Nắng nóng "thiêu đốt" ở châu Âu
Nắng nóng kỷ lục khiến Vương Quốc Anh và nhiều nước ở châu Âu phải ban bố tình trạng sức khỏe khẩn cấp. Các bản đồ thời tiết của châu Âu gần như đỏ rực, khi mức nhiệt được cho là “thiêu đốt” Tây Ban Nha và Italy, đồng thời gây ra cháy rừng ở Pháp. Ngoài ra, lần đầu tiên trong lịch sử, Anh phải phát đi cảnh báo đỏ vì tình trạng nắng nóng.
Tại Tây Ban Nha, đám cháy bùng phát dữ dội trên một cánh đồng, thiêu rụi máy xúc gần thị trấn Tabara ở phía Bắc. Người lái xe phải bỏ chạy vì quần áo trên lưng anh ta bắt lửa và bị cháy. Một lính cứu hỏa 62 tuổi thiệt mạng sau khi mắc kẹt trong ngọn lửa, trong khi một người chăn cừu 69 tuổi cũng bị chết cháy.
Hay tại Bồ Đào Nha, khoảng 1.000 lính cứu hỏa đang chiến đấu với 10 vụ cháy rừng, chủ yếu ở các khu vực phía Bắc. EU đã gửi một máy bay cứu hỏa đến Slovenia vào cuối tuần qua.
Tại Pháp cũng không ngoại lệ, thành phố Nantes có nhiệt độ 42 độ C, xô đổ kỷ lục cũ có từ năm 1949. Lực lượng cứu hỏa ở miền Tây Nam nước Pháp vẫn đang phải vật lộn để dập tắt hai đám cháy lớn gây tàn phá trên diện rộng. Hỏa hoạn thiêu rụi 14.800 ha ở khu vực Gironde. Các nhà khí tượng học đã đặt 15 trạm quan trắc trên cả nước trong tình trạng cảnh báo cao nhất do nhiệt độ cao.
Nắng nóng khiến một số trường học thông báo sẽ đóng cửa vào tuần tới. Một số công ty xe lửa của Anh ngừng hoạt động, căn cứ không quân Brize Norton và sân bay Luton cũng đình chỉ hoạt động bay sau khi đường băng bị biến dạng vì nắng nóng. Đợt nắng nóng được dự báo đang di chuyển về phía Bắc. Dự báo đợt nắng nóng sẽ ập đến Bỉ và Đức vào những ngày tới.
Dự báo, Italia cũng sẽ hứng chịu nhiệt độ trên 40 độ C ở một số khu vực trong những ngày tới. Ngoài nắng nóng, nước này cũng đang chống chịu đợt hạn hán tồi tệ nhất trong nhiều năm. Hai nhà máy thủy điện phải đóng cửa vì thiếu nước.
Ước tính số người tử vong vì nắng nóng kỷ lục ở châu Âu đã vượt ngưỡng 1.000 ca. "Đây không còn là mùa hè. Nó như địa ngục và sẽ sớm đặt dấu chấm hết cho sự sống của con người, nếu chúng ta tiếp tục không hành động vì khí hậu", Một nghị sĩ tại Pháp nhận định.
Tác động nghiêm trọng đến kinh tế
Theo các chuyên gia, các đợt nắng nóng xảy ra thường xuyên hơn với cường độ gay gắt hơn là một hình thái thời tiết cực đoan ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn do tình trạng ấm lên toàn cầu, không những cướp đi sinh mạng của hàng nghìn con người mà còn tác động nghiêm trọng đến kinh tế.
Các đợt nắng nóng thường xuyên và kéo dài đang hoành hành ở Tây Âu được dự đoán sẽ trở nên thường xuyên hơn và xu hướng này sẽ tiếp tục cho đến ít nhất những năm 2060. Những đợt nắng nóng này được cho là một phần tronng tần suất ngày càng tăng của các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt bất thường do biến đổi khí hậu gây ra.
Theo một số dự báo của các chuyên gia, vào năm 2030 nắng nóng gây thiệt hại kinh tế 2.400 tỷ USD, cao gấp 10 lần so với thiệt hại năm 1995. Các đợt nắng nóng có thể làm giảm >2% số giờ lao động trên toàn cầu, tương đương với 80 triệu công việc toàn thời gian.
Tại các quốc gia ở châu Âu, các đợt nắng nóng gây ra 90% số người tử vong liên quan đến khí hậu từ năm 1908 - 2022. Thiệt hại GDP tại châu Âu có thể tăng gấp 5 lần vào năm 2060 so với giai đoạn 1980 - 2010 nếu các nước không cắt giảm mạnh lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính và không đề ra biện pháp thích ứng với nắng nóng.
Theo một báo cáo gần đây nhất, Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc (IPCC) cho biết tình trạng sốc nhiệt do nắng nóng sẽ làm giảm khả năng làm việc của những người lao động chân tay ngoài trời trên quy mô toàn cầu. Qua đó, dự báo 1 người lao động trung bình sẽ mất đi 50% sức lao động khi làm việc ở nhiệt độ 33-34oC. Ở một số vùng nhiệt đới, người lao động sẽ không làm việc được ngoài trời trong 200-250 ngày/năm vào cuối thế kỷ này do nguy cơ bị sốc nhiệt.
Một số cách bảo vệ bản thân trong thời tiết năng nóng
Nắng nóng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con người theo nhiều cách. Nó có thể gây ra tình trạng kiệt sức với các triệu chứng: chóng mặt, đau đầu, run, khát nước. Ở các trường hợp nghiêm trọng hơn, nạn nhân sẽ bị đột quỵ vì say nắng. Chẳng hạn như trong đợt nắng nóng ở châu Âu năm 2003 khiến hơn 20.000 người thiệt mạng, nhiều nạn nhân trong số đó là người lớn tuổi và sống một mình.
Nhóm người dễ bị tổn thương trước nắng nóng kỷ lục gồm trẻ nhỏ, người lớn tuổi, người phải làm việc ngoài trời hoặc tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời, người vô gia cư... Các trường hợp có bệnh nền về hô hấp, tim mạch như tiểu đường, huyết áp cao... cũng dễ có nguy cơ gặp vấn đề nghiêm trọng do nhiệt độ tăng cao.
Một số cơ quan y tế công cộng ở châu Âu đã đưa khuyến cáo về việc giữ mát cơ thể trong những ngày nắng nóng kỷ lục như tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, giữ đủ nước.
Say nắng, đột quỵ vì nhiệt là trường hợp y tế khẩn cấp và cần được cấp cứu ngay lập tức. Do đó, nếu thấy người bị say nắng, chúng ta nên đưa họ ngay tới bóng râm, cởi bỏ bớt quần áo để thoát nhiệt và gọi cấp cứu càng sớm càng tốt. Chúng ta nên chú ý tới triệu chứng khi say nắng, kiệt sức hoặc đột quỵ vì nhiệt như đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, ngất xỉu, thở gấp, khát nước, khô miệng, khô môi, giảm đi tiểu, nước tiểu vàng sẫm bất thường, trẻ thay đổi hành vi (buồn ngủ hoặc nóng nảy).
