Báo cáo của Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas) cho hay, hiện nhiều doanh nghiệp đang ở trong giai đoạn khó khăn, chịu áp lực rất lớn. Có thể kể đến như việc các đơn hàng tháng 11 - 12 năm nay, và quý I/2023 sụt giảm, mức bình quân giảm từ 25 - 27%. Đặc biệt, với doanh nghiệp làm hàng gia công, sự suy giảm này càng nặng hơn. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng phải chịu áp lực từ lãi suất ngân hàng tăng, mua nguyên phụ liệu và tỷ giá chênh lệch.
Tuy vậy, theo Vitas, ngành dệt may ghi nhận sự nỗ lực của doanh nghiệp và nhiều điểm sáng. 10 tháng đầu năm nay toàn Ngành xuất khẩu được gần 38 tỷ USD tăng 17,2% so với năm 2021, trong đó 29,1 tỷ USD từ xuất khẩu quần áo may mặc các loại. Ngành đã xuất vào 66 nước, vùng lãnh thổ với 47- 50 mặt hàng khác nhau vào thị trường toàn cầu. Kết quả này là nỗ lực lớn, cho thấy sự bứt phá của toàn Ngành trong phát triển thị trường.
Các thị trường xuất khẩu lớn nhất của dệt may Việt Nam lần lượt là Mỹ (13,9 tỷ USD), thứ 2 là các các nước tham gia Hiệp định thương mại CPTPP (4,73 tỷ USD); tiếp đến là các nước thuộc Liên minh Châu Âu (3,63 tỷ USD), và Hàn Quốc (2,522 tỷ USD). Việc gia tăng tỷ trọng xuất khẩu vào Hàn Quốc (trở thành nước nhập khẩu lớn thứ 4 của Việt Nam) – Quốc gia nổi tiếng về công nghiệp thời trang cũng cho thấy uy tín vị thế của dệt may Việt Nam tại khu vực và thế giới đã được nâng lên đáng kể.
Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam nhấn mạnh, số liệu 10 tháng đầu năm 2022 của dệt may Việt Nam đã ghi nhận sự gia tăng đáng kể các mặt hàng xuất khẩu là: vải, nguyên phụ liệu dệt may, vải không dệt, hầu hết ở mức hơn 10% cho thấy sự đa dạng trong các mặt hàng xuất khẩu Ngành. Điểm ấn tượng nữa là Việt Nam gia tăng xuất khẩu dệt may vào thị trường Trung Quốc (nơi vốn được coi vương quốc dệt may ). Cụ thể năm 2022 xuất khẩu dệt may vào Trung Quốc đạt gần 1 tỷ USD quần áo, Trung Quốc hiện đồng thời nhập khẩu vải, xơ, sợi từ Việt Nam…là nỗ lực bứt phá rất lớn của toàn ngành.
Bên cạnh đó, viêc mở rộng thị trường đến được 66 quốc gia và vùng lãnh thổ là nỗ lực không nhỏ của toàn ngành, kết quả từ bối cảnh hiện nay của Việt Nam: mở cửa với 15 hiệp định thương mại có hiệu lực – tạo nền tảng quan trọng, giải pháp để doanh nghiệp trong đó có dệt may đa dạng hóa thị trường.
Đây đồng thời là kết quả từ các đối sách, giải pháp linh hoạt của doanh nghiệp trong thời gian qua ứng phó với các áp lực giảm phát, những cú sốc, biến động liên tục của tình hình thế giới và khu vực… để tồn tại và phát triển các doanh nghiệp hoạt động xuất khẩu bao gồm dệt may buộc phải tìm ra các lối đi riêng trong đó có mở rộng đa dạng hóa thị trường…
Đồng thời theo ông Vũ Đức Giang đây là kết quả từ việc thúc đẩy chuyển dịch dệt may từ gia công theo đơn hàng sang chủ động hóa, chủ động trong việc phát triển mẫu, tìm kiếm đơn hàng, đầu vào, thúc đẩy quản trị số, giải pháp chuỗi cung ứng tự chủ…; Người lao động trong ngành cũng được đánh giá có chất lượng kỹ năng tốt, doanh nghiệp tuân thủ luật chơi với các nhà nhập khẩu. Ngoài ra Việt Nam cũng là quốc gia đã bắt kịp xu thế chuyển đổi số, chuyển đổi công nghệ, chuyển đổi xanh…
Đại diện Vitas cho hay, năm nay, mục tiêu xuất khẩu 42 - 43 tỷ USD là có thể đạt được. Sang năm 2023, ngành dệt may đưa ra tham vọng đột phá vượt qua thách thức khó khăn, đạt xuất khẩu khoảng 45 - 47 tỷ USD, tùy diễn biến thị trường nhập khẩu.
Để đạt được mục tiêu, theo thống kê sơ bộ của Vitas, hiện dệt may đã nội địa hóa được khoảng 49%, thời gian 2023 - 2025 tới đây, dự kiến con số này được nâng lên mức 51 - 55%. Bên cạnh đó, động lực để các nhãn hàng tìm đến thị trường Việt Nam là những chương trình phát triển bền vững, xanh hóa, quản trị số, kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam. Đây là giải pháp để thúc đẩy, giữ ổn định và phát triển tại Việt Nam; đặc biệt là khuyến khích doanh nghiệp dệt may phát triển bán hàng theo thiết kế, sáng tạo, giảm thiểu làm hàng gia công cho đối tác.
Nhằm giúp doanh nghiệp vượt khó, ông Vũ Đức Giang đưa ra kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành, năm nay cân nhắc việc giảm thuế hoặc hoãn thuế cho doanh nghiệp. Cùng với đó, tìm các nguồn tài chính cho doanh nghiệp vay với lãi suất thấp để duy trì sản xuất, giữ ổn định lao động. Về lãi suất ngân hàng, nhà nước có thể cân nhắc với một số lĩnh vực ngành hàng có xuất khẩu lớn, thặng dư thương mại cao, giải quyết việc làm, thì giữ mức lãi suất hợp lý để khuyến khích doanh nghiệp duy trì, giữ ổn định lao động.
