Những ngày này, người dân thôn Thanh Châu, Thị trấn Thạch Hà đang ra đồng để thu hoạch hạt sen đem bán.
Người dân thôn Thanh Châu cho biết, trước đây, vùng đất này là một vùng đồng ruộng bùn sâu quá đầu gối, sình lầy, mỗi năm chỉ làm được một vụ lúa nhưng năng suất bấp bênh. Làm không đủ công sức đầu tư, chăm bón nên người dân đành bỏ hoang, cỏ dại mọc um tùm. Lúc đầu, một số hộ dân đưa cây sen về trồng để làm cảnh. Khi cây sen phát triển lan rộng, người dân hái hạt đi bán thấy có thu nhập, càng ngày nhu cầu về hạt sen lớn nên người dân đã tiến hành trồng cây sen trên diện rộng. Đến nay, diện tích trồng sen tại đây lên tới gần 8 ha.
Chị Lê Thị Thỏa, thôn Thanh Châu chia sẻ: Nhà tôi làm 6 sào sen, mùa này, từ đầu vụ đến nay tôi đã thu hoạch được 1,4 tạ hạt. Năm ngoái, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên hạt sen khó bán và giá cũng rẻ. Năm nay, lượng người mua nhiều hơn, giá cũng cao hơn. Tôi bán 1 kg hạt sen với giá 45 - 50 ngàn, chủ yếu bán qua mạng.
Còn chị Nguyễn Thị Đức, thôn Thanh Châu, Thị trấn Thạch Hà cho hay: Nhà tôi trồng hơn 1 sào sen, mấy năm nay việc bán hạt sen cũng mang lại thu nhập cho gia đình. Năm nay, vụ thu hoạch sen có muộn hơn so với năm trước. Cứ 2 ngày tôi đi hái đài sen một lần về bóc hạt nếu có ai đến mua hoặc đặt trước thì giao cho họ, không thì đến nhập cho mối thu mua hạt sen trong thôn.
Mỗi năm, khi bắt đầu chớm lạnh cũng là lúc cây sen tàn, người dân ở đây dùng máy cày để làm đất, diệt trừ cỏ dại, bón phân để bắt đầu vụ sen mới. Có người để sen tự mọc, nhưng cũng có người sẽ cấy để sen nhanh phát triển hơn.
Anh Lê Phi Quốc, một hộ trồng sen nhiều và lâu năm tại thôn Thanh Châu chia sẻ: "Lúc đầu, thấy sen mọc hoang ở một số ao hồ trong làng nên tôi đưa về trồng cho đẹp. Nhưng càng ngày sen càng phát triển và thu hoạch hạt sen bán được giá, có thu nhập nên lúc đó chúng tôi mới chú trọng công tác chăm sóc để làm kinh tế. Tôi trồng sen cũng gần chục năm rồi, giờ cứ đến mùa các mối ở Vinh (Nghệ An) họ đặt hàng, khi thì họ đến lấy hoặc mình gửi xe khách cho họ".
Khi sen ra hoa đến khoảng 1 tháng bắt đầu cho thu hoạch đài sen, cứ 2 ngày người dân sẽ đi hái đài sen một lần. Sau mỗi buổi đi hái đài sen, bổi trưa hoặc buổi tối từng nhóm người trong làng hỗ trợ nhau tách hạt sen từ đài ra.
Theo nhiều hộ dân, sau nhiều năm trồng sen, với họ chỉ cần nhìn vào cuống sen là sẽ biết đài sen đó đã hái được hay chưa. Hái sen tuy mệt vì phải lội bùn nhưng cũng vui vì nó mang lại kinh tế cho gia đình. Thời gian gần đây, cánh đồng sen của người dân thôn Thanh Châu đã thu hút khá nhiều người đến chiêm ngưỡng.
Để tiêu thụ hạt sen, mỗi hộ dân ở đây có một cách riêng, có người bán buôn, có người bán lẻ qua kênh online, có người tự đưa đi bán ở chợ. Thời điểm này, giá hạt sen tươi dao động từ 30.000 - 50.000 đồng/kg tùy chất lượng.
Theo đánh giá của người trồng sen, năm nay, sen đài to, chắc hạt hơn các năm trước. Hiện nay, tại thôn Thanh Châu, hộ trồng ít thì vài thước, hộ trồng nhiều lên 1,5 ha. Toàn thôn có gần 40 hộ tham gia trồng sen. Một vùng đầm lầy rộng lớn được trồng bạt ngàn cây sen, để phân biệt ranh giới ruộng của mỗi gia đình, người dân cắm những chiếc cọc hoặc chăng dây.
Trao đổi với Phóng viên ông Nguyễn Đình Đức - Phó Chủ tịch UBND thị trấn Thạch Hà cho biết: "Trước đây, người dân trồng sen chỉ là tự phát và chỉ để làm cảnh cho đẹp, sau đó thấy cây sen mang lại thu nhập nên họ phát triển diện tích và nhiều người trồng sen hơn. Hiệu quả từ cây sen cao hơn nhiều lần so với cây lúa, mỗi ha thu về hơn 50 triệu đồng/vụ. Hiện nay, trên địa bàn vẫn còn khá nhiều diện tích trũng thấp, bỏ hoang và chúng tôi đang khuyến khích người dân trồng sen để mang lại thu nhập cho gia đình".
