Theo ông Nguyễn Hữu Dũng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Bắc Ninh, vụ Xuân năm 2022, toàn tỉnh Bắc Ninh gieo trồng diện tích 34.200 ha; trong đó diện tích lúa gần 31.000 ha, còn lại diện tích hoa màu. Để đảm bảo đủ nước cho sản xuất, ngành nông nghiệp tỉnh đã chỉ đạo Công ty TNHH Một thành viên khai thác công trình thủy lợi Bắc Đuống và Công ty TNHH Một thành viên Khai thác công trình thủy lợi Nam Đuống chủ động xây dựng kế hoạch tưới tiêu phục vụ sản xuất vụ Xuân.
Các công ty tiến hành rà soát, đánh giá thực trạng hệ thống các công trình thủy lợi để xây dựng phương án tu sửa, nâng cấp, nhất là đối với các trạm bơm, hoàn thành việc tu sửa, nâng cấp trước ngày 20/12/2021, đảm bảo sẵn sàng đưa vào vận hành, cung cấp nước tưới cho sản xuất nông nghiệp. Đồng thời, các công ty thường xuyên kiểm tra trạm bơm, hệ hống kênh tiêu đảm bảo đổ ải liên tục theo kế hoạch và có biện pháp khắc phục sự cố khẩn cấp xảy ra; nắm rõ tình hình diện tích đổ ải, thời tiết, mực nước trên các triền sông có phương án và kế hoạch đổ ải hợp lý.
Đặc biệt, các địa phương kiểm tra hệ thống kênh mương, cống tiêu nước qua đê, kịp thời phát hiện các vật cản trên hệ thống kênh mương để tránh rò rỉ, lãng phí nước; đồng thời tăng cường tuyên truyền đông đảo người dân nắm lịch, kế hoạch đổ ải để người dân chủ động thu hoạch hoa màu vụ đông, có mặt bằng cho đổ ải.
Ông Ngô Văn Khích, Phó Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Khai thác công trình thủy lợi Nam Đuống, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh cho biết, công ty hiện cung ứng nước cho 3 huyện Thuận Thành, Gia Bình, Lương Tài trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh với diện tích gần 17.500 ha; trong đó, diện tích lúa hơn 11.000 ha và diện tích mầu mạ, thủy sản là hơn 3.400 ha. Thời tiết năm nay có mưa nhỏ rải rác, lượng mưa quân trên hệ thống tháng 11/2021 là 7 mm, tháng 12 không mưa, do vậy lượng mưa hiệu quả cho công tác tưới tiêu trong hệ thống là không có. Bên cạnh đó, theo dự báo của Trung tâm Khí tượng thủy văn, vụ Xuân 2022, thời tiết sẽ có những diễn biến bất thường, các đợt rét đậm, rét hại thường xuyên xuất hiện vào dịp cuối năm làm nền nhiệt khu vực xuống thấp so với trung bình năm ảnh hưởng trực tiếp đến kế hoạch gieo cấy vụ Xuân 2022 của các địa phương nên công tác phụ vụ tưới ải của công ty gặp khó khăn.
Nắm được tình hình đó, ngay từ trước khi bước vào vụ Xuân 2022, từ tháng 10/2021, công ty đã chôn trữ nước trên toàn hệ thống và yêu cầu các địa phương khoanh vùng thực hiện cải tạo đất để phục vụ tưới cây vụ đông và tưới ải vụ Xuân 2022. Bám sát lịch lấy nước đổ ải, trong đợt 1, công ty chủ yếu đưa nước đổ ải làm mạ. Đợt 2 công ty bơm nước từ ngày 15/1 và chỉ đạo các đơn vị, trạm bơm đẩy mạnh công suất với 100% số máy hoạt động. Đến ngày 20/1, diện tích lấy nước đổ ải hơn 5.200 ha, chiếm gần 40% kế hoạch. Dự kiến, đến ngày 10/2, công ty sẽ hoàn thành lấy nước đổ ải, nhanh hơn 5 ngày so với kế hoạch đề ra.
Ông Nguyễn Văn Hậu, Tổ trưởng trạm bơm Phú Mỹ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh cho biết, hiện nay, trạm bơm Phú Mỹ có 5 tổ máy, công suất thiết kế 98.000 m3/giờ, có nhiệm vụ cung cấp nước cho toàn bộ huyện Thuận Thành hơn 6.000 ha và một phần diện tích thành phố Hà Nội. Chuẩn bị cho đổ ải, lấy nước cho vụ Xuân, trạm được tu bổ sửa chữa toàn bộ hệ thống máy móc, thường xuyên dọn dẹp hệ thống kênh mương, xử lý công trình thủy công, sửa chữa hệ thống cơ điện đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ. Bên cạnh đó, lực lượng nhân lực cũng được trạm huy động tối đa. Hiện nay, toàn trạm có 11 công nhân, được chia làm 3 ca trực 24/24 giờ, bảo đảm vận hành, theo dõi máy móc thường xuyên, hút rác ở bể hút, bể xả, thường xuyên giúp dòng chảy thông thoáng.
Song song việc chỉ đạo các đơn vị túc trực, lấy nước, ngành nông nghiệp đã phối hợp với ngành điện đảm bảo cấp đủ công suất điện an toàn 24/24 giờ cho các trạm bơm hoạt động trong thời gian đổ ải, chủ động có phương án khắc phục sự cố nhanh nhất để đảm bảo cấp điện cho các trạm bơm. Tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn nông dân sử dụng nguồn nước đổ ải tiết kiệm, hiệu quả và đẩy nhanh tiến độ làm đất đối với những diện tích đã có nước.
Ngoài ra, ngành tổ chức tập huấn kỹ năng khai thác, vận hành máy bơm cho đội ngũ cán bộ thủy nông cơ sở phụ trách các trạm bơm cục bộ, nhỏ lẻ. Đồng thời, thực hiện phân vùng tưới, xác định các vùng trọng điểm khó khăn để điều hành đưa nước theo phương châm: "cao xa trước, thấp gần sau"; có phương án bố trí các ca, kíp trực, vận hành 24/24 giờ kể cả trong những ngày lễ, Tết để tranh thủ đưa nước đổ ải./.
