Vựa rau xanh mướt trên vùng cát trắng
Hơn 10 năm về trước, tại vùng đất ven biển hoang hóa bạc màu thuộc xã Đồng Tiến (tỉnh Hà Tĩnh) toàn đất cát khô nóng, nghèo dinh dưỡng. Việc sản xuất, canh tác, đặc biệt là trồng cây nông nghiệp hết sức khó khăn, về mùa bão, thường xuất hiện cát bay gây ô nhiễm môi trường. Bởi thế, vùng đất này bị bỏ hoang trong nhiều năm liền.
Năm 2014, từ chủ trương tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới, cùng với nhiều chính sách hỗ trợ phát triển nông nghiệp, các dự án khác từ các cấp ngành và sự đồng hành của chính quyền địa phương, vùng đất cát hoang hóa đã được cải tạo để trồng rau củ quả.
Trước đây, hơn 20ha đất ở thôn Bắc Văn là vùng đất cát bạc màu luôn trong tình trạng bỏ hoang. Tuy nhiên bằng những nỗ lực của người dân và chính quyền địa phương sau nhiều năm tập trung cải tạo đất, khu vực này đã trở thành vùng chuyên canh sản xuất rau củ quả không chỉ tạo sinh kế cho hàng chục hộ dân, mang lại nguồn thu hàng trăm triệu đồng mỗi năm mà còn góp phần cải tạo môi trường, hướng đến phát triển bền vững.
Thời điểm đó, gần 20 ha đất được giao cho hơn 30 hộ dân để sản xuất nông nghiệp, chủ yếu trồng rau củ quả và cây màu. Kết quả cây sinh trưởng phát triển tốt, những bãi cát trắng dài đã trở thành những vựa rau, củ, quả xanh mướt với đầy đủ các loại, như củ cải, cà rốt, bầu, bí, dưa hấu, lạc…
Nhờ tích cực cải tạo đất đai, đưa các giống cây trồng phù hợp vào sản xuất, nông dân có thể canh tác 3 - 4 vụ/năm, mỗi năm đem lại thu nhập khoảng 120 - 140 triệu đồng/ha.
Ông Trần Đăng Dũng là một trong những người đầu tiên khai phá vùng đất hoang hóa bạc màu tại thôn Bắc Văn, xã Đồng Tiến để sản xuất. Sau những năm dày công cải tạo chăm sóc, gần 1ha đất canh tác của ông Dũng giờ đây đã cho thu nhập hơn 10 triệu đồng mỗi tháng. Do chủ động được mọi công đoạn sản xuất nên toàn bộ diện tích đất của gia đình ông có thể canh tác quanh năm.
Theo ông Dũng, yếu tố tạo nên thành công đó là ngoài cải tạo đất thì phải biết lựa chọn cây trồng phù hợp, áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, hệ thống tưới phải luôn đảm bảo mới chủ động được nguồn nước. Từ những vụ đầu làm đem lại hiệu quả rất tốt nên dần dần gia đình ông đã mở rộng diện tích và đa đạng các loại cây trồng, trồng luân canh, xen canh, gối lứa để tăng hiệu quả kinh tế trên đơn vị diện tích.
Gia đình bà Nguyễn Thị Thu tại thôn Bắc Văn, xã Đồng Tiến có hơn 7 sào trồng các loại rau củ và cây màu ở vùng này. Bà trồng các loại rau gối vụ nên thường xuyên có rau thu hoạch bán ra thị trường.
Bà Thu cho hay: Trước đây đất này bị hoang hóa, cỏ mọc um tùm, đất toàn cát không thể trồng được cây gì cả. Từ khi có chính sách hỗ trợ của nhà nước vùng đất này được cải tạo, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, hệ thống tưới tiêu và một số hạng mục khác như trồng cây xanh, từ đó người dân bắt đầu bắt tay vào sản xuất. Như gia đình chúng tôi, nếu trước kia một năm chỉ sản xuất vài vụ thì bây giờ các loại rau, củ, quả trên cát gần như được trồng quanh năm, đảm bảo sản phẩm sạch, đạt hiệu quả kinh tế cao hơn gấp nhiều lần so với trồng lúa.
Thu nhập ổn định
Theo chia sẻ của người dân nơi đây, nếu trồng củ cải thu về khoảng 15 - 20 triệu đồng/sào/1 lần thu hoạch, thường thì 2 tháng rưỡi thu hoạch 1 vụ, 2 sào cà rốt thu về khoảng 20 triệu đồng, chưa kể các loại rau củ quả khác, đây là nguồn thu nhập chính và ổn định của gia đình. Những năm gần đây, rau được trồng đúng kỹ thuật, an toàn nên thương lái tìm đến tận nơi để mua, giá cả có xu hướng tăng nên chúng tôi rất phấn khởi và yên tâm đầu tư sản xuất.
Ông Nguyễn Văn Huyên - Chủ tịch UBND xã Đồng Tiến cho biết: Nhờ chuyển đổi cây trồng thích hợp, kết hợp với áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật nên những năm qua người dân nơi đây đã có thu nhập khá. Dô đó, những năm gần đây, xã Đồng Tiến đã mở rộng diện tích vùng trồng rau an toàn tập trung theo tiêu chuẩn VietGAP nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế, đồng thời cung cấp sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng. Theo đó, chính quyền địa phương đã đẩy mạnh tuyên truyền, khuyến khích các hộ dân thực hiện nghiêm quy trình kỹ thuật, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, tạo được thương hiệu. Hiện đã có 2 HTX và 3 tổ hợp tác sản xuất rau an toàn với tổng diện tích trên 14 ha, được đầu tư hệ thống tưới tiên tiến, mạng lưới điện đảm bảo phục vụ sản xuất.
Người dân nơi đây cho biết, để có thể canh tác được trên vùng đất cát bạc màu này, điều đầu tiên phải trồng cây phi lao hoặc cây keo, mục đích là che chắn hiện tượng cát bay và chắn gió biển. Tiếp đó là bón hàng tấn phân chuồng cho cải tạo đất rồi đào giếng ngầm để chủ động nguồn nước tưới.
Sau khi có chủ trương cải tạo đất hoang hóa ven biển trồng rau, nhân dân trên địa bàn sản xuất rất có hiệu quả trên vùng đất này, một năm sản xuất 3 - 4 vụ và đưa lại thu nhập rất cao, sau khi trừ mọi chi phí đạt từ 120 - 140 triệu đồng/ha/vụ sản xuất.
Từ một vùng đất bạc màu, người dân bỏ công sức trồng rau củ quả và cây màu. Kết quả cây sinh trưởng phát triển tốt, những bãi cát trắng dài đã trở thành những vựa rau, củ, quả xanh mướt với đầy đủ các loại, như củ cải, cà rốt, bầu, bí, dưa hấu, lạc…Từ đây, vùng đất này thực sự “hồi sinh”. Hàng năm, đem lại thu nhập cho nông dân cả trăm triệu đồng.
