Tàu vũ trụ Orion chụp những hình ảnh đầu tiên về Mặt trăng

Theo trung tâm vũ trụ Kenedy (bang Flordia, Mỹ) thông tin, tàu vũ trụ Orion được phóng lên quỹ đạo, thực hiện sứ mệnh Artemis I lịch sử sau nhiều tháng được mong đợi.

Sự kiện quan trọng này đánh dấu mốc khởi động một hành trình đưa tàu vũ trụ không người lái bay quanh Mặt trăng, mở đường cho Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) đưa các phi hành gia trở lại Mặt trăng lần đầu tiên sau nửa thế kỷ.

Đây là lần đầu tiên kể từ khi sứ mệnh Apollo khám phá Mặt trăng kết thúc vào năm 1972, một tàu vũ trụ được thiết kế để đưa con người lên Mặt trăng thu được hình ảnh của Trái đất.

Hệ thống SLS-Orion của NASA rời bệ phóng tại Trung tâm Vũ trụ Kennedy ở Florida, Mỹ ngày 16/11. (Ảnh: Reuters)

NASA đã sử dụng hệ thống phóng không gian (SLS) - hệ thống tên lửa mạnh nhất từng được cơ quan này chế tạo với 30 tầng - để phóng tàu Orion vào vũ trụ. Trước đó, các chuyên gia đã đánh giá kỹ lưỡng bệ phóng 39B từ ngày 10/11 để xác nhận không có tác động đáng kể nào của bão Nicole. Các nhà khí tượng dự báo điều kiện thời tiết thuận lợi 90% cho vụ phóng tàu vũ trụ thực hiện sứ mệnh Artemis 1.

Gần 8 tiếng sau khi phóng, tàu vũ trụ Orion trải qua quá trình đốt cháy điều chỉnh đường bay hướng ra ngoài, đảm bảo tàu đi đúng hướng. Dự kiến tàu sẽ tiếp cận Mặt trăng ở khoảng cách gần nhất (96 km) vào ngày 21/11.

Tàu Orion được trang bị 16 camera bên trong và bên ngoài để ghi lại hành trình khác nhau từ các góc nhìn khác nhau. Một hình ảnh được chia sẻ trong ngày 16/11 cho thấy Thuyền trưởng Moonikin Campos, một trong những hình nộm của Artemis mặc đồ bảo hộ ngồi trong tàu vũ trụ. Trong sứ mệnh lần này, NASA đặt các mô hình ma-nơ-canh người vào thay thế các phi hành gia thật, để xem xét tính an toàn của tàu.

Mục tiêu chính của sứ mệnh Artemis 1 là kiểm tra độ bền tấm chắn nhiệt của tàu Orion trong quá trình quay trở lại từ quỹ đạo Mặt trăng, khi nó thâm nhập bầu khí quyển Trái đất với tốc độ 24.500 dặm (39.429km) mỗi giờ - nhanh gấp 32 lần tốc độ âm thanh.

Tấm chắn nhiệt của Orion được thiết kế để có thể chịu được lực ma sát dự kiến sẽ làm tăng nhiệt độ ngoài thân tàu lên gần 5.000 độ F (khoảng 2.760 độ C).

Theo lập trình, sau khi tiến vào không gian, tàu Orion sẽ phóng ra 10 vệ tinh khoa học cỡ nhỏ dạng CubeSat, một trong số đó có nhiệm vụ thiết lập bản đồ lượng băng dồi dào trên cực nam của Mặt trăng - vị trí hạ cánh trong tương lai của các phi hành gia thuộc chương trình Artemis.

Hình ảnh đầu tiên truyền về từ tàu vũ trụ Orion chụp toàn cảnh Trái đất ở khoảng cách gần 100.000km từ không gian. (Ảnh: NASA)

Chương trình Artemis - được đặt theo tên nữ thần là chị em sinh đôi của Apollo trong thần thoại Hy Lạp cổ đại - nhằm đưa các phi hành gia trở lại bề mặt Mặt trăng sớm nhất vào năm 2025, từ đó làm bước đệm để thực hiện những chuyến đi tham vọng hơn đưa con người lên sao Hỏa trong tương lai.

Vụ phóng này là bài thử nghiệm nghiêm ngặt trên thực tế để đánh giá mức độ sẵn sàng của SLS trong việc đưa các phi hành gia lên Mặt trăng. Nếu thành công, sứ mệnh Artemis 1 sẽ mở đường cho chuyến bay có phi hành đoàn đầu tiên của SLS-Orion (hay còn gọi là sứ mệnh Artemis 2), đưa các phi hành gia bay quanh Mặt trăng nhưng không đáp xuống bề mặt - dự kiến được thực hiện vào năm 2024.

Sứ mệnh Artemis 3 sẽ chứng kiến các phi hành gia (trong đó có một phụ nữ) hạ cánh xuống cực nam của Mặt trăng, với mục tiêu thiết lập một căn cứ lâu dài ở đó.

Với chiều cao 98m, SLS được coi là hệ thống phóng thẳng đứng mới và lớn nhất mà NASA phát triển kể từ sau tên lửa đẩy Saturn V - được sử dụng trong các sứ mệnh thám hiểm Mặt trăng Apollo của cơ quan này vào giai đoạn 1969-1972.

Mặc dù không có con người trên tàu, Orion đã mang theo một phi hành đoàn mô phỏng gồm 3 ma-nơ-canh (1 nam và 2 nữ) - được trang bị các cảm biến để đo mức bức xạ và những căng thẳng khác mà các phi hành gia sẽ phải trải qua trên thực tế.

NASA muốn xây dựng một trạm vũ trụ trên Mặt Trăng có tên là Gateway và duy trì sự hiện diện lâu dài trên Mặt Trăng trước khi thực hiện sứ mệnh đưa con người lên Sao Hỏa vào năm 2030.