Những kết quả lan tỏa
Phong trào sản xuất hữu cơ đang phát triển tích cực ở các địa phương với nhiều mô hình khởi nghiệp nông nghiệp hữu cơ. Giai đoạn 2019 - 2020, toàn tỉnh triển khai 98 mô hình sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ để sản xuất 11 loại sản phẩm nông nghiệp (xoài, nhãn, chanh leo, na, thanh long, cam, bưởi, rau, chè, thịt lợn, phân hữu cơ) của 89 HTX, 9 doanh nghiệp, góp phần nâng cao nhận thức của các tổ chức, cá nhân trong sản xuất nông sản hữu cơ.
Sự hình thành của nhiều mô hình khởi nghiệp nông nghiệp hữu cơ đang tác động tích cực tới ngành nông nghiệp của tỉnh.
Ngành nông nghiệp đã phối hợp với Công ty TNHH MTV Quế Lâm Phương Bắc (Tập đoàn Quế Lâm) tổ chức các lớp tập huấn chuyển giao kỹ thuật cho 9 doanh nghiệp, HTX. Thực hiện mô hình ủ phân hữu cơ tổng hợp có 84 mô hình tại 84 doanh nghiệp, hợp tác xã trên địa bàn 12 huyện, thành phố để bón cho cây ăn quả, rau các loại.
Mô hình sản xuất rau theo hướng hữu cơ triển khai trên địa bàn huyện Mai Sơn và Mộc Châu với diện tích 10 ha. Mô hình sản xuất quả (Xoài, nhãn, chanh leo, thanh long, cam, bưởi, na) theo hướng hữu cơ có 50 ha với 9 mô hình của 9 tổ chức.
Mô hình sản xuất chè theo hướng hữu cơ có 20 ha với 2 mô hình của 2 doanh nghiệp, hợp tác xã. Năm 2021, diện tích cây trồng sản xuất theo hướng hữu cơ đạt trên 500 ha, hình thành các mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ mới có hiệu quả như mô hình trồng dâu tây tại huyện Mộc Châu, mô hình trồng lúa hữu cơ tại huyện Phù Yên...
Nông nghiệp hữu cơ nhằm bảo đảm hệ sinh thái bền vững, thực phẩm an toàn, tạo điều kiện cho sự chuyển hóa khép kín trong hệ canh tác, sử dụng các nguồn hiện có trong nông trại, các vật tư đạt chuẩn tại Sơn La đang được đẩy mạnh.
Tuy nhiên để hoạt động sản xuất hữu cơ trong nông nghiệp được nhân rộng và phát triển bền vững, ổn định, cần sự chung tay, góp sức của cơ quan quản lý Nhà nước, các ngành, địa phương và sự quyết tâm đồng lòng của các doanh nghiệp, HTX, hộ sản xuất.
Liên kết theo chuỗi
HTX rau an toàn bản Tự Nhiên, xã Đông Sang được huyện Mộc Châu, Sơn La chọn triển khai thí điểm mô hình đầu tiên về phát triển nông nghiệp hữu cơ, với quy mô 5 ha, 16 hộ tham gia.
Ban quản trị HTX xây dựng kế hoạch hằng tháng và theo từng khung thời vụ để hướng dẫn các thành viên gieo trồng, áp dụng kỹ thuật để trồng các loại rau trái vụ, tập trung cao từ tháng 4 đến tháng 10 để các sản phẩm được cung ứng vào các siêu thị, nhà hàng.
Bà Nguyễn Thị Luyến, Giám đốc HTX cho biết, HTX liên kết với một số siêu thị, bếp ăn tập thể ở Hà Nội, trên cơ sở đó, điều phối kế hoạch sản xuất tới từng hộ thành viên về diện tích, số lượng chủng loại rau, thời gian gieo trồng lệch nhau nên luôn đủ nguồn cung cho đối tác, tránh thu hoạch dồn một lúc, bảo đảm tiêu thụ ổn định.
HTX thống nhất về quy trình sản xuất, các thành viên đều có sổ ghi chép ngày xuống giống, ngày phun thuốc và loại thuốc, đồng thời, thành lập tổ giám sát quy trình sản của các hộ thành viên, bảo đảm sản phẩm an toàn, chất lượng.
Lãnh đạo UBND huyện Mộc Châu, chia sẻ: Trong thời gian tới, huyện sẽ phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành của tỉnh Sơn La, các doanh nghiệp ngoài tỉnh (đơn vị thu mua sản phẩm); các doanh nghiệp, HTX của huyện (đơn vị sản xuất sản phẩm) để triển khai hướng dẫn nông dân thực hiện và đẩy mạnh phát triển liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm hữu cơ theo chuỗi giá trị khép kín để phát triển sản xuất hữu cơ bền vững, hiệu quả cao.
Còn tại huyện Yên Châu, việc thực hiện mô hình sản xuất hữu cơ đã đem lại nhiều kết quả tích cực, năm 2022, dự kiến sản lượng quả của huyện Yên Châu đạt 90.000 tấn. Đặc biệt, sản phẩm hoa quả của huyện đã đủ điều kiện đi vào các siêu thị trong nước hoặc xuất khẩu sang thị trường Australia.
Ông Lù Cường, Chủ tịch UBND huyện Yên Châu kiến nghị tỉnh Sơn La cần tiếp tục có các chính sách hỗ trợ bà con nông dân thực hiện các mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2020-2025.
Trong tiêu thụ sản phẩm, cần có cơ chế, chính sách thu hút các công ty, doanh nghiệp, liên kết tiêu thụ nông sản để người nông dân yên tâm đầu tư sản xuất.
Các doanh nghiệp, HTX sản xuất cũng mong muốn các đơn vị liên quan có các giải pháp thúc đẩy nghiên cứu và chuyển giao công nghệ, hợp tác, xây dựng và nhân rộng mô hình nông nghiệp hữu cơ hiệu quả; đẩy mạnh thông tin tuyên truyền về tiềm năng phát triển, tập trung vào chất lượng và không làm theo phong trào; ưu tiên dành những nguồn lực cần thiết, tối đa hóa các nguồn lực để phát triển.
Lựa chọn xây dựng những mô hình trọng điểm, thế mạnh, hoàn thiện quy trình sản xuất hữu cơ chuẩn, chuyển giao, nhân rộng đến các HTX, doanh nghiệp và người nông dân.
Xây dựng kế hoạch tổng thể để triển khai thực hiện các đề án, làm cơ sở để các cơ quan, tổ chức, các doanh nghiệp và người dân tham gia triển khai, phối hợp tổ chức thực hiện.
