao khoán cho người dân được chia theo 02 lưu vực như: Sông Đồng Nai có hơn 2.361 ha, còn lại sông Sêrêpốk hơn 3.668 ha. Với mức chi trả trung bình từ 693.000 đồng đến 1,028 triệu đồng/ha/năm, thì trung bình mỗi năm, một hộ nhận khoán quản lý, bảo vệ rừng sẽ có thu nhập từ 20,8 đến 30,8 triệu đồng.
Ông Phạm Tuấn Anh - Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Đắk Nông cho biết: Đắk Nông cũng như các địa phương khác đang được hưởng những chính sách ưu đãi lớn từ nhà nước trong việc phát triển kinh tế rừng. Cụ thể, tỉnh được hỗ trợ về giao khoán rừng; chi trả dịch vụ môi trường rừng; nguồn vốn đầu tư của các doanh nghiệp, các tổ chức phi chính phủ.
“Đây là điều kiện rất thuận lợi để phát triển kinh tế dưới tán rừng cũng như nâng cao hiệu quả bảo vệ rừng”, ông Tuấn Anh khẳng định.
Ngoài việc quản lý, bảo vệ tốt diện tích rừng tự nhiên, tỉnh Đắk Nông sẽ chú trọng phát triển kinh tế rừng. Xây dựng các mô hình phát triển kinh tế rừng, góp phần tăng doanh thu cho các đơn vị quản lý, bảo vệ rừng, thông qua các hoạt động như: nuôi heo, bò, dê dưới tán rừng; khai thác lồ ô, tre nứa; trồng cây đặc sản trong rừng tự nhiên; trồng dược liệu dưới tán rừng; phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng.
Tìm cách tháo gỡ khó khăn
Những năm gần đây, ngành nông nghiệp Đắk Nông đã nỗ lực khắc phục những khó khăn trong công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Điển hình là việc ứng dụng công nghệ thông tin và hình ảnh vệ tinh. Ngoài ra còn tăng cường quản lý và bảo vệ rừng, gắn với trách nhiệm của các lực lượng chức năng, lực lượng kiểm lâm.
Tuy nhiên, việc quản lý, bảo vệ và phát triển rừng tại Đắk Nông vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Điển hình là tình trạng dân di cư không theo quy hoạch và định cư trái phép trên đất rừng. Ngoài ra, còn có tình trạng nhiều diện tích rừng nằm xen lẫn với đất đai, nương rẫy của người dân bị lấn chiếm dần. Cơ chế, chính sách quản lý rừng vẫn còn nhiều điểm “nghẽn”, nhất là các khu vực rừng phòng hộ, khu vực dọc các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ hay tiếp giáp khu đông dân cư…
Trước mắt, tỉnh đang quyết liệt triển khai các biện pháp quản lý và bảo vệ để nâng cao độ che phủ rừng. Mục tiêu là trồng rừng mới và gia tăng trữ lượng diện tích rừng hiện có, giảm thiểu việc phá rừng, lấn chiếm đất rừng tới mức thấp nhất. Đối với đề án nông lâm kết hợp và trồng cây phân tán, tỉnh sẽ huy động và có cơ chế khuyến khích, hỗ trợ người dân tham gia, đảm bảo theo hướng các bên đều có lợi. Người dân có thể phát triển kinh tế và giảm nghèo bền vững từ rừng./.
