Đội tuyển U23 Việt Nam tham dự giải vô địch U23 Đông Nam Á 2023 là một đội hình các cầu thủ trẻ, tiềm năng. Do trùng lịch với quá trình chuẩn bị cho các trận đấu Bảng C vòng loại U23 Châu Á 2024, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) đã quyết định tách đội tuyển U23 Việt Nam thành 2 đội tuyển với 2 nhiệm vụ khác nhau. Đội tuyển U23 Việt Nam do HLV Philippe Troussier dẫn dắt sẽ tập trung chuẩn bị cho vòng loại U23 Châu Á. Còn đội tuyển U23 Việt Nam gồm chủ yếu các cầu thủ trẻ dưới 20 tuổi sẽ do HLV Hoàng Anh Tuấn dẫn dắt tham dự giải vô địch U23 Đông Nam Á 2023.
Chính vì vậy, trước khi lên đường sang Thái Lan tham dự giải đấu, VFF và HLV Hoàng Anh Tuấn chỉ coi đây là cơ hội tốt để tăng cường thi đấu cọ xát, trải nghiệm, học hỏi và tích lũy kinh nghiệm thi đấu cho các cầu thủ trẻ. Trả lời phỏng vấn báo chí trước giải đấu, HLV Hoàng Anh Tuấn cũng đặt mục tiêu cho toàn đội là tiến vào đến trận chung kết. Nhưng mọi người đều hiểu rằng, với một đội hình toàn những cầu thủ trẻ, còn non kinh nghiệm như vậy, việc đề ra mục tiêu là để cho các cầu thủ có mục đích phấn đấu, động lực thi đấu. Chứ đây không phải là mục tiêu bắt buộc, tạo ra áp lực cho các cầu thủ trước giờ xuất quân.
Với tinh thần thoải mái và tâm lý hưng phấn, khát khao thể hiện mình của các cầu thủ trẻ nhiều tiềm năng, đội tuyển U23 Việt Nam đã bước vào giải đấu đầy hứng khởi và đưa người hâm mộ đi hết từ bất ngờ này đến bất ngờ khác. Trong trận ra quân, U23 Việt Nam giành chiến thắng đậm 4-1 trước U23 Lào. Sau đó, đoàn quân của HLV Hoàng Anh Tuấn tiếp tục giành chiến thắng với tỉ số 1-0 trước các cầu thủ U23 Philippines để chiếm ngôi đầu Bảng C cùng tấm vé duy nhất của bảng tiến vào Bán kết. Trong trận bán kết với U23 Malaysia, các cầu thủ trẻ của HLV Hoàng Anh Tuấn tiếp tục làm nên bất ngờ lớn khi thắng đậm đối thủ mạnh với tỉ số 4-1 để hiên ngang bước vào trận chung kết giải U23 Đông Nam Á 2023.
Biết mình biết người, U23 Việt Nam bước vào trận chung kết của giải đấu khi đã nắm rõ những điểm mạnh, điểm hạn chế của đối thủ U23 Indonesia. Các cầu thủ trẻ U23 Việt Nam đã đẩy trận đấu tới loạt sút luân lưu đúng như sự tính toán từ trước. HLV Hoàng Anh Tuấn phân tích: “Khi xem U23 Indonesia thi đấu, tôi thấy họ đá 3 trận với 3 đội hình khác nhau. Đội hình họ đá trơn tru nhất là đội hình thắng U23 Thái Lan ở bán kết. Đây là trận đấu quan trọng nhất nên chúng tôi xác định họ phải sử dụng đội hình với các cầu thủ tốt nhất. Như U23 Việt Nam cũng vậy, chúng tôi phải sử dụng 11 cầu thủ tốt nhất, chỉ tung cầu thủ trẻ vào sân ở hiệp phụ".
Nhược điểm về thể lực của các cầu thủ U23 Indonesia cũng được thày trò HLV Hoàng Anh Tuấn khai thác triệt để: "Chúng tôi xác định không chủ quan, nhưng thời gian thuộc về U23 Việt Nam. Do tôi biết rằng, thể trạng, thể lực của U23 Indonesia sau trận bán kết với U23 Thái Lan đã xuống nhiều. Nhìn vào danh sách thi đấu, họ có 7 cầu thủ dự bị trong đó đã có 2 thủ môn. Như vậy, họ còn có 5 sự lựa chọn. Một vài cầu thủ đá chính thì thể trạng không thật tốt. Tôi nghĩ rằng sự chuẩn bị của U23 Việt Nam rất đúng đắn và chính xác. Tôi động viên các cầu thủ cứ tiếp tục làm việc, nỗ lực vì thời gian thuộc về mình. Bàn thắng sẽ đến theo thời gian. Cầu thủ U23 Việt Nam có vẻ hơi căng cứng, nhưng sau đó giữ tinh thần được dù đá hỏng phạt đền trong Hiệp 1".
Nắm trong tay những cầu thủ mà mình đã quá hiểu sau một thời gian dài cùng tập luyện và chỉ bảo, hướng dẫn, HLV Hoàng Anh Tuấn đã cùng các học trò chuẩn bị tốt cho mọi tình huống có thể xảy ra trong trận chung kết: "Tất cả các cầu thủ làm việc với tôi lâu rồi, ít nhất một năm, nhiều thì ba năm. Vậy nên, tôi hiểu được điểm mạnh của từng cầu thủ. Những buổi tập gần đây, chúng tôi tập sút 11m rất nhiều. Khả năng sút 11m của U23 Việt Nam khá đồng đều. Vấn đề chính là tôi hiểu rõ khả năng sút của các cầu thủ để sắp xếp danh sách đá luân lưu. Chúng tôi đã lường trước được việc trận đấu có thể kéo dài vào loạt sút luân lưu. Diễn biến trận đấu đúng như chúng tôi nhận định".
Giải đấu năm nay chứng kiến những nỗ lực, sự trưởng thành nhanh chóng vượt bậc của các cầu thủ tuổi đời còn rất trẻ, ít được ra sân thi đấu trong đội hình của câu lạc bộ chủ quản tại các giải trong nước. Tại giải đấu này, họ đã được trao rất nhiều cơ hội thi đấu cọ xát, trải nghiệm, tích lũy kinh nghiệm thi đấu quốc tế. Và họ đã trưởng thành rất nhanh. Thủ môn đội trưởng Quan Văn Chuẩn là một ví dụ điển hình. Trong hai trận đầu ra quân gặp U23 Lào và U23 Philippines, thủ môn của U23 Việt Nam đã mắc nhiều sai sót trong khâu ra vào, chọn vị trí và điểm rơi của bóng. Tuy nhiên, HLV Hoàng Anh Tuấn cho rằng những sai sót này chỉ là do Văn Chuẩn là thủ môn thứ 3 của câu lạc bộ Hà Nội, ít được ra sân thi đấu nên thiếu cảm giác bóng. Ông vẫn rất tin tưởng vào tài năng của Văn Chuẩn và lên tiếng bảo vệ cậu học trò của mình. Không phụ sự tin tưởng, động viên của người thày, Văn Chuẩn đã tỏa sáng trong trận bán kết với U23 Malaysia và đặc biệt là trong trận chung kết với U23 Indonesia, anh trở thành chốt chặn cuối cùng đáng tin cậy cho các đồng đội trước khung thành U23 Việt Nam. Và đỉnh điểm là pha đổ người xuất sắc cản phá thành công cú sút của thủ môn U23 Indonesia ở lượt luân lưu thứ 6, mở ra cơ hội lên ngôi vô địch của giải đấu cho U23 Việt Nam. Thủ môn Quan Văn Chuẩn đã giành được phần thưởng xứng đáng cho nỗ lực của mình trong suốt cả giải đấu. Đó là danh hiệu Thủ môn xuất sắc nhất giải.
Một trong những gương mặt cầu thủ khác cũng cho thấy sự trưởng thành của mình ở giải đấu này là cầu thủ Đinh Xuân Tiến. Sau khi bỏ lỡ nhiều giải đấu với các đội tuyển trẻ Việt Nam, tại giải vô địch U23 Đông Nam Á lần này, Đinh Xuân Tiến đã tỏa sáng rực rỡ. Anh cho thấy những giá trị, phẩm chất, năng lực chuyên môn cũng như phong độ cao của mình. Xuân Tiến đã xuất sắc đồng danh hiệu Vua phá lưới của giải đấu với Aliff Akmal Rizal của U23 Malaysia khi cùng ghi được 3 bàn thắng.
Chia sẻ những cảm xúc khi chứng kiến những nỗ lực, sự trưởng thành vượt bậc của các học trò tại giải đấu năm nay, HLV Hoàng Anh Tuấn xúc động cho biết: "Theo chiến lược của VFF, giải này chúng tôi sử dụng cầu thủ trẻ. Tôi rất vui là các cầu thủ trẻ đã trưởng thành nhanh. Có những cầu thủ mới 17, 18, 19 tuổi nhưng được tạo cơ hội thi đấu nhiều. Điều này làm tôi rất mừng. Không chỉ chúng ta vô địch mà U23 Việt Nam vô địch với lực lượng nhiều cầu thủ trẻ tuổi hơn các đối thủ. Có lẽ, U23 Việt Nam vô địch với đội hình trẻ nhất giải đấu".
Ngôi vô địch U23 Đông Nam Á 2023 cũng là danh hiệu đầu tiên mà HLV Hoàng Anh Tuấn đạt được khi dẫn dắt các lứa đội tuyển trẻ Việt Nam thi đấu quốc tế. Đây là một sự ghi nhận cho những công lao, đóng góp rất lớn của ông trong công tác đào tạo và huấn luyện các cầu thủ trẻ, tiềm năng của Việt Nam trong một thời gian dài. Trước đó, đỉnh cao trong sự nghiệp cầm quân của HLV Hoàng Anh Tuấn là đưa đội tuyển U20 Việt Nam lần đầu tiên tham dự vòng chung kết FIFA U20 World Cup 2017.
Hành trình của các cầu thủ trẻ U23 Việt Nam do HLV Hoàng Anh Tuấn dẫn dắt tại giải đấu năm nay đã khép lại. Tuy nhiên dư âm của nó vẫn sẽ còn được nhắc tới nhiều. Thày trò HLV Hoàng Anh Tuấn đã đưa người hâm mộ đi hết từ bất ngờ này đến bất ngờ khác và cuối cùng vỡ òa trong niềm vui chiến thắng. Hy vọng rằng, chức vô địch tại giải đấu năm nay cùng với những kinh nghiệm thi đấu quốc tế, những trải nghiệm tích lũy được sẽ mang lại sự tự tin cho các cầu thủ trẻ tiềm năng, là hành trang quý báu để họ vững bước trên con đường phát triển trong tương lai./.
